Brytyjska odznaka dla legendarnej "Cichociemnej"
Prof. Elżbieta Zawacka, żołnierz Armii
Krajowej, członek legendarnej jednostki komandosów
"Cichociemnych", została odznaczona przez Ministerstwo Obrony
Zjednoczonego Królestwa specjalną "odznaką weterana" - powiedział
rzecznik prezydenta Torunia Marcin Czyżniewski.
17.12.2005 | aktual.: 17.12.2005 14:07
Wyróżnienie przyznano jej za działalność w ruchu oporu podczas II wojny światowej.
Odznaką Weterana uhonorowano 10. polskich oficerów należących do specjalnej grupy operacyjnej Komendy Głównej ZWZ-Armii Krajowej [KG AK], którzy w czasie wojny współpracowali z rządem polskim w Londynie.
Odznakę wręczy oficjalnie prof. Zawackiej 20 grudnia w jej mieszkaniu w Toruniu, brytyjski attache wojskowy ambasady Wielkiej Brytanii w Polsce, podpułkownik Stephen Croft.
Zawacka, znana w konspiracji pod pseudonimem "Zo", uważana jest za legendę kurierów w okupowanej Europie. Wielokrotnie nielegalnie przekraczała granice przenosząc wiadomości i meldunki. Pełniła funkcję zastępcy szefa "Zagrody" - Działu Łączności Zagranicznej Oddziału V Sztabu KG AK. Była jedyną kobietą - "Cichociemną".
Prof. Zawacka jako pierwsza dostarczyła do Szwajcarii pierwsze szczegółowe meldunki o sytuacji w Warszawie po upadku powstania w 1944 roku, w którym aktywnie uczestniczyła. Współpracowała też z Janem Nowakiem-Jeziorańskim. Po wojnie działała w konspiracji antykomunistycznej w ramach organizacji Wolność i Niezawisłość, za co trafiła w 1951 roku na cztery lata do więzienia Służby Bezpieczeństwa.
W 1972 wróciła do rodzinnego Torunia, gdzie mieszka do dziś. Jest Honorową Obywatelką miasta. Od dawna jest na emeryturze, pracuje jednak nadal naukowo. Jest założycielką Fundacji Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Kobiet.
