Kofi Annan odebrał Nagrodę Nobla

Nagrodę - dyplomy, pamiątkowe medale i - do podziału - 10 mln koron (ok. 950 tys. dolarów) - wręczył w ratuszu miejskim w Oslo król Norwegii Harald V. W tym roku w szczególnym momencie - setną rocznicę przyznania pierwszych Nagród Nobla i 105. rocznicę śmierci jej fundatora.

W uroczystości uczestniczyło wielu spośród żyjących laureatów pokojowego Nobla. Polskę reprezentuje były przywódca "Solidarności" Lech Wałęsa. Jednak uwagę obserwatorów zwracają nieobecni, w tym zwłaszcza szef Autonomii Palestyńskiej Jaser Arafat oraz minister spraw zagranicznych Izraela Szimon Peres, autorzy planu pokojowego z Oslo z 1993 roku, na którym cieniem kładą się trwające od 14 miesięcy akty przemocy na Bliskim Wschodzie.

W niedzielę zebrani w norweskiej stolicy laureaci wydali deklarację pokojową kończącą kilkudniowe sympozjum na temat terroryzmu, biedy i niesprawiedliwości. Wzywają w niej do zakończenia wojen, rozbrojenia i szybkiego ustanowienia międzynarodowego trybunału karnego.

Odbierając nagrodę, Annan przypomniał - w swym wystąpieniu - słowa Komitetu Noblowskiego, który przyznając w październiku nagrodę ONZ-owi i sekretarzowi generalnemu napisał w uzasadnieniu, że suwerenność nie może być już tarczą, za którą państwa skrywają łamanie praw człowieka. Nieposzanowanie godności jednego człowieka zbyt często kończy się zgubą całych narodów - powiedział szef ONZ.

Nazywając wiek XX jednym z najgorszych w historii, Annan podkreślił, że początek nowego stulecia i wrześniowe ataki antyamerykańskie wyprowadziły z błędu tych, którzy uważali postęp w stronę światowego pokoju i dobrobytu za nieunikniony.

W trzecie milenium weszliśmy przez bramę ognia - powiedział.

Wg Annana, misją ONZ w obecnym stuleciu ma być większa troska o godność i życie człowieka, bez względu na rasę, pochodzenie, religię, albo płeć, promowanie demokracji oraz walka z nędzą i zapobieganie konfliktom.

Urodzony 63 lata temu w Ghanie Kofi Annan został po raz pierwszy wybrany na sekretarza generalnego ONZ w 1997 roku, a w czerwcu powierzono mu tę funkcję ponownie. Afrykański dyplomata drugą kadencję w ONZ rozpocznie w styczniu przyszłego roku.

Zdaniem komitetu przyznającego Pokojową Nagrodę Nobla Kofi Annan tchnął nowe życie w ONZ i robił wszystko by zwiększyć jej rolę w zwalczaniu międzynarodowego terroryzmu po atakach terrorystycznych w Stanach Zjednoczonych 11 września tego roku.

Wręczenie pokojowej nagrody Nobla w Oslo odbyło się przy zaostrzonych środkach bezpieczeństwa. Laureatów chroni 600 policjantów oraz dwa patrolujące helikoptery, zaś przestrzeń powietrzną nad stolicą Norwegii strzeżona jest przez 4 myśliwce F-16. Pracownicy ratusza w Oslo, gdzie odbyła się ceremonia wręczenia nagrody, boją się przychodzić do pracy i mają prawo pozostać w domu przez dwa dni. (aka)