Prof. Elżbieta Putkiewicz, dr Anna Wiłkomirska i dr Roman Dolata uważają, że większość zasad, według których odbywała się nowa matura w 2002 r., było lepszych, niż te, które będą obowiązywać w 2005 r., gdy nowa matura stanie się obligatoryjna (w 2002 r. maturzyści mieli możliwość wyboru, czy chcą zdawać egzamin dojrzałości według nowych czy według starych zasad. Nowa maturę wybrało wówczas ok. 7 tys. maturzystów, czyli ok. 5%).
Badacze opowiadają się także za tym, by od 2005 r., podobnie, jak było w 2002 r., co najmniej jeden z przedmiotów dodatkowych na pisemnej maturze był zdawany na poziomie rozszerzonym oraz by uczniowie deklarowali, jakie przedmioty chcą zdawać na maturze co najmniej na rok przed przystąpieniem do niej. Uważają, że w ten sposób uczniowie będą bardziej zmotywowani do nauki.
