Patriarcha Rosji Cyryl I z historyczną wizytą w Polsce

Publicysta zauważa, że szukanie spontanicznego kontaktu z rosyjską Cerkwią prawosławną ma w polskim Kościele swoją tradycję. Przypomina jak w 1988 roku na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim z wielką życzliwością dla duchowości Wschodu obchodzono tysiąclecie chrztu Rusi. W tamtym czasie dla polskich intelektualistów katolickich symbolami nadziei na nowe oblicze prawosławia byli tacy duchowni jak Aleksander Mień. Wyrażano nadzieję, że tacy właśnie kapłani zastąpią mianowanych w epoce Breżniewa skostniałych hierarchów.

Po upadki ZSRR w samej Cerkwi niewiele się jednak zmieniło. W 1990 r. na czele rosyjskiej Cerkwi stanął patriarcha Aleksy II, który nie wyzbył się starych sowieckich nawyków. Obawiano się głównie ekspansji katolicyzmu na wschód. W tej atmosferze nie było szans na spełnienie największego marzenia Jana Pawła II, czyli na odwiedzenie Moskwy.

"Odwilż" przyszła w 2009 roku, gdy stanowisko patriarchy objął Cyryl, który reprezentuje nową generację patriarchów - lepiej znającą i rozumiejącą świat wewnętrzny. Już jesienią tego samego roku zakonnicy z nilskiego monastyru w Ostaszkowie - miejsca więzienia polskich oficerów w 1940 r., którzy zginęli potem w Katyniu - wystąpili z propozycją odwiedzenia Jasnej Góry i uzyskania kopii obrazu Czarnej Madonny, aby umieścić ją w kapicy klasztoru. Po tej wizycie zaczęły się kontakty między Episkopatem Polski a moskiewskim patriarchatem w celu podjęcia dialogu.

W styczniu 2010 r. do Warszawy na zaproszenie polskiego episkopatu przybył metropolita Hilarion i szybko powstały dwa zespoły reprezentujące oba Kościoły, które rozpoczęły rozmowy ws. pojednania. Łącznie odbyły się trzy spotkania, a ostatnie czwarte służyło już tylko doszlifowania tekstu przesłania przed sierpniową wizytą Cyryla.