Spotkanie ostatniej szansy? Polacy naciskają
Piąte, ostatnie posiedzenie polsko-litewskiego zespołu ekspertów ds. oświaty i mniejszości narodowych rozpoczęło się w piątek w Trokach na Litwie. Omawiana jest kwestia finansowej pomocy zagranicznej dla mniejszości narodowych.
- Klucz do rozwiązania tej sprawy leży po stronie litewskiej - cytuje wiceministra edukacji Mirosława Sielatyckiego polska rozgłośnia w Wilnie "Radio Znad Wilii". Minister zaznacza, że "strona polska może domagać się, argumentować, przedstawiać różne dowody, ale zmiany powinny nastąpić (...) na Litwie w dialogu ze społecznością polską".
Tymczasem strona litewska pozytywnie ocenia jednak pracę zespołu ekspertów. - Uważamy, że taka forma współpracy, jak omawianie drażliwych kwestii w dziedzinie oświaty na poziomie eksperckim, sprawdziła się. Cztery dotychczasowe spotkania wskazują, że wzrosło wzajemne zrozumienie, zostało wyjaśnionych wiele ważnych spraw dotyczących zarówno oświaty polskiej mniejszości na Litwie, jak i litewskiej w Polsce - powiedział agencji BNS minister oświaty i nauki Litwy Gintaras Steponaviczius.
Zespół ma opracować komunikat końcowy i ustalić formułę dalszych kontaktów Polski i Litwy w zakresie edukacji mniejszości narodowych.
Mirosław Sielatycki zastrzegł, że niektórych problemów polskiego szkolnictwa na Litwie nie da się rozwiązać bez zmiany litewskiej ustawy o oświacie. Według ministra ostateczny komunikat będzie musiał zawrzeć rozbieżności, skoro nie ma porozumienia w zasadniczych sprawach.
W tej sprawie premier Donald Tusk napisał list do premiera Litwy Andrusa Kubiliusa. Według polskiego premiera dotychczasowe wyniki pracy zespołu ekspertów trudno nazwać satysfakcjonującymi, dlatego potrzebna jest dobra wola strony litewskiej w sprawie modyfikacji zapisów ustawy oświatowej.
Szef polskiego rządu dał w liście do zrozumienia, że okazja do tego, by Wilno wykazało się dobrą wolą w sprawie oświaty, nadarzy się podczas spotkania w Trokach.
Premier Litwy wykluczył jednak zmianę litewskiej ustawy o oświacie. - Niejednokrotnie mówiłem, że nie zamierzamy zmieniać ustawy o oświacie, i o tym premier Donald Tusk wie od czasu pierwszych naszych rozmów na ten temat - oświadczył Kubilius.
Polsko-Litewski Zespół Ekspertów Edukacyjnych i Przedstawicieli Mniejszości Narodowych został powołany przez premierów Polski i Litwy, w wyniku protestów społeczności polskiej na Litwie wobec nowej ustawy oświatowej. Zgodnie z nią, od 2013 r. w szkołach litewskich i szkołach mniejszości narodowych egzamin maturalny z języka litewskiego zostanie ujednolicony. Program nauczania litewskiego w szkołach litewskich i nielitewskich na Litwie różni się. W szkołach litewskich język ten jest wykładany, jako język ojczysty, a więc w szerszym wymiarze. Natomiast w szkołach mniejszości - jako język państwowy.
Ustawa zakłada też, że od 1 września 2011 r. w szkołach mniejszości narodowych lekcje historii i geografii Litwy oraz wiedzy o świecie w części dotyczącej Litwy są prowadzone w języku litewskim. W całości po litewsku wykładany jest przedmiot o nazwie "podstawy wychowania patriotycznego".