Nowa szczepionka przeciwko wąglikowi na bazie DNA
Myszy, którym wstrzyknięto fragmenty DNA wąglika, uodporniają się na chorobę wywoływaną przez tę bakterię. Wiadomość o tym opublikowano w piśmie Infection and Immunity.
Tradycyjne szczepionki zawierają martwe bądź żywe, ale osłabione mikroorganizmy. Niekiedy stosuje się także wytwarzane przez nie białka. Obecność charakterystycznych dla zarazków, ale pozbawionych szkodliwego działania substancji daje organizmowi szansę wytworzenia odporności. Zastosowanie DNA to metoda stosunkowo nowa.
Zespół prof. Darrella Gallowaya, mikrobiologa z Ohio State University we współpracy z Naval Medical Research Center opracował metodę wytwarzania odporności na wąglika przy użyciu kolistej cząsteczki DNA, zwanej plazmidem. Za jego pomocą badacze wprowadzili do organizmu myszy geny kodujące wytwarzanie toksyny wąglika.
Plazmidy podano trzykrotnie, w odstępach dwutygodniowych. Tak potraktowane myszy przeżyły bez trudu wstrzyknięcie dawki bakterii wąglika pięciokrotnie przekraczającej dawkę śmiertelną. Okazało się, że szczególnie łatwo wywołuje odporność gen zwany LF.
Wąglik jest bakterią atakująca przede wszystkim zwierzęta, jednak może także wywoływać choroby u ludzi. Z trzech postaci - skórnej, jelitowej i płucnej, dwie ostatnie często kończą się śmiercią, zwłaszcza gdy nie udaje się szybko ustalić rozpoznania. Antybiotyki są skuteczne, jeśli poda się je szybko, przed wystąpieniem objawów.
Ze względu na zjadliwość i łatwe przechowywanie przetrwalników (nawet kilkadziesiąt lat) wąglik dobrze nadaje się na broń biologiczną.
Badania wskazują, że nawet w rok po podaniu szczepionka chroni przed aerozolową zawiesiną zarodników wąglika w powietrzu (taką, jak w przewidywanych atakach terrorystycznych na wielką skalę). Jednak zastosowanie jej u ludzi to na razie kwestia przyszłości i dalszych badań. (kar)