Rocznica wyborów '89

To były pierwsze wolne wybory w powojennej Polsce

Obraz

/ 14"Polacy zadali jej śmiertelny cios"

Obraz
© PAP

4 czerwca 1989 roku odbyły się pierwsze w powojennej historii Polski, demokratyczne wybory do parlamentu. Wybory te były rezultatem porozumienia zawartego pomiędzy władzą komunistyczną a przedstawicielami części opozycji i Kościoła podczas obrad Okrągłego Stołu. Jak pisał prof. Jerzy Dudek - "miliony Polaków zadały, przy pomocy kartki wyborczej, śmiertelny cios komunistycznej dyktaturze".

Dzisiaj obchodzimy 22. rocznicę tego wydarzenia. Zobacz galerię archiwalnych zdjęć z gorącego okresu wyborczego '89. Jak wówczas działała propaganda partyjna i opozycyjna.

Punkt wyborczy przy ul. Miodowej w Warszawie i plakaty zachęcające do uczestnictwa w wyborach i głosowania na Solidarność. Z lewej Tomasz Sarnecki, autor słynnego plakatu: "W samo południe".

(PAP/ked)

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

/ 14Rocznica wyborów '89

Obraz
© PAP

Oceniając działania Solidarności prof. Dudek pisał: - Kampania prowadzona przez Komitet Obywatelski odznaczała się dużą dynamiką. Znakomitym pomysłem okazały się zwłaszcza plakaty reklamujące kandydatów Solidarności z Lechem Wałęsą. Poparcia kandydatom Komitetu udzielili nie tylko znani polscy artyści i ludzie kultury, ale także zachodnie gwiazdy (m.in. Jane Fonda, Yves Montand i Stevie Wonder).

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

/ 14Rocznica wyborów '89

Obraz
© skany ulotek Solidarności

W czasie spotkań kolportowano na wielką skalę tzw. ściągi, mające ułatwić wyborcom sam akt głosowania. Zaznaczano na nich jedynie nazwiska kandydatów Solidarności, zalecając równocześnie skreślanie wszystkich innych nazwisk, w tym także tych umieszczonych na liście krajowej. (www.dzieje.pl)

Skany ulotek wyborczych Solidarności.

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

/ 14Rocznica wyborów '89

Obraz
© newspix.pl

Do historii przeszedł plakat autorstwa Tomasza Sarneckiego na którym przedstawiono postać szeryfa granego przez Gary'ego Coopera na tle napisu "Solidarność". Plakat nawiązywał do filmu z tym aktorem w roli głównej "W samo południe".

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

/ 14Rocznica wyborów '89

Obraz
© PAP

"Jutro wybory. Zachodźże, czerwone słoneczko" - to kolejne hasło z plakatu wyborczego Solidarności. Rysunek cieszył się dużą popularnością. Czerwona kula słońca zachodząca za horyzont była jasną metaforą dla wszystkich Polaków.

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

/ 14Rocznica wyborów '89

Obraz
© PAP/CAF

Reżyser Marek Piwowski na tle plakatu zachęcającego do głosowania na Solidarność w wyborach parlamentarnych.

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

/ 14Rocznica wyborów '89

Obraz
© PAP

Na ulicach i placach miasta trwała zacięta kampania wyborcza. Objawiało się to przede wszystkim wielką różnorodnością haseł i plansz. Jednym z pomysłów władz miejskich było postawienie w kilku punktach miasta betonowych, płaskich słupów ogłoszeniowych, na których każdy mógł uwidocznić swoją opinię lub poglądy.

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

/ 14Rocznica wyborów '89

Obraz
© PAP

Plakat wyborczy PZPR autorstwa W. Mysyrowicza

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

/ 14Rocznica wyborów '89

Obraz
© PAP/CAF

Lech Nikolski uczestnikiem zbiórki na fundusz wyborczy Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Przedstawiciele Komitetu partii wykorzystywali obchody 1 Maja do prowadzenia kampanii i powiększania funduszy na promowanie kandydatów.

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

10 / 14Rocznica wyborów '89

Obraz
© PAP

Agitacja trwała nawet w czasie głosowania, ponieważ nie ustanowiono ciszy wyborczej.

Punkt informacyjny Solidarności przed lokalem Obwodowej Komisji Wyborczej (gmach Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy), przy ul. Koszykowej.

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

11 / 14Rocznica wyborów '89

Obraz
© PAP

Leżaki i skromna tablica na rogu ulicy - tak wyglądał punkt informacyjny kandydata na senatora Grzegorza Tuderka.

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

12 / 14Rocznica wyborów '89

Obraz
© PAP/CAF

"Stworzyłem Monar. Od Ciebie zależy, czy zrobię więcej jako senator" - pod takim hasłem przystąpił do kampanii wyborczej charyzmatyczny społecznik, Marek Kotański - na zdjęciu u góry.

Edmund Męclewski - bezpartyjny kandydat w wyborach do Sejmu i Senatu zabiegał o głosy mieszkańców miejscowości Podmokle Małe. Na materiale, który trzyma na zdjęciu widniał wyhaftowany napis: "Polskiej mowy ojców wiary, broń Polaku młody, stary"

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

13 / 14Rocznica wyborów '89

Obraz
© PAP

II tura wyborów w Szczecinie. Przed Okręgami Wyborczymi nie brakowało plakatów i wystaw zachęcających do głosowania. "Bez koalicji nie ma opozycji! Sama opozycja, to nie propozycja!" - takie hasła można było ujrzeć na plakatach.

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

14 / 14Rocznica wyborów '89

Obraz
© PAP/CAF

Porządkowanie murów w centrum miasta przed II turą wyborów. Inicjatorem jak najszybszego usunięcia plakatów z I tury głosowania był wybrany już na posła profesor Waldemar Pańko - prawnik, pracownik naukowy Uniwersytetu Śląskiego, negocjator i ekspert w obradach Okrągłego Stołu ze strony Solidarności.

Frekwencja w II turze wyborów wyniosła 25%. W wyniku wyborów Polska Zjednoczona Partia Robotnicza wprowadziła 173 posłów a opozycja 161. Do Senatu weszło 99 przedstawicieli opozycji i 1 senator niezależny.

(PAP/ked)

Posiadasz pamiątki z tamtego czasu?

Wybrane dla Ciebie

"Rosja nie ma potencjału". Dowódca estońskiej armii o manewrach
"Rosja nie ma potencjału". Dowódca estońskiej armii o manewrach
Trump zwiększa presję na Rosję. Wzywa UE do nałożenia ceł
Trump zwiększa presję na Rosję. Wzywa UE do nałożenia ceł
Katar zapowiada odwet? Padły oskarżenia o sabotaż
Katar zapowiada odwet? Padły oskarżenia o sabotaż
Zmasowany ostrzał Ukrainy. Polska poderwała myśliwce
Zmasowany ostrzał Ukrainy. Polska poderwała myśliwce
"Niefortunny incydent". Trump reaguje na atak Izraela
"Niefortunny incydent". Trump reaguje na atak Izraela
UE potępia atak Izraela w Katarze. "Złamanie prawa międzynarodowego"
UE potępia atak Izraela w Katarze. "Złamanie prawa międzynarodowego"
Łódź z Gretą Thunberg celem ataku? Na pokładzie pomoc dla Gazy
Łódź z Gretą Thunberg celem ataku? Na pokładzie pomoc dla Gazy
Rosyjska gospodarka na krawędzi. Nowe dane ujawniają kryzys
Rosyjska gospodarka na krawędzi. Nowe dane ujawniają kryzys
Wyniki Lotto 09.09.2025 – losowania Eurojackpot, Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Wyniki Lotto 09.09.2025 – losowania Eurojackpot, Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Premier krytykuje prezydenta za słowa w Helsinkach
Premier krytykuje prezydenta za słowa w Helsinkach
Sikorski odpowiedział Przydaczowi. "On jeszcze miał mleczaki"
Sikorski odpowiedział Przydaczowi. "On jeszcze miał mleczaki"
Katar: nie zostaliśmy uprzedzeni o izraelskim ataku na Dohę
Katar: nie zostaliśmy uprzedzeni o izraelskim ataku na Dohę