CBOS: charakterystyka elektoratu partyjnego
Największe różnice w opiniach poszczególnych elektoratów partyjnych widać w kwestiach światopoglądowych i związanych z oceną przeszłości - wynika z raportu CBOS.
Duże kontrowersje budzi postulat dekomunizacji. Największe poparcie dla niego wyraża elektorat LPR oraz PiS: 67% badanych w obu grupach popiera ten postulat. Najmniej przychylni tej idei są potencjalni wyborcy SdPl (35%) oraz SLD (32%)
Podobnie wygląda sytuacja ze stosunkiem do prawnych regulacji aborcji. Za całkowitym lub prawie całkowitym jej zakazem opowiada się 66% sympatyków LPR. Bez żadnych ograniczeń aborcję poparła połowa lub prawie połowa pytanych zwolenników SdPl i SLD - odpowiednio 50% i 49%.
Pomimo istotnych różnic w opiniach na temat zakresu dopuszczalnego wpływu Kościoła ma sferę polityki, wszystkie elektoraty akceptują zasadę rozdziału Kościoła od państwa. Potencjalni wyborcy LPR są skłonni akceptować pewne formy zaangażowania Kościoła w politykę (24%), choć także wśród nich wyraźnie przeważa poparcie dla zasady rozdziału Kościoła od państwa (63%).
Elektoratem skłonnym oddać najwięcej wolności i swobód obywatelskich w zamian za ochronę ze strony państwa przed przestępczością są zwolennicy PSL i Samoobrony (odpowiednio 54% i 55% zwolenników). 54% badanych sympatyków SLD wyraziło sprzeciw wobec takiej możliwości.
Badania CBOS przedstawiają również charakterystykę elektoratów pod kątem wizji integracji europejskiej. Jedynie elektorat Partii Demokratycznej - demokraci pl. stanowczo opowiedział się za ścisłą integracją - 55% badanych popiera taki model. Za zachowaniem jak największej niezależności Polski w strukturach europejskich optuje ponad 40% zwolenników z czterech ugrupowań: LPR (49%), PSL (49%), PiS (47%) oraz SLD (44%).
Kwestie społeczno-gospodarcze nie budzą już takich kontrowersji.
Badania pokazują, że pod względem liberalnego podejścia do gospodarki najbliższe są sobie elektoraty Partii Demokratycznej i PO. Są one najmniej przychylne nastawione do wysokiego poziomu świadczeń socjalnych ze strony państwa (PD - 65%, PO - 75%). Poparcie dla podatku progresywnego jest tu najniższe (PD - 43%, PO - 62%). Również chęć spowolnienia prywatyzacji należy do najniższych: 52% potencjalnego elektoratu PD i 70% - PO zgadza się z tym postulatem.
Wśród zwolenników podatku liniowego dominuje elektorat PD oraz SdPl (odpowiednio poparcie 33% i 26%). Inaczej jest wśród elektoratu PSL: aż 91% badanych opowiada się za progami podatkowymi, a podatek liniowy popiera tylko 1% - wynika z ankiety CBOS.
Wśród elektoratu Samoobrony 90% pytanych opowiada się za rozbudowanymi funkcjami opiekuńczymi państwa, a bezrobocie za zjawisko zawsze szkodliwe uznaje 83% badanych.
Jeśli chodzi o Unię Pracy i SLD, podobieństwo elektoratu w kwestiach gospodarczych dotyczy zwłaszcza wysokich oczekiwań wobec państwa: około 4/5 obu elektoratów chce wysokich świadczeń socjalnych. Również negatywny stosunek do bezrobocia jest podobny: w obu przypadkach około 70%. Jednak już zaledwie 8% potencjalnych zwolenników UP popiera podatek liniowy, przy 25-procentowym poparciu tego podatku przez elektorat SLD.
Badanie prowadzono od 14 kwietnia do 4 maja 2005 na liczącej 4169 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski. Rafał Boguszewski z CBOS wyjaśnił, że sondaż przesłano dopiero w sierpniu, ponieważ wymagał głębokiej analizy.