Nie żyje stalinowska prokurator Helena Wolińska
W Wielkiej Brytanii zmarła Helena Wolińska - polska prokurator oskarżająca w procesach politycznych okresu stalinizmu w Polsce, między innymi w sprawie generała Emila Fieldorfa "Nila". Miała 89 lat. Od wielu lat mieszkała w Wielkiej Brytanii, gdzie otrzymała obywatelstwo.
O śmierci 89-letniej Wolinskiej w Oksfordzie poinformowała oksfordzka Polonia. Teraz jej sprawa będzie umorzona.
Instytut Pamięci Narodowej bezskutecznie starał się o ekstradycję Wolińskiej. IPN, podobnie jak wcześniej prokuratura wojskowa, zakwalifikował czyny Wolińskiej jako zbrodnię komunistyczną nie podlegającą przedawnieniu. Wśród aresztowanych przez nią osób znaleźli się zarówno cywile związani ze środowiskiem opozycyjnym, jak i biorący udział w II wojnie światowej polscy oficerowie, między innymi legendarny dowódca Armii Krajowej generał August Fieldorf " Nil", który po sfingowanym procesie został stracony.
WSO jeszcze w 1998 roku wydał nakaz aresztowania Wolińskiej wobec niestawiania się jej na przesłuchania w Polsce. Od 1999 roku Polska starała się o jej ekstradycję. Pierwszy taki wniosek wysłano w 1999 roku.
W 2001 roku Instytut Pamięci Narodowej po raz pierwszy zwrócił się do władz brytyjskich o tymczasowe aresztowanie Wolińskiej i wydanie jej polskim władzom. Brytyjczycy odrzucili jednak wniosek o jej ekstradycję. Odmowę argumentowali wiekiem oskarżonej i jej stanem zdrowia. Potem były kolejne odmowy.
W czasie II wojny światowej Wolińska uciekła z warszawskiego getta. Kierowała biurem Sztabu Głównego Armii Ludowej. Po wojnie pracowała w Komendzie Głównej MO, potem - w Naczelnej Prokuraturze Wojskowej. Zasiadała w komisji weryfikującej sędziów i prokuratorów wojskowych. Po 1956 r. pracowała w Instytucie Nauk Społecznych przy KC PZPR, skąd zwolniono ją w 1968 r. w wyniku czystek antysemickich. Wkrótce potem Wolińska wyjechała z Polski. Na początku lat 70. osiadła w Wlk. Brytanii, gdzie otrzymała obywatelstwo. Była żoną innego "marcowego" emigranta, zmarłego w 2007 r. prof. Włodzimierza Brusa.
W latach 1945-1955 Wolińska była jedną z bardziej wpływowych osób na szczytach komunistycznej władzy. Od końca lat 40-tych pracowała w Naczelnej Prokuraturze Wojskowej. Byłą odpowiedzialna za aresztowanie wielu członków AK.
W połowie lat 50-tych specjalna komisja uznała, że ponosi ona odpowiedzialność za łamanie "socjalistycznej praworządności" i zdegradowała ją do stopnia majora. Zarzucono jej między innymi aresztowania bez dowodów winy i niereagowanie na skargi o przestępczych metodach śledczych. W końcu 1956 roku została usunięta z prokuratury i PZPR za "nadużywanie władzy". W 1968 wyjechała z Polski i zamieszkała w Londynie.
Wolińska, której w razie procesu w Polsce groziło do 10 lat więzienia, twierdziła, że jest niewinna, zaś jej sprawa ma charakter polityczny i antysemicki. Uważała, że nie może liczyć na sprawiedliwy proces w Polsce. Mówiła, że nowe starania o jej wydanie "nic jej nie obchodzą" i określała je jako "kretyńską sprawę".
W 2006 r. MON zawiesiło wypłatę Wolińskiej 1,5 tys. zł wojskowej emerytury - ustalono, że od początku brakowało jej do tego odpowiedniej wysługi lat. Także w 2006 r. prezydent Lech Kaczyński pozbawił ją Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski.
Posiadała obywatelstwo brytyjskie, co utrudniało jej ekstradycję do Polski. Nie skutkował też europejski nakaz aresztowania. Na wiadomość o wydaniu nakazu Wolińska stwierdziła, że w Polsce "prokuratorzy nie mają nic lepszego do roboty". Utrzymywała też, że jest niewinna i argumentowała, że prowadzone przeciwko niej w Polsce dochodzenia mają charakter polityczny i antysemicki.