Nowe podstawy do przedłużania aresztów
Rząd przyjął projekt nowelizacji
procedury karnej, wprowadzający nowe podstawy prawne do
przedłużania aresztów w śledztwie. Mają się także zmienić zasady
uzasadniania oddalenia przez Sąd Najwyższy kasacji jako oczywiście
bezzasadnej.
Według rządowego projektu, podstawami do przedłużania aresztu będą mogły być także: ustalanie tożsamości oskarżonego, zawieszenie postępowania, przedłużająca się obserwacja psychiatryczna, przygotowywanie opinii biegłego, celowe przewlekanie sprawy lub czynności dowodowe za granicą albo w sprawie szczególnie zawiłej. Miałby decydować o tym sąd apelacyjny na etapie śledztwa.
Obecnie przedłużanie aresztu możliwe jest aby m.in. odizolować podejrzanego od świadków, uniemożliwić mu niszczenie dowodów przestępstwa. Osobną przesłanką aresztowania jest postawiony podejrzanemu zarzut popełnienia zbrodni lub surowość grożącej mu kary - powyżej 8 lat więzienia.
Tymczasowego aresztowania - według rządowej nowelizacji - nie będzie można już przedłużyć w śledztwie "z powodu innych istotnych przeszkód, których usunięcie było niemożliwe". Trybunał Konstytucyjny, badając ten zapis Kodeksu postępowania karnego, uznał go za zbyt ogólny na takim wstępnym etapie sprawy - co innego już w czasie procesu sądowego.
Projekt nowelizacji zmienia także przepisy dotyczące zasad oddalania kasacji jako oczywiście bezzasadnej. To najbardziej radykalna forma nieuwzględnienia przez Sąd Najwyższy skargi kasacyjnej. Jak dotąd takie postanowienie nie wymagało pisemnego uzasadnienia. Autorzy nowelizacji również tutaj powołują się na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego.
Uzasadnienie oddalenia kasacji oczywiście bezzasadnej ma być sporządzane, jeżeli postanowienie SN wydano na posiedzeniu bez udziału stron. Ma to też dotyczyć sytuacji, gdy postanowienie wydano na rozprawie, na której osoba skazana nie miała swego przedstawiciela procesowego i nie została na rozprawę doprowadzona. Wátym przypadku pisemne uzasadnienie będzie sporządzane na wniosek strony.