"Potrzeba nowej ustawy o IPN"
P.o. Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Andrzej Zoll uważa, że po środowym wyroku Trybunału Konstytucyjnego należy przystąpić do prac nad nową ustawą o Instytucie Pamięci Narodowej, "która byłaby zgodna z konstytucją". Prof. Zoll zaznaczył, że nie chodzi o nowelizację, ale o zupełnie nową ustawę.
Trybunał Konstytucyjny uznał w środę, że przepisy ustawy o IPN są niezgodne z konstytucją. Dotyczy to m.in. ograniczenia przez IPN dostępu do akt tym osobom, które nie uzyskały statusu pokrzywdzonych. W konstytucji zagwarantowane jest prawo, żeby każdy miał dostęp do tych materiałów, które zostały zebrane na jego temat - powiedział prof. Zoll. To właśnie Zoll zaskarżył ustawę o IPN do Trybunału w 2004 roku.
Podkreślił, że "nie chodzi tutaj o byłych oficerów, ale o osoby, którym Instytut Pamięci Narodowej nie nadał statusu pokrzywdzonego, w tym także i o takie, co do których była np. jakaś informacja o podpisaniu zobowiązania do współpracy, natomiast później tej współpracy nie było".
Chciałem na to spojrzeć z punktu widzenia i ojca Hejmy, i pana Przewoźnika, i pani Niezabitowskiej, i innych osób, którym postawiono zarzuty, a które nie mają możliwości bronienia się bez możliwości zobaczenia co na ich temat w aktach zostało zebrane - powiedział p.o. Rzecznik Praw Obywatelskich.
Podkreślił, że "każdy ma prawo do obrony". Osoba stojąca pod zarzutem zabójstwa ma prawo do obrony i przejrzenia akt, które prokurator zebrał na jej temat - to jest podstawowe prawo każdego, komu się stawia zarzut - powiedział. Nie można tutaj inaczej postąpić.
Prof. Zoll podkreślił, że nawet jak ktoś zostanie uznany przez Sąd Lustracyjny za agenta, ma prawo dostępu do akt, zebranych na jego temat; wynika ono z zapisów konstytucji. Sąd nie może tego odebrać - podkreślił.
Pytany, czy zgadza się z opinią jednego ze współautorów ustawy prof. Andrzeja Rzeplińskiego, że interpretując ustawę Trybunał nie wszedł w kompetencje Sądu Najwyższego, prof. Zoll powiedział: Trybunał w każdym orzeczeniu z jednej strony interpretuje konstytucję, a z drugiej strony interpretuje ustawę.
Żeby ustalić czy ustawa jest zgodna z konstytucją, musi ustalić treść normy, zarówno konstytucyjnej jak i ustawowej - dodał prof. Zoll, były prezes Trybunału Konstytucyjnego.