Pierwsze egzemplarze wydanej przy finansowej pomocy MSZ książki przywiezie minister spraw zagranicznych Władysław Bartoszewski, który we wtorek rozpoczyna wizytę w Stanach Zjednoczonych. Praca "Thou shalt not kill. Poles on Jedwabne" (Nie zabijaj. Polacy o Jedwabnem) to, jak mówi redaktor naczelny pisma Zbigniew Nosowski, szerokie spektrum polskiej publicystyki od Jana Grossa po Antoniego Macierewicza.
Chodziło w niej o pokazanie w porządku chronologicznym najbardziej reprezentatywnych tekstów (zarówno ukazujących racje w sporach historyków na temat Jedwabnego, jak i zawierających refleksje natury moralnej) oraz reportaży.
Antologię otwiera reportaż "To survive" (Przeżyć) Danuty i Aleksandra Wroniszewskich, zamieszczony w łomżyńskim tygodniku "Kontakty" w numerze z 10 lipca 1988 r.
Antologię publicystyki poprzedza wstęp prof. Izraela Gutmana z Instytutu Yad Vashem, który ocenia polską debatę o Jedwabnem jako na ogół poważną i pozbawioną tendencji do wybielania prawdy.
Nosowski powiedział, że cel przedsięwzięcia to przekonanie czytelnika za oceanem, że w Polsce trwa poważna debata narodowa na temat mordu w Jedwabnem i że tej sprawy się nie ukrywa. Wywołuje ona spory, ale spór to nie milczenie ani odpychanie.
W zamyśle wydawcy wybór polskiej publicystyki o Jedwabnem pojawi się w Stanach równolegle do książki Jana Grossa "Sąsiedzi", która ma ukazać się w USA również w kwietniu. Jak dodał w rozmowie jeden z redaktorów antologii Tomasz Wiścicki, chodzi również o to, by do potencjalnych czytelników w Ameryce wiedza na ten temat dotarła nie tylko za pomocą takich tekstów, jaki napisał 3 marca 2001 r. recenzent "Sąsiadów" Abraham Brumberg w "Times Literary Supplement". (Według Brumberga jednym z głównych źródeł polskiej niechęci do Żydów była nienawiść religijna, a Kościół katolicki w Polsce aż po dziś dzień prezentuje z ambon i poprzez setki publikacji katolickich obraz Żyda jako mordercy Chrystusa i wroga wartości chrześcijańskich".
Początkowo antologię otrzymają polskie placówki dyplomatyczne i konsularne w USA, jej wydanie internetowe ma być dostępne na stronach "Więzi" i ambasady polskiej w Waszyngtonie. Publikacja zbiega się z objęciem przez Agnieszkę Magdziak-Miszewską (poprzednio zastępca redaktora naczelnego "Więzi" i doradca premiera ds. stosunków polsko-żydowskich) funkcji polskiego konsula generalnego w Nowym Jorku. (ka)
