Polska odpowiedź na globalny wyścig technologiczny. LEX AI wyróżniona Gryfem Gospodarczym
Wyścig w dziedzinie sztucznej inteligencji nabiera tempa. Czy Polska może konkurować z globalnymi graczami i rozwijać własne rozwiązania AI? Tak! Pod warunkiem, że postawi na technologie wyspecjalizowane, tworzone w oparciu o lokalną wiedzę i potrzeby użytkowników.
AI przestała być futurystycznym konceptem i stała się fundamentem nowoczesnej gospodarki, zmieniając sposób pracy, nauki, komunikacji i podejmowania decyzji w niemal każdej branży. Szacuje się, że wartość tego sektora w skali całego globu przekroczy w tym roku 370 mld dolarów, a według prognoz do 2032 r. może osiągnąć 2 biliony dolarów.
Wraz z rosnącą dostępnością modeli językowych i obliczeń chmurowych rozwija się cały ekosystem inteligentnych aplikacji. Również w Polsce – już ponad 75 proc. firm deklaruje rozpoczęcie inwestycji w rozwiązania AI – powstają wyspecjalizowane rozwiązania oparte na własnych zasobach wiedzy i danych.
Doskonałym tego przykładem jest LEX AI, opracowana przez Politechnikę Gdańską i LEX Secure AI polska aplikacja prawna oparta na sztucznej inteligencji. System, który powstał z myślą o obsłudze zagadnień polskiego prawa, został wyróżniony Gryfem Gospodarczym Marszałka Województwa Pomorskiego.
– Rozwiązanie, które naukowcy Politechniki Gdańskiej opracowali we współpracy z przedstawicielami biznesu, ma na celu wspierać prace szeregu instytucji, czyniąc ją bardziej efektywną, przejrzystą i przyjazną obywatelowi – mówi prof. Krzysztof Wilde, rektor PG. – Technologia sztucznej inteligencji pozwala odciążyć człowieka od powtarzalnych zadań. Dlatego nie powinniśmy jej odrzucać, a świadomie wykorzystywać jej możliwości. Proponowane przez nas rozwiązanie, jest tego doskonałym przykładem. Cieszy mnie, że jest ono pozytywnie odbierane przez władze centralne i samorządowe, czego dowodem może być otrzymana przez nas nagroda Gryfa Gospodarczego.
AI, która rozumie język prawa
LEX AI to specjalistyczny model językowy (SLM), a więc oparty na lokalnej bazie naukowo-biznesowej, który został wyszkolony na tysiącach opinii prawnych przygotowanych przez polskie kancelarie, zdecydowanej większości opublikowanych orzeczeń sądowych oraz obwiązujących aktach prawnych. Dzięki temu system potrafi rozumieć kontekst i powiązania między przepisami, a jego odpowiedzi są precyzyjne i osadzone w realiach polskiego prawa.
– Połączenie dużych modeli językowych z grafami wiedzy, opracowane w ramach współpracy LEX AI z Politechniką Gdańską, zmierza do zwiększenia precyzji sztucznej inteligencji, która jest konieczna w przypadku zautomatyzowanych porad prawnych – tłumaczy prof. Andrzej Czyżewski z Katedry Systemów Multimedialnych Politechniki Gdańskiej.
Zastosowanie tzw. generowania wspomaganego wyszukiwaniem (RAG) sprawia, że system nie opiera się wyłącznie na danych, na których był trenowany. Przed udzieleniem odpowiedzi przeszukuje aktualne źródła – przepisy, orzeczenia i dokumenty, by dostarczyć jak najbardziej rzetelną, precyzyjną i aktualną odpowiedź. Co ważne, taki model działania jest bardziej odporny na halucynacje.
Algorytmy z weryfikacją człowieka
LEX AI wyróżnia się innowacyjnym systemem współpracy człowieka z technologią. Odpowiedzi generowane przez model mogą być na bieżąco weryfikowane przez prawników sieci kancelarii z całego kraju współpracujących z LEX AI. W aplikacji można również zamówić opinię prawną.
– Użytkownik LEX AI ma pełną wiedzę o tym, kto stoi po drugiej stronie prawniczego chata – wie, który prawnik potwierdził poprawność udzielonej odpowiedzi lub przygotował profesjonalną opinię prawną – podkreśla Kajetan Komar-Komarowski, prezes zarządu LEX Secure AI.
To rozwiązanie, którego brakuje w globalnych systemach, daje użytkownikowi pewność, że za odpowiedzią AI stoi konkretny człowiek z uprawnieniami zawodowymi.
Bezpieczna infrastruktura i polskie dane
LEX AI działa w tzw. systemie zamkniętego obiegu – cała infrastruktura informatyczna, serwery i moce obliczeniowe znajdują się w Polsce. Dane użytkowników nie są przesyłane poza kraj, co gwarantuje ich pełną poufność i bezpieczeństwo. To szczególnie istotne w branży prawnej, w której kluczowe znaczenie ma ochrona tajemnicy zawodowej.
LEX AI to przykład, że Polska może z powodzeniem rozwijać własne rozwiązania sztucznej inteligencji, oparte na lokalnej wiedzy i współpracy nauki z biznesem. Nagroda Gryfa Gospodarczego 2025 potwierdza, że rodzime projekty technologiczne mogą nie tylko dorównywać światowym, ale wyznaczać nowe standardy jakości, bezpieczeństwa i odpowiedzialności w świecie AI.