ziemie odzyskane

- Kwestia Szczecina była sporna i to ostatecznie Stalin przesądził, że zarówno Szczecin pozostanie w granicach Polski, jak i to właśnie Nysa Łużycka będzie granicą polsko-niemiecką - mówi w programie "Tajemnice PRL" prof. Paweł Machcewicz, dyrektor powstającego w Gdańsku Muzeum II Wojny Światowej.

- We wrześniu 1939 roku wielu mieszkających w Polsce Niemców z radością i zachwytem witało wkraczające zwycięsko do polskich miast jednostki Wehrmachtu. Oto miał spełnić się sen o Tysiącletniej Rzeszy, rozciągającej swoje władztwo na całą Europę Wschodnią. Kilka lat później, wojska niemieckie przemieszczały się już w przeciwnym kierunku, ścigane przez Armię Czerwoną. Ci sami Niemcy, którzy wcześniej z radością fetowali zwycięską armię Trzeciej Rzeszy, teraz z przerażeniem obserwowali wycofujące się kolumny, które pozostawiały ich na pastwę sowieckiej nienawiści - pisze Robert Jurszo w artykule dla WP. - Każde miasteczko i każda wieś jest osobnym obozem koncentracyjnym dla Niemców - wspominała jedna z Niemek.

Referendum dotyczyło zniesienia senatu, przeprowadzenia reformy rolnej i nacjonalizacji przemysłu oraz ustalenia zachodnich granic państwa na Odrze i Nysie Łużyckiej. Na skutek sfałszowania wyników głosowania przez władze, według oficjalnych danych, większość społeczeństwa poparła reformy, tak zwane "3 x tak". Stanisław Mikołajczyk z PSL i ambasadorzy USA oraz Wielkiej Brytanii oskarżyli władze PRL o manipulacje i sfałszowanie wyników głosowania w kwestiach podstawowych dla politycznej przyszłości kraju.

Początek akcji przesiedleńczej na ziemie zachodnie i północne, prowadzonej przez Państwowy Urząd Repatriacyjny.