Śledztwo ws. śmierci rodzeństwa z Pucka. Rodzice usłyszeli zarzuty

O postawieniu zarzutów Annie i Wiesławowi Cz. poinformował szef Prokuratury Rejonowej w Pucku Piotr Styczewski.

Prokurator podał, że kobieta usłyszała zarzut zabójstwa z zamiarem ewentualnym 5-letniej dziewczynki. Wyjaśnił, że zarzut ten dotyczy sytuacji, gdy dokonująca zabójstwa osoba nie działa z premedytacją, ale ma świadomość, że skutkiem jej działań może być czyjaś śmierć. Za zabójstwo grozi kara od ośmiu lat pozbawienia wolności do dożywocia.

Prokurator poinformował też, że oprócz zarzutu zabójstwa 5-latki przedstawionego kobiecie oraz zarzutu pobicia ze skutkiem śmiertelnym 3-letniego chłopca (wcześniej policja podawała, że dziecko miało 4 lata), który usłyszało oboje opiekunów, obojgu postawiono też zarzut znęcania się nad dziećmi. Pobicie ze skutkiem śmiertelnym zagrożone jest karą od roku do lat 10 więzienia.

Prokurator poinformował, że małżeństwo - w czasie przesłuchania, które miało miejsce we wtorek - przyznało się do wszystkich zarzutów. Obydwoje udzielili też szerokich wyjaśnień, Styczewski odmówił jednak informacji o ich treści.

Dodał, że prokuratura wystąpiła z wnioskiem o areszt dla obojga rodziców. Sąd zajmie się nim w środę. - Wniosek jest uzasadniony grożącą realnie surową karą oraz obawą bezprawnego utrudniania postępowania karnego - wyjaśnił prokurator.

32-letnia Anna i 36-letni Wiesław Cz. zostali zatrzymani w poniedziałek wieczorem. Śledczy z Pucka zajmujący się sprawą śmierci dzieci, które zmarły 12 września i 3 lipca, zdecydowali się na to po przesłuchaniu świadków mających związek ze sprawą, w tym pracowników Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Pucku oraz uzyskaniu z Zakładu Medycyny Sądowej wstępnych opinii mówiących o przyczynach śmierci dzieci. Prokuratura nie chce ujawnić szczegółów dotyczących wyników sekcji.

Jak poinformował Łukasz Dettlaff, rzecznik Komendy Powiatowej Policji w Pucku, 3 lipca br. miejscowi funkcjonariusze zostali poinformowani przez pogotowie, że w jednej z puckich rodzin zastępczych doszło do wypadku, w którym zginął 3-letni chłopiec. Według rodziców zastępczych dziecko miało spaść ze schodów. Chłopiec zmarł mimo reanimacji. Śledztwo w tej sprawie wszczęła pucka prokuratura.

12 września w tej samej rodzinie doszło do kolejnej śmierci dziecka. Jak wyjaśnił Dettlaff, tego dnia po godz. 20 policja została poinformowana przez rodzinę zastępczą, że 5-letnia dziewczynka podczas kąpieli w brodziku, poślizgnęła się, upadła i uderzyła, a następnie zachłysnęła wodą. Sprawą śmierci dziewczynki zajęła się także pucka prokuratura - dołączyła ją do prowadzonego już postępowania w sprawie zgonu 3-latka.

5-letnia dziewczynka i jej 3-letni brat zostali umieszczeni w rodzinie zastępczej wraz z trójką swojego rodzeństwa w styczniu tego roku. Ich zastępczy opiekunowie, mają też dwójkę swoich dzieci. Po śmierci 5-latki trójka jej rodzeństwa została przeniesiona do innej rodziny zastępczej, z kolei biologiczne dzieci małżeństwa Cz. - przekazane rodzinie.

Rzecznik praw dziecka Marek Michalak zbada okoliczności śmierci dwójki dzieci, które zginęły będąc pod opieką rodziny zastępczej. Szefowa Koalicji na rzecz Rodzinnej Opieki Zastępczej Joanna Luberadzka-Gruca uważa, że sytuacją w rodzinie zaczęto się interesować zbyt późno.

Zdaniem Luberadzkiej-Grucy rodzina powinna być od początku objęta opieką psychologa i koordynatora rodzinnej opieki zastępczej, a także mieć osobę do pomocy. Tymczasem zaczęto się interesować jej potrzebami dopiero po pierwszym wypadku, czyli - zdaniem Luberadzkiej-Grucy - zdecydowanie za późno.

Według Luberadzkiej-Grucy zadanie, jakie postawiono przed tą rodziną, mogło przerosnąć jej możliwości. - Kwalifikacja na rodzinę zastępczą powinna być pierwszą weryfikacją, czy ktoś nadaje się do tej roli, czy podoła temu zadaniu. W tym przypadku rodzina bez żadnego doświadczenia dostała pod opiekę piątkę małych dzieci, mając jeszcze dwójkę swoich, z których młodsze miało - zdaje się - rok. Wydaje mi się, że rzucono ich na zbyt głęboką wodę, bo naprawdę trudno opiekować się szóstką małych dzieci - powiedziała Luberadzka-Gruca.

Luberadzka-Gruca przypomniała, że rodzinę kwalifikuje ośrodek, w którym odbywała szkolenie; do zeszłego roku zajmowały się tym ośrodki adopcyjno-opiekuńcze, po wejściu w życie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej takie ośrodki zajmują się już wyłącznie adopcjami, a szkolenie dla rodziców zastępczych powinien prowadzić lub zlecać organizator pieczy zastępczej, czyli powiat. Najczęściej zajmuje się tym specjalny zespół w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR).

Nadzór i opiekę nad rodziną sprawuje również PCPR. Tam także powinni zwracać się rodzice zastępczy z prośbą o różne formy pomocy. Formę nadzoru i opieki sprawować powinien koordynator rodzinnej opieki zastępczej. Taką funkcję wprowadziła ustawa, jednak po nowelizacji przeprowadzonej w tym roku, opieka koordynatora nie jest obligatoryjna, przydzielana jest na wniosek rodziny.

Luberadzka-Gruca podkreśliła jednak, że rodziny z krótkim stażem rzadko o to wnioskują, chyba, że ktoś im to zasugeruje.

- Trzeba podkreślić, że rodzicom zastępczym trudno przyznać się, że sobie nie radzą, zwłaszcza w tak krótkim czasie. Szczególnie, gdy wychowują także własne dzieci. Często decydują się na bycie rodziną zastępczą na fali optymizmu i nawet przed sobą ciężko przyznać im się do porażki - dodała.

Zaznaczyła, że w jej opinii rodziny zastępcze obligatoryjnie powinny być pod opieką koordynatora.

W myśl nowelizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, która weszła w życie w czerwcu i miała ograniczyć wydatki samorządów na jej realizację, opieka koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej jest - w okresie pierwszych trzech lat obowiązywania ustawy - zadaniem fakultatywnym powiatu. Opieką koordynatora obowiązkowo objęte są tylko rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka nieposiadające dwuletniego doświadczenia, jeśli złożą taki wniosek.

W przypadku rodzin o dłuższym doświadczeniu, jeżeli rodzina złoży wniosek o przyznanie koordynatora, powiat będzie miał jedynie możliwość uwzględnienia tego wniosku. Od 2015 r., w przypadku złożenia wniosku, powiat będzie miał obowiązek przydzielenia koordynatora. Pod opieką koordynatora znajdować się będzie mogło do 30 rodzin zastępczych lub rodzinnych domów dziecka.

Do 2015 r. zrezygnowano też z obowiązku zatrudniania osoby do pomocy w sprawowaniu opieki nad dziećmi lub pomocy w gospodarstwie w zastępczej rodzinie zawodowej lub niezawodowej, w której przebywa więcej niż troje dzieci. Wprowadzono jednak uregulowania w okresie przejściowym: w rodzinach zastępczych zawodowych, w których przebywa więcej niż troje dzieci, starosta, na wniosek rodziny, jest obowiązany zatrudnić osobę do pomocy w opiece nad dziećmi i pracach gospodarskich albo przyznać środki finansowe na utrzymanie lokalu, który zajmuje rodzina, może jednak udzielić obu tych form wsparcia.

W myśl ustawy wsparcie rodzin zastępczych przez rodziny pomocowe będzie możliwością, a nie obowiązkiem.