Uroczystość wręczenia nagrody, ufundowanej w 2000 r. przez legendarnego kuriera AK Jana Karskiego, który w czasie okupacji hitlerowskiej przekazał na Zachód relację o zagładzie Żydów, odbyła się w niedzielę wieczorem (czasu lokalnego) w hotelu Mayflower w Waszyngtonie.
Nagrodę - statuetkę orła z brązu - wręczył Foxmanowi biskup Tadeusz Pieronek. Odczytał on list od przewodniczącego kapituły nagrody i jednego z poprzednich jej laureatów, b. premiera Tadeusza Mazowieckiego.
Jan Karski ufundował nagrodę w kwietniu 2000 r., na krótko przed śmiercią w lipcu tego samego roku. Miała ona być przyznawana tym, którzy "godnie nad Polską potrafią się zafrasować (w przypadku Polaków), oraz tym, którzy nie będąc Polakami, nie pozostają wobec naszego kraju obojętni".
W swoim liście, odczytanym z okazji nagrody dla Foxmana, Tadeusz Mazowiecki napisał m.in.: "Ponieważ ten tragiczny alarm skierowany do świata, aby pomóc narodowi żydowskiemu, został podniesiony przez Polaka i katolika, Karski pozostaje skarbem polskim i żydowskim. Jan Karski reprezentuje samą istotę naszej polsko-żydowskiej rzeczywistości".
Abraham Foxman pochodzi z rodziny warszawskich Żydów. Podczas okupacji hitlerowskiej ocalał przechowywany przez Polkę, która ochrzciła go, aby ukryć jego żydowską tożsamość. Kiedy w 1946 r. okazało się, że jego rodzice przeżyli, kobieta oddała im chłopca. Wkrótce potem Foxmanowie wyemigrowali do USA.
W latach poprzednich laureatami Orłów Karskiego, przyznawanych za promowanie demokracji i praw człowieka, byli m.in.: redakcja "Tygodnika Powszechnego", słynna, zmarła niedawno włoska dziennikarka Oriana Fallaci, wybitny filozof ks.prof. Józef Tischner, bohater demokratycznej opozycji w PRL Jacek Kuroń, jeden z przywódców powstania w getcie warszawskim Marek Edelman oraz prezydent Ukrainy Wiktor Juszczenko. (sm)
Tomasz Zalewski
