Zabójstwa dziennikarzy w Europie: Obywatele muszą upomnieć się o "czwartą władzę"

Wiktoria Marinowa jest kolejną dziennikarką zamordowaną w Europie w ciągu ostatnich dwóch lat. Młoda, 30-letnia kobieta została zgwałcona i uduszona w mieście Ruse. Władze podkreślają, że śledztwo dotyczy gwałtu i morderstwa, a nie związków z pracą dziennikarki bułgarskiej telewizji TVN.

Pojawia się nawet wątek zakładu psychiatrycznego w pobliżu miejsca zbrodni. Trudno jednak odeprzeć skojarzenie z tematami, którymi Marinowa niedawno się zajmowała, czyli korupcji i defraudacji unijnych pieniędzy. Jest to zagadnienie szczególnie istotne w kraju uznawanym za najbardziej skorumpowany we Wspólnocie.

O tym, jak niebezpieczne jest śledzenie losu wielkich pieniędzy płynących z Brukseli przekonali się też Słowacy i Maltańczycy. W lutym niedaleko Bratysławy zamordowany został młody dziennikarz Jan Kuciak z dziewczyną. Zabójcy chcieli w ten sposób przerwać śledztwo dziennikarza dotyczące powiązań korupcyjnych ludzi na szczytach władzy z włoskimi mafiosami.

Niemal dokładnie rok temu ofiarą zamachu bombowego padła maltańska reporterka Daphne Caruana Galizia. W tym przypadku również nie było wątpliwości, że przyczyną była praca dziennikarski śledzącej korupcję w rządzie i proceder prania brudnych pieniędzy.

W ubiegłym roku w Rosji życiem za śledzenie nadużyć władzy zapłacili Dmitri Popkow i Nikolaj Andruszczenko. Ich zabójców nigdy nie znaleziono.

Krajem wyjątkowo niebezpiecznym dla dziennikarzy jest też Turcja. W ubiegłym roku w Stambule zastrzelono irańskiego dziennikarza oskarżanego za szerzenie zachodniej propagandy w Teheranie. Natal nie wyjaśniono też losu saudyjskiego dziennikarza Dżamala Kaszoggiego, który zaginął po przekroczeniu progu konsulatu swojego kraju w Stambule. Turcy podejrzewają, że krytyk polityki Rijadu został zamordowany i poćwiartowany.

Z kolei władze w Ankarze rozprawiają się z nieprzychylnymi mediami zgodnie z prawem zaostrzonym po nieudanym puczu w 2016 r. W żadnym innym kraju tak wielu reporterów nie trafiło do więzienia jak w Turcji.
Najwięcej dziennikarzy ginie na wojnach. Reporterzy narażali i tracili życie i zdrowie od Bałkanów po Kaukaz. Stali się też celem terrorystów z ISIS, czego najboleśniejszym przykładem był zamach na paryską redakcję "Charlie Hebdo" w 2015 r. Jak bardzo nie byłoby to bolesne, konflikty w sposób oczywisty są niebezpieczne, a ludzie, którzy je relacjonują podejmują ryzyko. Oczywiście walczący mają obowiązek ich chronić, niemniej w świecie wojny i bezprawia nie trudno o tragedie.

Uporządkowany świat państw demokratycznych powinien wyglądać inaczej. Tego nie tylko możemy, ale nawet mamy obowiązek wymagać. Dziennikarze nie mogą płacić życiem za dochodzenie prawdy oraz demaskowanie korupcji i demoralizacji ludzi na styku światów polityki, biznesu i przestępczości.

Kolejne śmierci dziennikarzy muszą niepokoić. Skuteczną odpowiedzią nie będzie przy tym stworzenie nowych mechanizmów władzy i kontroli nad społeczeństwem. W wielu przypadkach właśnie te mechanizmy zawodzą i są wykorzystywane przez przestępców.

Na początek dobrze byłoby przypomnieć sobie o prasie w zapomnianej roli czwartej władzy, która z boku patrzy na ręce rządzącym. Dla nich zawsze było to niewygodne, a upolitycznienie mediów nie tylko daje poczucie bezkarności, ale też pomaga w walce o władzę. Problemem są też dziennikarze, którzy tak bardzo angażują się w bieżące spory, że w praktyce porzucają rolę kontrolerów na rzecz aktywizmu. Dopóki obywatele nie zaczną się upominać o niezależne media, publiczne i prywatne, tak długo jakość prasy będzie się pogarszała, a los dziennikarzy śledczych będzie coraz mniej pewny.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl