Choroby mogące być wywołane bronią biologiczną
Przykładowe charakterystyki niektórych chorób, mogących wystąpić po ataku bronią biologiczną.
Wąglik
Choroba wywoływana jest przez bakterie. Do zarażenia może dochodzić przez kontakt z chorymi lud zarażonymi zwierzętami albo poprzez spożywanie żywności pochodzącej od zakażonych zwierząt. Możliwe jest również zakażenie drogą wziewną i przez skórę. Bezpośrednie przenoszenie choroby z jednej osoby na drugą raczej nie występuje, bowiem zakazić się można tylko dużą ilością bakterii. Przy zakażeniach inhalacyjnych i pokarmowych śmiertelność może dochodzić do 90%, przy skórnych do 20%. Zarazek wytwarza przetrwalniki, które są bardzo odporne na działanie czynników środowiska i pozostają w nim przez wiele lat.
Chorobie można zapobiec przez podawanie antybiotyków, codziennie przez około 60 dni, lub szczepionki. Leczenie antybiotykami wykazuje różną skuteczność w zależności od czasu rozpoczęcia ich podawania. Szczepionki przeciwko wąglikowi – dla ludzi – produkują jedynie cztery państwa na świecie: Stany Zjednoczone, Rosja, Wielka Brytania i Chiny. Dla pełnego uodpornienia organizmu trzeba podawać ją w 6 dozach, a pełne uodpornienie uzyskuje się po 6 miesiącach. Działania profilaktyczne polegają na sterylizacji żywności.
Ospa
Niby na świecie już zlikwidowana, ale w postaci zarodników przechowywana w Centrum Kontroli Chorób Zakaźnych w Atlancie oraz w Instytucie Preparatów Wirusowych w Moskwie.
Miejscem wtargnięcia wirusa do organizmu są drogi oddechowe i skóra. Okres inkubacji choroby trwa 9-12 dni. Po namnożeniu się wirusa w organizmie pojawia się gorączka oraz złe samopoczucie z bólami głowy, pleców i brzucha, w połączeniu ze skrajnym wyczerpaniem. W tym czasie pojawia się wysypka, początkowo plamista, szybko przechodząca w grudkową, a potem w pęcherzykową, która zamienia się w krosty. Do zejść śmiertelnych dochodzi zwykle w fazie wysypki krostowej i dotyczy około 30% chorych.
Zaleca się ścisłą izolację chorych i leczenie objawowe. Szczepienia zabezpieczają przed chorobą całkowicie. Możliwe jest uzyskanie odporności, jeśli szczepionkę poda się już w fazie wylęgania choroby.
Ospa - nowa broń
Ostatni na świecie przypadek ospy zarejestrowano w 1978 roku w Somalii. Oficjalnie wirusy ospy przechowywane są w dwóch doskonale strzeżonych laboratoriach w USA i w Rosji. W sumie w XX wieku na ospę zmarło 300 mln. Ludzi. Na seminarium zorganizowanym przez Światową Federację Naukowców (World Federation of Scientists) eksperci przestrzegali przed samobójczymi atakami z użyciem zmodyfikowanych wirusów groźnych chorób zakaźnych. Wmieszanie się w tłum zainfekowanego zamachowca może się zakończyć epidemią na wielką skalę. Co gorsza, terroryści nie muszą się nawet starać o modyfikowane mikroby, gdyż do wywołania chaosu i zabicia znacznej liczby ludzi wystarczy wirus zwykłej ospy.
Dżuma
Jest to zaraźliwa choroba bakteryjna. U ludzi może przyjmować postać dymieniczną (gruczołową) lub płucną. Postać dymieniczna powstaje przy przenoszeniu zarazków na człowieka przez pchły z zarażonych zwierząt. Postać płucna ma miejsce przy zakażeniu bezpośrednim pomiędzy ludźmi. Zarazek nie traci zjadliwości w zakażonym powietrzu w dużych przedziałach temperatur (od –2 do +40°C). Aerozol zarazków może wywoływać płucną postać choroby, jeśli dostanie się tylko kilka kropelek aerozolu do układu oddechowego. Okres inkubacji choroby trwa w przypadku postaci odzwierzęcej 2-6 dni, a przy postaci płucnej 3-4 dni.
Objawy zależą od postaci choroby. W dymienicznej występuje wysoka gorączka, zaburzenia pamięci, dezorientacja, ostry bolesny obrzęk węzłów chłonnych, sączący odczyn zapalny w miejscu ukłucia przez pchłę. W postaci płucnej obserwuje się pierwotne zapalenie płuc. Śmiertelność dochodzi do 25-50% - przy postaci gruczołowej oraz do 100% przy postaci płucnej. Szczepienia profilaktyczne chronią częściowo przed gruczołową formą choroby, ale nigdy przed postacią płucną. Antybiotyki są skuteczne, lecz tylko w przypadku bardzo wczesnego ich zastosowania.
Tularemia
Choroba silnie zakaźna, rzadko bywa śmiertelna. Jest to choroba odzwierzęca, przenoszona przez liczne gatunki stawonogów oraz przez kontakt z zarażonymi ludźmi i zwierzętami. Można na nią zachorować także przez spożywanie zakażonej wody i żywności. Możliwe i łatwe są zakażenia inhalacyjne. Okres inkubacji choroby trwa 1-10 dni i zależy od drogi wniknięcia zarazka do organizmu. Jest dłuższy przy zakażeniach naskórnych, krótszy przy inhalacyjnych i dożołądkowych. Przedostanie się zarazków do krwi prowadzi do silnego uszkodzenia różnych narządów. Choroba trwa wiele tygodni, rekonwalescencja – wiele miesięcy. Leczenie antybiotykami jest skuteczne. Podejrzane o zakażenie produkty spożywcze i woda muszą być poddawane obróbce termicznej.
Grypa
Jednym z najniebezpieczniejszych scenariuszy jest zastosowanie przez zamachowców zmutowanego wirusa grypy, której pierwsze fazy przebiegałyby bezobjawowo. Dzięki temu zwiększyłaby się możliwość zarażania, a pandemia osiągnęłaby prawdopodobnie rozmiary tej z lat 1918-1919. Panująca wtedy w Europie grypa hiszpanka pochłonęła ponad 20 milionów ofiar.
Cholera
Choroba o dużej zakaźności; biegunka i wymioty prowadzące do szybkiego odwodnienia i wyniszczenia chorego; zakżenie przez przewód pokarmowy; przebieg gwałtowny. Wirus cholery jest stosunkowo łatwy do zdobycia, mianowicie wszystkie szczury żyjące na wysokości powyżej 1000 m są nim zakażone, wystarczy pobrać ich krew...
Zatrucie toksyną botulinową
Inaczej mówiąc jest to zatrucie jadem kielbasianym. Powoduje zaburzenia wzroku i połykania, a następnie paraliż całego ciała, mogący utrzymywać się miesiącami. Toksyna wytwarzana przez bakterię Clostridium botulinum jest jedną z najsilniejszych trucizn, jakie zna ludzkość. Zaledwie 1g oczyszczonej neurotoksyny botulinowej może zabić ok. 1 miliona ludzi.
Z drugiej zaś strony, botulina jest pierwszą biologiczną trucizną dopuszczona przez FDA do stosowania w terapii szeregu zaburzeń neurologicznych np. porażeniu mózgowym.
Gruźlica
Najbardziej przerażającym aspektem zjawiska superzarazków jest powrót gruźlicy, która jest obecnie znacznie bardziej rozpowszechniona niż zdajemy sobie z tego sprawę. Ta przenosząca się w powietrzu bakteria, która może zaatakować prawie każdą tkankę ciała, a zwłaszcza płuca, stanowi globalne zagrożenie. Chorobą tą zaraża się co roku około osiem milionów ludzi na całym świecie i umierają na nią blisko dwa miliony.
Gorączka krwotoczna
Wsród innych wirusów, które mogą być użyte do tego typu celów najcześciej wymienia sie tak zwane wirusy gorączek krwotocznych (filowirusy i arenawirusy) wywołują one ostre choroby charakteryzujące się wysoką goraczką, krwawieniami z nosa, przewodu pokarmowego, dróg moczowo-płciowych, wybroczynami na skórze i silnymi objawami zatrucia, które doprowadzają często do śmierci. Do nich to należy miedzy innymi wirus Ebola, którym interesowala sie min. sekta Aum Shinrikyo odpowiedzialna za atak terrorystyczny z użyciem gazu bojowego w tokijskim metrze. Nazwa pochodzi od nazwy rzeki w Zairze. Pierwsze zachorowania odnotowano w 1976 roku w Sudanie i Zairze. Śmiertelność wynosiła nawet do 90% wśród chorych i do 50% wśród personelu medycznego. Wirus przenosi się przez kontakt bezpośredni i drogą kropelkową. Objawy są różnorodne. Zwykle rozpoczyna się silnym bólem głowy, goraczką, bólami mięśniowymi i osłabieniem. Objawy ze strony układu pokarmowego to biegunka i wymioty, towarzyszy im wysypka. Choroba doprowadza do
wyniszczenia, uszkodzenia układu nerwowego, wątroby, śledziony i krwotoków. Leki i szczepionki przeciw wirusowi Ebola są dopiero we wczesnej fazie badań.