historia(strona 113/148)

Czerwoni Khmerzy w ciągu czterech lat rządów zabili ok. 21 proc. ludności swojego kraju. Ludzie ginęli nawet za samo posiadanie okularów. Wielu z nich zakatowano w okrutny sposób. Jednym ze sprawców ludobójstwa był Kaing Khek Iev, znany pod pseudonimem Duch - psychopatyczny matematyk, który urządził katownię w szkole średniej. W zachowanych dokumentach znajdują się precyzyjne zapisy nieludzkich eksperymentów, przeprowadzanych na więźniach: "17-letnia dziewczyna. Zatłuczona na śmierć, wrzucona do wody od 7.55 wieczorem, o 9.20 rano jej ciało zaczęło wypływać na powierzchnię, wypłynęła o 11 przed południem".

Mija 45 lat od tragicznej śmierci Jana Palacha. Student filozofii podpalił się benzyną przed gmachem Muzeum Narodowego w Pradze, protestując przeciwko okupacji ówczesnej Czechosłowacji przez wojska Układu Warszawskiego.

Iwan IV Groźny jako pierwszy władca rosyjski przyjął tytuł cara.

Sojuz-4 i Sojuz-5 dokonują pierwszego w kosmosie połączenia dwóch statków załogowych. Dwaj kosmonauci - Jewgienij Chrunow i Aleksiej Jelisiejew - przechodzą z jednego statku.

Gdyby w 1910 roku istniały serwisy plotkarskie, wiadomość o romansie noblistki Marii Skłodowskie-Curie z żonatym Paulem Langevinem, ojcem 4 dzieci, na długo przykułaby ich uwagę. Tak samo było ponad sto lat temu, kiedy prasa we Francji, USA, Szwecji i Wielkiej Brytanii długo karmiła się tym tematem, a członkowie Komitetu Noblowskiego zastanawiali się, jak zniechęcić Marię Skłodowską-Curie do przyjazdu do Sztokholmu w celu odebrania drugiego Nobla. Tłum krzyczał pod jej domem: "Precz z cudzoziemką!", a dziennikarze pojedynkowali się o jej dobre imię.

W NRD więźniowie odbywający kary pozbawienia wolności byli zmuszani do oddawania krwi, którą następnie za dewizy sprzedawano na Zachodzie - podała niemiecka telewizja publiczna ARD.

Wprowadzono jedną walutę - markę polską - na obszarze całej II RP. Obowiązywała do 1924 roku.

Została zamordowana Róża Luksemburg, polska i niemiecka działaczka robotnicza, pochodzenia żydowskiego, członek partii Proletariat, współzałożycielka partii Socjaldemokracja Królestwa Polskiego, uczestniczka rewolucji 1905 roku w Warszawie i Sankt Petersburgu. Współzałożycielka Komunistycznej Partii Niemiec w 1918 roku, autorka prac teoretycznych - „Kryzys socjaldemokracji”, „Wstęp do ekonomii politycznej”. Urodziła się 5 marca 1871 roku.

Należący do NSDAP Niemiec Franz Tham, osiedlił się w Krakowie w grudniu 1942 roku. Gdy w sierpniu 1943 roku wpadł w ręce niemieckiej policji, miał na koncie 32 zabójstwa. W to co zrobił z ofiarami, nie mogli uwierzyć nawet znający doskonale okrucieństwa wojny niemieccy policjanci. Tham ćwiartował ofiary i sprzedawał ich mięso. Dodawał je również do wędlin, które wysyłał do Rzeszy. Sam jadł smażone ludzkie wątroby, a smalcem z przetopionego ludzkiego tłuszczu smarował chleb. W zbrodni pomagała mu polska prostytutka Anna Motak. Inni Niemcy zamieszani w sprawę zdołali uciec. Nie wiadomo, czy kiedykolwiek zostali osądzeni.

Mit o lekkomyślnych polskich ułanach stworzył włoski korespondent Indro Montanelli. W dobrej wierze, chcąc pokazać polskie bohaterstwo. Ośmieszającą Polaków historię podchwyciła propaganda III Rzeszy, a po wojnie powielała ją również propaganda PRL. Wkład w utrwalanie tego mitu w świadomości Polaków miał m.in. Andrzej Wajda, który w 1959 r. nakręcił pamiętną scenę filmu "Lotna", przedstawiającą gwałtowną szarżę ułanów, załamującą się w zderzeniu z niemieckimi czołgami.

Był synem rzeźnika, więc siłę miał w genach. Jednak na ringu miał renomę dżentelmena

Uznawany za ojca radzieckiej kosmonautyki, konstruktor rakiet i urządzeń dla statków kosmicznych. Od połowy lat 50. XX wieku był głównym konstruktorem radzieckiego programu kosmicznego, odpowiedzialnym za jego największe sukcesy, w tym wystrzelenie satelity Sputnik i załogowego statku kosmicznego Wostok. Zginął podczas badań 14 stycznia 1966 roku.

Początek operacji wiślańsko-odrzańskiej ludowego Wojska Polskiego i Armii Czerwonej, tak zwanej "ofensywy styczniowej". Operacja zakończyła się 7 lutego, zdobyciem ziem polskich między Wisłą a Odrą.

W Cumberland w USA rozbił się bombowiec B-52, przewożący na pokładzie dwie bomby atomowe. Bomby przetrwały katastrofę. Zginęły w niej 3 osoby, przeżyło 2 członków załogi.

Ogłoszono wyrok w procesie brzeskim przeciwko członkom opozycji parlamentarnej - "Centrolewowi". Proces trwał od 27 października 1931 roku. Uniewinniono jednego posła, pozostałych skazano na karę więzienia. Stanisław Dubois, Adam Ciołkosz, Adam Pragier i Józef Putek zostali skazani na 3 lata więzienia, Władysław Kiernik - 2,5 roku, Kazimierz Bagiński na 2 lata, Wincenty Witos - na 1,5 roku więzienia.

W nocy, 13 stycznia, w Wilnie od kul i pod gąsienicami czołgów stacjonujących tam wojsk radzieckich zginęło 14 osób, a kilkaset zostało rannych. Tej nocy tysiące osób zebrało się przy strategicznych obiektach - przy Sejmie, budynku Litewskiego Radia i Telewizji i Wieży Telewizyjnej - by nie dopuścić do ich zajęcia przez siły sowieckie. Wydarzenia te stanowiły decydujący zwrot w walce o niepodległość Litwy. Zapoczątkowały też rozpad ZSRR. Tego dnia Litwa obchodzi Dzień Bojowników o Wolność Litwy.

Rozgłos i popularność zdobył dzięki nietypowemu stylowi twórczości, a także niekonwencjonalnemu zachowaniu, był legendarną postacią młodego pokolenia, symbolem nonkonformizmu. Debiutował powieścią "Sonata Marymoncka". Napisał kilkanaście zbiorów opowiadań, między innymi "Pierwszy krok w chmurach", "Piękni dwudziestoletni", jego słynne książki to także "Ósmy dzień tygodnia", "Następny do raju", "Wszyscy byli odwróceni". Objęty zakazem cenzorskim przez 20 lat. W 1958 roku wyjechał do Paryża i do końca życia przebywał na emigracji. Jego imię nosi ulica na warszawskim Mokotowie. Zmarł w Wiesbaden 14 czerwca 1969 roku.

Polski prom towarowy "Jan Heweliusz" zatonął na Morzu Bałtyckim, u wybrzeży Rugii. Zginęło 55 osób. To największa katastrofa morska w powojennej historii Polski.

Józef Piłsudski wydał dekret o obowiązkowym ubezpieczeniu pracowników od choroby.