Stan wojenny - Polacy pamiętają
Mieszkańcy całej Polski oddali hołd ofiarom stanu wojennego. Oprócz oficjalnych uroczystości przygotowano - jak co roku - szereg inscenizacji, mających przypominać o wydarzeniach sprzed 28 lat.
13.12.2009 | aktual.: 13.12.2009 20:58
Warszawa
W Warszawie w kilku punktach miasta pojawiły się patrole ZOMO. Na placu Zamkowym stanęli funkcjonariusze z tarczami oraz żołnierze z karabinami. Można było zobaczyć również milicyjne radiowozy - dużego fiata i Nysę. Nie zabrakło też koksowników, które rozpalili uczestnicy rekonstrukcji. Akcję "Młodzi Pamiętają" po raz piąty zorganizowała Fundacja "Odpowiedzialność Obywatelska".
W południe w kościele świętej Anny odprawiona została msza w intencji ofiar stanu wojennego. Natomiast przez cały dzień w Domu Spotkań z Historią można było zapoznać się z instalacją "Stan nasłuchu", wykorzystującą nieznane nagrania dźwiękowe Służby Bezpieczeństwa.
Po południu na Placu Zamkowym członkowie grup rekonstrukcyjnych z Fundacji Odpowiedzialność Obywatelska zaprezentowali inscenizację pacyfikacji demonstracji opozycjonistów przez ZOMO.
Kraków
W Nowej Hucie, pod pomnikiem Solidarności, kwiaty złożyły władze dzielnicy i byli opozycjoniści. Zaraz potem krakowska młodzież wzięła udział w grze plenerowej, przygotowanej przez Muzeum PRL-u. Uczestnicy wcielili się w rolę opozycjonistów, a ich zadaniem było między innymi wyprodukowanie i rozwieszenie ulotek, a także zdobycie i wywieszenie sztandaru w oknie jednego z nowohuckich mieszkań.
Po południu w muzeum, w dawnym kinie Światowid niedaleko Placu Centralnego otwarto wystawę pod tytułem "Wojna polsko-jaruzelska", która jest multimedialnym zapisem wspomnień z pierwszych godzin stanu wojennego.
Poznań
W Poznaniu delegacje Solidarności, byli internowani, politycy i mieszkańcy miasta oddali hołd ofiarom komunistycznego reżimu.
Msza święta w kościele ojców dominikanów zgromadziła wielu dawnych i obecnych działaczy Solidarności. Byli też ówcześni działacze studenckiej opozycji. Kwiaty złożono pod tablicami upamiętniającymi pomordowanych po 13 grudnia. Wielu obecnych wspominało dominikanina, ojca Honoriusza Kowalczyka, duszpasterza opozycji, który zginął w niewyjaśnionych okolicznościach.
Przy dźwiękach orkiestry zebrani przemaszerowali pod pomnik czerwca '56. To tam w latach 80. odbywały się demonstracje poznaniaków przeciwko rządom generała Jaruzelskiego.
Olsztyn
W Olsztynie na Placu Solidarności stanęło krzesło elektryczne. Uroczystość pod pomnikiem Wolności Ojczyzny zorganizował NSZZ Solidarność. Happening przygotowali członkowie Unii Polityki Realnej, którzy stali przed pomnikiem z płonącymi pochodniami. - Chcieliśmy przypomnieć o konieczności ukarania sprawców stanu wojennego - mówili.
W uroczystościach na placu Solidarności wzięło udział około 100 osób. Zebrani wysłuchali przygotowanego przez olsztyńską młodzież programu artystycznego. Po uroczystościach poczty sztandarowe oraz zebrani przemaszerowali do kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa, gdzie odprawiono mszę świętą.
Bydgoszcz
W Bydgoszczy uroczystości rozpoczęły się w przeddzień 28. rocznicy. W ratuszu zorganizowano otwarte spotkanie wspomnieniowe, a o północy na Starym Rynku odbył się happening.
Uczestnicy obchodów apelowali do prezydenta i parlamentu o zdegradowanie osób, odpowiedzialnych za wprowadzenie stanu wojennego.
Toruń
W Toruniu w odprawiono uroczystą mszę świętą. Wicemarszałek Senatu Zbigniew Romaszewski wręczył ordery dla zasłużonych działaczy opozycji.
Uczestnicy obchodów złożyli kwiaty pod tablicą Solidarności.
Ostrowiec Świętokrzyski
W Ostrowcu Świętokrzyskim odsłonięto pomnik upamiętniający strajk pracowników Huty Nowotki przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku.
Lublin
W Lublinie odbyła się inscenizacja walk ulicznych demonstrantów z plutonami ZOMO. Po południu w kinie Apollo odbył się Koncert Pieśni Niepokornej. Można było także wysłuchać wspomnień jednego z internowanych po 13. grudnia.
13 grudnia 1981 r. o godzinie szóstej rano Polskie Radio nadało wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym informował on Polaków o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego i wprowadzeniu na mocy dekretu Rady Państwa stanu wojennego na terenie całego kraju.
Władze komunistyczne jeszcze 12 grudnia przed północą rozpoczęły zatrzymywanie działaczy opozycji i "Solidarności". W ciągu kilku dni w 49 ośrodkach internowania umieszczono około 5 tys. osób. W ogromnej operacji policyjno-wojskowej użyto w sumie 70 tys. żołnierzy, 30 tys. milicjantów, 1.750 czołgów, 1.900 wozów bojowych i 9 tys. samochodów. Stan wojenny zniesiono 22 lipca 1983 r.