25 tys. zł za represje w PRL-u
Do 25 tys. złotych będą mogły otrzymać osoby, które były represjonowane lub skazane w latach 1944-1989 r. w związku ze swoją działalnością na rzecz niepodległości Polski - zdecydowali posłowie. Dotychczas odszkodowanie za taką działalność mogły otrzymać tylko osoby pokrzywdzone w latach 1944-56.
Sejm znowelizował w piątek ustawę o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Nowelę poparło 360 posłów, jeden był przeciwko; wstrzymało się 45.
Dotychczas o uznanie za nieważne orzeczeń PRL-owskich sądów mogły się ubiegać tylko te osoby, które zostały pokrzywdzone w okresie od 1944 do 1956 r. Nowelizacja przyjęta w piątek wydłuża ten okres do grudnia 1989 r.
Wszystkie osoby pokrzywdzone przez reżim komunistyczny mogą występować do polskich sądów o uznanie orzeczenia (sądu) za nieważne, pod warunkiem, że było ono orzeczone w związku z walką o niepodległy byt państwa polskiego - podkreśliła na piątkowej konferencji prasowej w Sejmie posłanka PiS Marzena Wróbel.
Ustawa dotyczy nie tylko orzeczeń sądów, ale też orzeczeń kolegiów ds. wykroczeń. Z zapisów tej ustawy, a tym samym z prawa do odszkodowania będą mogły skorzystać także osoby internowane w stanie wojennym - zaznaczyła posłanka PiS.
Według jej wstępnych wyliczeń, może ona kosztować budżet państwa około 725 mln. zł. Zastrzegła, że trudno dziś dokładnie wyliczyć skutki finansowe, bo nie wiadomo ile osób będzie chciało z ustawy skorzystać.
Wróbel mówiła podczas wystąpienia przed głosowaniem w Sejmie, że to sąd będzie decydował, czy danej osobie będzie przysługiwało odszkodowanie, czy nie. Sąd zdecyduje również o jego wysokości.
Ustawa nie przyznaje prawa do występowania o odszkodowanie byłym tajnym i świadomym współpracownikom organów bezpieczeństwa. Będą się o nie mogły za to ubiegać osoby, które nie zostały skazane, a znalazły się w więzieniu. O odszkodowanie będą mogły też wystąpić małżonkowie, dzieci i rodzice poszkodowanych. Jego wysokość nie będzie ograniczona w przypadku osób, które poniosły śmierć w związku z działalnością niepodległościową.
Dotychczas orzeczenia wydane za działalność opozycyjną po 1956 r. mogły być zmienione wyłącznie w wyniku wznowienia postępowania albo kasacji wniesionej na podstawie Kodeksu postępowania karnego przez Prokuratora Generalnego lub Rzecznika Praw Obywatelskich.