Windows XP - 15 porad optymalizacyjnych
Już wkrótce na rynku pojawi się najnowszy system Microsoftu - Windows Vista. Nie oznacza to jednak, że Windows XP stał się bezużyteczny. Prezentujemy 15 porad i wskazówek, które pozwolą Wam odświeżyć sędziwego XP-ka. Windows Vista i jego nowe opcje zapowiadane są od miesięcy - ale zastanówcie się, czy na pewno musicie zmieniać system? Jeśli nie chcesz inwestować w nowy OS lub Twój sprzęt sobie nie poradzi, troszcz się o XP-ka, a posłuży Ci jeszcze przez wiele lat. Kilka prostych czynności zachowa ten system w dobrym stanie...
Naszych 15 zaleceń utrzyma XP w dobrej kondycji i umożliwi sześcioletniemu OS-owi na sprawną pracę z najnowszymi aplikacjami ( takimi jak odtwarzacze multimediów ) i sieciami bezprzewodowymi.
27.12.2006 12:00
1. Daj sobie spokój z ciągłymi aktualizacjami
Jeśli bez przerwy uaktualniasz wykorzystywane programy, bez jednoczesnego aktualizowania systemu operacyjnego i unowocześniania sprzętu, Twój komputer będzie działał coraz gorzej i wolniej. Zamiast rzucać się na najnowsze wersje programów pozostań przy tej, o której wiesz, że dobrze współpracuje z Twoim komputerem.
Najlepiej powyłączaj automatyczne aktualizacje w swoich programach ( oczywiście z wyjątkiem aktualizacji firewalla, oprogramowania antywirusowego czy antyspyware'owego ). Przykładem takiego wciąż uaktualniającego się programu jest Adobe Reader, który pobiera kolejne wersje częściej, niż Ty otwierasz pliki .PDF. Aby zablokować automatyczne aktualizacje w Adobe Readerze 7 z menu Edycja ( Edit ) wybierz Właściwości ( Preferences ), następnie Aktualizacje ( Updates ) i zaznacz pole "Nie pobieraj automatycznie krytycznych aktualizacji" ( Do not automatically check for critical updates ). Dlaczego niby autorzy programów mają decydować, kiedy i w jaki sposób je aktualizujesz? Jeśli pojawią się jakieś problemy z aplikacją lub gdy będzie Ci potrzebna jakaś jej szczególna funkcja ( na pewno napiszemy o tym w naszym serwisie ), odwiedź stronę producenta i zaktualizuj program ręcznie.Różne programy w różny sposób zarządzają aktualizacjami, tak więc należy sprawdzić dokumentację każdego z nich. Przydatne może okazać się
Narzędzie konfiguracji systemu. Pozwala ono zdecydować, które z programów automatycznie uruchamianych podczas startu Windows, mają rozpoczynać pracę, a które nie powinny się uruchamiać. Takie niepotrzebnie działające w tle programy mogą stanowić wyzwanie nawet dla najnowszego komputera. Aby uruchomić Narzędzie, należy nacisnąć przycisk Start na pasku zadań Windows, później Uruchom i w okienku wpisać polecenie msconfig. Po kliknięciu OK pojawi się okienko z kartami, w których będziemy mogli dokonać odpowiednich modyfikacji.
2. Pliku wymiany używaj, gdy go potrzebujesz
Windows przeznacza część powierzchni twardego dysku na potrzeby pamięci wirtualnej ( znanej też jako plik wymiany bądź plik stronicowania ). Pamięć wirtualna ma uzupełniać pamięć RAM komputera. System operacyjny rezerwuje część pliku wymiany na potrzeby każdego z procesów, a pamięć wirtualna używana jest nawet wówczas, gdy część pamięci RAM jest wciąż dostępna. Dane z twardego dysku są zawsze pobierane wolniej, niż dane z RAM-u, tak więc jeśli masz wystarczająco dużo pamięci operacyjnej, możesz poinstruować Windows, by nie wykorzystywał pliku wymiany na potrzeby części swoich własnych aplikacji tak długo, jak ma do dyspozycji wolne miejsce w pamięci RAM. Powstaje tylko pytanie, ile to jest "wystarczająco dużo RAM"? Wszystko zależy od tego, jak wykorzystujesz komputer, jakie programy na nim uruchamiasz. Można jednak przyjąć, że minimalną ilością RAM-u, która pozwala na przeprowadzenie takiej operacji jest 1 gigabajt.
By wydać systemowi odpowiednie polecenia dotyczące takiego zarządzania pamięcią wirtualną, należy zmodyfikować Rejestr. Wszelkie operacje w Rejestrze są obarczone dużym ryzykiem, dlatego też najpierw należy zachować aktualny plik Rejestru - http://www.pcworld.pl/news/66854.html. Rejestr uruchamiamy wybierając Start, Uruchom i wpisując polecenie regedit. Klikamy OK i oto i on. Klikając na plusy w lewym okienku edytora, przechodzimy do HKEYLOCALMACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\Session Manager\Memory Management. Teraz w prawym okienku dwukrotnie klikamy lewym klawiszem na DisablePagingExecutive i w okienku, które się pojawi zmieniamy pole Dane wartości z 0 na 1. Klikamy następnie OK i możemy restartować komputer, by zmiany zostały wprowadzone w życie.3. Korzystaj z systemu plików NTFS
Jeśli wciąż wykorzystujesz stary system plików o nazwie FAT32 to najwyższy czas przejść na NTFS. Jest on nie tylko bardziej wydajny i bezpieczny, ale daje do dyspozycji dodatkowe narzędzia, takie jak np. szyfrowanie zawartości czy kompresja folderów i dysków. Jedynym powodem dla którego należy pozostać przy FAT lub FAT32 jest konieczność dostępu do dysku z poziomu systemów Windows 98 lub starszych. By sprawdzić jaki system plików jest wykorzystywany na dysku, wystarczy dwukrotnie kliknąć na ikonę Mój komputer, następnie prawym klawiszem na ikonę dysku, który chcemy sprawdzić i wybrać polecenie Właściwości. W okienku, które się pojawi, oprócz innych użytecznych informacji, znajdują się też dane na temat systemu plików.
Jeśli okaże się, że jest to FAT lub FAT32, mamy dla Ciebie dobrą wiadomość. System plików można zmienić bez potrzeby formatowania dysku.
Wybieramy w tym celu Start, a następnie Uruchom i wpisujemy polecenie cmd. Po kliknięciu OK lub naciśnięciu Enter pojawi się wiersz poleceń, który pozwala na zarządzanie Windows za pośrednictwem klawiatury. Wpisujemy tam komendę convert następnie naciskamy spację i wpisujemy literę dysku, na którym chcemy zmienić system plików. Po literze musi nastąpić dwukropek. Następnie znowu spacja i dalsza część polecenia, czyli /fs:ntfs. Jeśli na przykład chcemy zmienić system plików na dysku C: na NTFS, całe polecenie będzie wyglądało następująco: _convert c: /fs:ntfs_. Po naciśnięciu Enter komputer przystąpi do zmiany systemu plików.
4. Przydziel miejsce dla funkcji "Przywracanie systemu"
Funkcja Przywracanie systemu jest niezwykle przydatnym składnikiem systemu Windows. Jej zadaniem jest śledzenie i odwracanie zmian szkodliwych dla OS-u. Niejednokrotnie więc może uratować nas przed żmudnym przeinstalowywaniem Windows i uchronić dane przed utratą. Funkcja ta do poprawnego działania potrzebuje miejsca na dysku twardym, na którym zapisuje informacje potrzebne do odzyskania systemu. Użytkownik ma możliwość zdecydowania, jak wiele miejsca chce przydzielić tej funkcji.
Aby to zrobić należy prawym klawiszem kliknąć na znajdującą się na pulpicie ikonę Mój komputer, wybrać Właściwości i w okienku, które się pojawi, przełączyć się na kartę Przywracanie systemu. Tam wybieramy dysk, na którym chcemy przeprowadzić zmiany i klikamy przycisk Ustawienia. Następnie za pomocą suwaka przydzielamy odpowiednią ilość miejsca funkcji Przywracanie systemu i zatwierdzamy nasz wybór klikając OK kolejno w obu okienkach.5. Uwolnij dysk C:
Dysk C: na którym standardowo znajduje się system operacyjny, powinien przechowywać tylko te pliki, które właśnie na nim musza się znajdować. Wszelkie inne pliki i foldery powinny, o ile mamy taką możliwość, znajdować się na innych dyskach. Pamiętaj więc, żeby swoje dokumenty składować nie tam, gdzie system operacyjny. W miarę możliwość wszystkie programy instaluj również na innym dysku, niż C:
6. Zrezygnuj z hibernacji
Jeśli korzystasz z funkcji Hibernacja, która pozwala na szybsze uruchamianie Windows, pamiętaj o tym, że gdy system przechodzi w stan hibernacji, składuje wszystkie dane z pamięci RAM na dysku twardym w ukrytym pliku o nazwie hiberfil.sys. Zajmuje przy tym niemal tyle samo miejsca, ile pamięci operacyjnej posiada Twój komputer. Tak więc dla komputera wyposażonego w 512 megabajtów RAM system zarezerwuje, i to na dysku C:, 512 megabajtów.
Jeśli zaczyna brakować miejsca na C: lub po prostu wiesz, że nie potrzebujesz Hibernacji - wyłącz ją. Wystarczy, że naciśniesz Start, Uruchom i wpiszesz komendę powercfg.cpl, a następnie naciśniesz Enter. Pojawi się okienko Właściwości: Opcje zasilania, w którym na karcie Hibernacja należy ^odznaczyć^ opcję Włącz hibernację.7. Wyeliminuj śmieci
Najprostszym narzędziem do zachowania porządku na dysku jest "Oczyszczanie dysku". Znajdziemy je klikając Start i przechodząc do Programy, Akcesoria, Narzędzia systemowe. Teraz wystarczy wybrać dysk, który chcemy oczyścić, i do dzieła.
8. Wyczyść dokładniej
Niestety, narzędzie Oczyszczanie dysku pomija pewne pliki tymczasowe. Jednak i temu można zaradzić. Otwór Notatnik lub inny edytor tekstu i napisz w nim: del /s /q c:\Documents and Settings\NAZWA UŻYTKOWNIKA\Local Settings\Temp*.*. W miejscu NAZWA UŻYTKOWNIKA wpisz nazwę swojego konta użytkownika, z którego korzystasz. Jeśli jej nie znasz bądź nie jesteś pewien, sprawdź ją klikając Start, Uruchom i wpisując znane nam już polecenie cmd. W linii poleceń, po C:\Documents and Settings zobaczymy właśnie nazwę użytkownika.
Gdy już odpowiednio wypełeś plik edytora tekstu zachowaj go pod dowolną nazwą z rozszerzeniem .BAT w dogodnym dla nas miejscu. Może to być więc np. czyszczenie.bat. Następnie przeciągnij plik, "chwytając" go lewym klawiszem myszy i przytrzymując do folderu Autostart ( Start, Programy, Autostart ). Wówczas przy każdym uruchamianiu Windows niepotrzebne pliki tymczasowe będą kasowane.
9. Usuwaj kopie zapasowe
Sprawdź zaawansowane opcje narzędzia Oczyszczanie dysku ( są one dostępne w zakładce Więcej opcji ). Kliknij przycisk Oczyść w ramce Przywracanie systemu. Usunięte zostaną wszystkie punkty przywracania systemu oprócz najnowszego. Z tej porady korzystaj jednak rozsądnie - jeśli często instalujesz nowe programy ( a w szczególności - niestabilne wersje testowe ), być może warto zachować więcej punktów przywracania.10. Unikaj zdublowanych plików muzycznych
Jeśli po zgraniu muzyki z płyty CD do formatu WMA zechcesz posłuchać jej na swoim odtwarzaczu MP3 i użyjesz do tego np. narzędzi iTunes - http://www.idg.pl/ftp/pc_12272/pc.html pamiętaj, że przekonwertujesz pliki do formatu AAC, a w efekcie na dysku twardym pozostaną dwie kopie tych samych utworów, zapisane w różnych formatach. Jeśli zależy Ci na miejscu na dysku twardym zdecyduj się na jeden odtwarzacz bądź jeden format ( np. MP3 ), który używany jest przez różne odtwarzacze. Windows Media Plater 11 - http://www.idg.pl/ftp/pc_12955/windows.media.player.11.pl.html jest w stanie bez żadnego dodatkowego oprogramowania zgrać płytę CD do formatu MP3.
Aby wybrać format, w jakim ma pracować Windows Media Player wybierz z menu programu polecenie Narzędzia, następnie Opcje i kliknij zakładkę Zgraj muzykę. Następnie w Ustawieniach zgrywania wybierz format MP3.
11. Przechowuj swoje zdjęcia w Sieci
Jeśli brakuje Ci miejsca na dysku twardy, bo jest on zapełniony tysiącami zdjęć, przechowuj je w Sieci. Taka metoda ma i tę zaletę, że gdy rodzina ciągle domaga się Twoich fotek z ostatnich wakacji, nie musisz wysyłać im po kilka plików pocztą elektroniczną. Wystarczy, że podasz adres strony WWW, na której będą mogli do woli nacieszyć się najnowszymi fotkami. I przestaną zanudzać w przyszłości. Najbardziej popularnymi serwisami, które umożliwiają przechowywanie zdjęć są Flickr - http://www.flickr.com, Yahoo Photos - http://photos.yahoo.com i Picassa Web Albums - http://www.picasaweb.google.com.
12. Korzystaj z sieci bezprzewodowej
Jeśli masz bezprzewodowy ruter i chcesz łączyć się z Internetem bez pośrednictwa kabla, skorzystaj z obecnego w Windows XP Kreatora sieci bezprzewodowej. Wybierz Start, Akcesoria, Komunikacja i Kreator sieci bezprzewodowej. Kreator krok po kroku pomoże Ci skonfigurować sieć.
Jeśli jednak korzystasz już z sieci bezprzewodowej i chcesz dodać do niej notebooka czy inne urządzenie, daj sobie spokój z Kreatorem. W takim przypadku swoją rolę lepiej spełni oprogramowanie dostarczone z urządzeniem bezprzewodowym.
13. Napraw usterki
Standardowe narzędzia Windows do sieci bezprzewodowych mogą być bardzo użyteczne. Dzięki nim możesz m.in. sprawdzić, jakie sieci bezprzewodowe są w Twoim zasięgu. Wystarczy zerknąć na odpowiednią ikonę w Zasobniku systemowym ( w prawym dolnym rogu, tam, gdzie jest zegar ). Jeśli nie ma tam ikony, wybierz Start, Programy, Akcesoria, Komunikacja i w końcu Połączenia sieciowe. Prawym klawiszem kliknij na ikonę swojego połączenia bezprzewodowego i wybierz Właściwości. Na karcie zaznacz opcję Pokaż ikonę w obszarze powiadomień podczas połączenia i zatwierdź swój wybór klikając OK. Gdy ikona będzie już widoczna w Zasobniku systemowym, wystarczy, że na nią klikniesz prawym klawiszem i wybierzesz Pokaż dostępne sieci bezprzewodowe.
Jeśli nie widzisz żadnych dostępnych sieci, bardzo możliwe, że usługa Konfiguracja zerowej sieci bezprzewodowej nie została uruchomiona. By to naprawić wybierz Start, Uruchom, wpisz komendę services.msc /s i naciśnij OK. Na liście usług, która się pokaże, wybierz Konfiguracja zerowej sieci bezprzewodowej i dwukrotnie na nią kliknij. Z listy rozwijalnej Typ uruchomienia wybierz Automatyczny. Następnie kliknij Zastosuj, potem Start i w końcu OK. Następnie powróć do okna dostępnych sieci bezprzewodowych i odśwież jego zawartość.14. Ułatw sobie pracę
Jeśli korzystasz z notebooka, to bardzo możliwe, że korzystasz z sieci bezprzewodowej w domu, podłączasz go do sieci w biurze, a w wolnych chwilach wykorzystujesz publiczne punkty dostępu. Konfigurowanie sieci za każdym razem nie jest zadaniem zbyt wygodnym. Windows XP pomoże uprościć i to zadanie. Można go skonfigurować tak, by łączył się z Twoimi ulubionymi sieciami, gdy tylko znajdzie się w ich zasięgu.
Gdy klikniesz prawym klawiszem na ikonę połączenia w Zasobniku systemu i wybierzesz Pokaż dostępne sieci bezprzewodowe, zobaczysz listę swoich sieci. Jeśli Twój komputer jest do którejś podłączony, na prawo od nazwy połączenia zobaczysz napis "Połączony" oraz żółtą gwiazdkę.
Jeśli na liście zauważysz sieć, z którą nie masz połączenia, ale chcesz z niej regularnie korzystać, kliknij dwukrotnie na jej nazwę, by się połączyć. Wpisz, o ile będzie to konieczne, hasło. Powtórz tę czynność dla każdej sieci, którą chcesz regularnie używać. Po takiej czynności konfiguracja uruchamiania sieci zmieni się na "Automatyczna" i wówczas Twój komputer będzie łączył się z daną siecią, gdy tylko znajdzie się w jej zasięgu.
Gdy będziesz w oknie Połączenia sieci bezprzewodowych, kliknij na Zmień kolejność sieci. Otworzy się okno Właściwości połączenia bezprzewodowego. W Sieci preferowane wybierz sieć, z której korzystasz najczęściej, i naciskaj klawisz Przenieś do góry tak długo, by znalazła się na samej górze. W podobny sposób możesz ustalić kolejność korzystania ze wszystkich swoich sieci.
Następnym razem, gdy znajdziesz się w zasięgu sieci bezprzewodowej, Twój notebook będzie próbował łączyć się używając ustawień właściwych dla tej sieci, która została skonfigurowana jako priorytetowa. Jeśli mu się to nie uda, będzie próbował kolejnych połączeń, aż do skutku.
15. Sprawdź rozmiary katalogów
W standardowym Eksploratorze Windows nie można zobaczyć rozmiarów katalogów. Gdy w menu Widok zaznaczymy opcję Szczegóły ujrzymy listę katalogów, plików, wiele różnych informacji, ale nie będzie wśród nich danych na temat rozmiarów katalogów. A szkoda, bo takie informacje są bardzo cenne dla użytkownika - znacznie ułatwiają mu zarządzanie przestrzenią dyskowa ( np. zorientowanie się gdzie zostawił zbędne pliki o dużej objętości ).
Zamiast korzystać z osobnego menedżera plików, zastosuj niewielki program o nazwie Folder Size - http://www.idg.pl/ftp/pc_13026/folder.size.2.3.html. Po jego zainstalowaniu przejdź do Eksploratora Windows i w menu Widok naciśnij opcję Wybierz szczegóły. Na liście znajdziesz nazwę Folder Size. Zaznacz ją i od tej pory będziesz mógł błyskawicznie sprawdzać rozmiary wszystkich folderów.
Ocena wielkości dużych folderów może potrwać chwilę i zapewne dlatego Microsoft nigdy nie dodał takiej opcji. Jest ona jednak znacznie bardziej wygodna niż sprawdzanie rozmiaru we właściwościach każdego folderu z osobna.