78% Polaków podziela ocenę III RP z orędzia L. Kaczyńskiego
Według badań TNS OBOP, 78% Polaków
podziela, a 10% nie podziela oceny okresu po 1989 roku
zawartej w inauguracyjnym orędziu prezydenta Lecha Kaczyńskiego.
26% uważa, że zapowiedziane oczyszczenie i przebudowa państwa uda się w bardzo dużym i dużym stopniu, zaś 63% sądzi, że uda się to w stopniu małym i bardzo małym. 44% badanych przez OBOP sądzi, że nowa konstytucja jest Polsce potrzebna, a 36% sądzi, że jest niepotrzebna.
Z sondażu wynika, że 23%, czyli mniej więcej jedna czwarta Polaków, obejrzała w telewizji, wysłuchała w radiu lub przeczytała w gazecie orędzie nowego prezydenta; dodatkowe 20% obejrzało je, wysłuchało lub przeczytało tylko częściowo, a 12% zna je tylko z omówień w dziennikach telewizyjnych, radiowych i gazetach.
OBOP przytacza ten fragment orędzia, w którym prezydent zawarł ocenę III RP: "Gdy spojrzeć na wydarzenia ostatnich 16 lat, to niczym nie uchybiając twórcom naszych sukcesów, a tych sukcesów było niemało, trzeba jasno powiedzieć: zbyt mało było solidarności, zbyt mało było sprawiedliwości, a często brakowało też i uczciwości". W sondażu odczytywano badanym ten fragment orędzia i pytano ich, czy jest to ocena słuszna, czy niesłuszna.
Wyrażoną przez prezydenta zasadniczo (mimo zastrzeżeń) krytyczną ocenę III RP podzielała przytłaczająca większość (78%) badanych. Jedynie 10% się z nią nie zgodziło.
Wynik ten - zauważa OBOP - pokazuje, że Lech Kaczyński walcząc o prezydenturę, dobrze utrafił w nastroje Polaków, a zapewne też krytyczne oceny III RP umocnił i upowszechnił.
OBOP zawraca też uwagę, że idea "oczyszczenia i przebudowy" państwa była najważniejszą częścią programu wyborczego PiS oraz samego Lecha Kaczyńskiego. Dlatego w jego orędziu znalazły się słowa: "Państwo nieprawidłowo wykonuje swe zadania i dlatego musi być oczyszczone i przebudowane. Obok ámoralnej zmiany nowej postawy rządzących jest to podstawowy warunek spełnienia społecznych, w pełni uzasadnionych oczekiwań". Pytanie OBOP brzmiało: "Prezydent Kaczyński zapowiedział oczyszczenie i przebudowę państwa. Jak Pan(i) sądzi, w jakim stopniu mu się to uda?".
Uzyskane wyniki pokazują, że Polacy są sceptyczni w ocenie szans L. Kaczyńskiego na "oczyszczenie i przebudowę państwa". Tylko 26% sądzi, że uda mu się to w dużym lub w bardzo dużym stopniu, natomiast 46% jest zdanie, że uda mu się to w stopniu małym, a 17% w stopniu bardzo małym. Wstrzemięźliwe oceny szans "oczyszczenia i przebudowy" zdecydowanie dominują.
W orędziu prezydent wrócił do sprawy nowej konstytucji i powiązał ją z hasłem budowy "IV Rzeczpospolitej". Mówił: "Jestem głęboko przekonany, że Polsce potrzebna jest nowa ustawa zasadnicza, która będzie lepiej niż obecna odpowiadać potrzebom czasu (...). Uchwalenie nowej konstytucji ułatwiłoby bowiem w bardzo wysokim stopniu naprawę państwa, byłoby też uwieńczeniem budowy tego, co nazywamy IV RP". OBOP zapytał, czy "nowa konstytucja jest w Polsce potrzebna, czy nie".
Potrzebę uchwalenia nowej konstytucji dostrzegło 44% badanych, a zdaniem 36% jest ona Polsce niepotrzebna; 20% badanych nie ma zdania. Większość badanych, która wyraziła pogląd w tej sprawie, do hasła nowej konstytucji nastawiona jest pozytywnie.
Podobnie jak w przypadku ocen okresu po 1989 roku, przekonanie, że prezydentowi Kaczyńskiemu uda się "oczyszczenie i przebudowa" państwa oraz przekonanie, że nowa konstytucja jest Polsce potrzebna, zależą przede wszystkim od ogólnych poglądów politycznych i sympatii partyjnych.
Im poglądy polityczne bliższe prawicowym, tym częstsze przekonanie, że prezydentowi uda się "oczyszczenie i przebudowa Polski" i że nowa konstytucja jest Polsce potrzebna.
Sondaż przeprowadzono w okresie od 5 do 9 stycznia na ogólnopolskiej próbie 1005 mieszkańców Polski powyżej 15. roku życia.