Wypłaty z PPK. Oszczędzanie na emeryturę czy sposób na szybki zysk?
Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to program długoterminowego oszczędzania, który miał zrewolucjonizować sposób, w jaki Polacy przygotowują się na emeryturę. Czy spełnił najważniejsze założenia? Jest pewna luka w systemie.
Czy PPK spełniają swoją funkcję?
Stworzony z inicjatywy Polskiego Funduszu Rozwoju, w założeniu ma być wsparciem dla systemu emerytalnego i narzędziem do budowania dodatkowego zabezpieczenia finansowego na przyszłość. Tymczasem coraz częściej staje się... źródłem bieżącego dochodu.
Dla kogo jest PPK?
Program jest skierowany do wszystkich pracowników zatrudnionych na umowie o pracę (i niektórych zleceniobiorców), którzy nie ukończyli 70. roku życia. Udział w nim jest dobrowolny – można zrezygnować, ale domyślnie każdy zatrudniony zostaje zapisany automatycznie. Do konta PPK co miesiąc trafiają wpłaty:
- od pracownika (od 2 proc. do 4 proc. wynagrodzenia brutto),
- od pracodawcy (co najmniej 1,5 proc.),
- oraz dopłaty roczne i powitalne od państwa.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Poseł Lewicy wytyka błędy kolegom. "Muszą robić robotę"
Jak działają wypłaty z PPK?
Choć program miał służyć gromadzeniu oszczędności do 60. roku życia, przepisy pozwalają uczestnikom na wcześniejsze wypłaty środków – w każdej chwili i bez pytania o powód. W takim przypadku uczestnik otrzymuje swoje wpłaty i część składek pracodawcy, ale traci dopłaty od państwa oraz musi zapłacić podatek od zysków kapitałowych.
Mimo tych ograniczeń, rosnąca liczba Polaków traktuje PPK nie jako system emerytalny, lecz jako mechanizm do osiągania szybkiego zysku. Dane pokazują, że tylko w pierwszym kwartale 2025 roku z PPK wypłacono ponad 600 mln zł, a liczba takich operacji stale rośnie. Rekordzista jednorazowo wypłacił aż 800 tys. zł.
Gdzie leży problem?
Komisja Nadzoru Finansowego i eksperci rynku finansowego alarmują: jeśli trend ten się utrzyma, PPK może przestać pełnić swoją główną funkcję – wzmocnienia systemu emerytur i rent. Uczestnicy programu zamiast długoterminowo inwestować, wypłacają środki cyklicznie, często traktując dopłaty i składki pracodawcy jako szybki bonus.
Przykładowo, uczestnik może wpłacić niewielką kwotę, a dzięki składce pracodawcy i zyskowi z inwestycji wypłacić znacznie więcej – nawet do 150 proc. swojej wpłaty, jak pokazuje przykład jednego z beneficjentów.
Czy czekają nas zmiany?
Rosnące wykorzystanie luki systemowej może doprowadzić do zmiany przepisów, które obecnie pozwalają na wielokrotne i niemal bezkarne wycofywanie środków. Celem takich zmian byłoby zachowanie pierwotnej idei PPK – budowania kapitału na emeryturę, a nie krótkoterminowego zysku.
Polski Fundusz Rozwoju i rząd mogą stanąć przed dylematem: jak zwiększyć atrakcyjność PPK, nie pozwalając jednocześnie na jego nadużywanie?
Co to oznacza dla przyszłych emerytów?
System emerytalny w Polsce już teraz wymaga wsparcia – rosnąca liczba seniorów i wydłużające się życie sprawiają, że środki z ZUS mogą nie wystarczyć na godną starość. PPK miały być jednym z filarów uzupełniających emeryturę. Jednak jeśli uczestnicy nadal będą traktować je jako "bankomat", ich emerytalna przyszłość może nie być tak bezpieczna, jak zakładano.
Choć PPK oferują realną szansę na zgromadzenie kapitału na starość, to obecnie dla wielu Polaków są sposobem na szybki zysk. Wypłaty środków, choć zgodne z prawem, podważają sens programu. Jeśli nie zmieni się podejście uczestników – lub zasady gry – Pracownicze Plany Kapitałowe mogą nie spełnić swojego celu. A na tym najbardziej mogą ucierpieć przyszli emeryci.
Źródła: Money, Wyborcza
