Zmarł malarz Jacek Sempoliński

- Wspaniały malarz, wspaniały człowiek, wielki artysta i pedagog. Nie zawsze zdarza się, że talent idzie w parze z intelektem. Był profesorem starej daty, jednym z tych autorytetów, których już nie ma - powiedział prorektor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie Paweł Nowak. - To pokolenie na Akademii odchodzi. W czerwcu wnioskowaliśmy o nadanie profesorowi przez Ministerstwo Kultury medalu Gloria Artis. Uroczystość odbyła się w Zachęcie. Zdążyliśmy. To był mądry profesor, mądry artysta i autorytet. I mistrz. A to pojęcie - autorytetu i mistrza - powoli zanika - wspominał.

Podczas uroczystości, na której Sempoliński został odznaczony złotym medalem Gloria Artis, artysta wspominał, że od dziecka lubił malować i nieustannie słyszał, że będzie malarzem. - Puszczałem to mimo uszu. Kiedy trochę dorosłem marzyłem, aby zostać tenorem operowym. Były dwie przeszkody - nie miałem ani głosu, ani słuchu - opowiadał Sempoliński. Mówił, że nigdy nie zauważał kiedy solistka fałszuje. - Całe życie mam podejrzenia, że podobnie jest u mnie z malarstwem, że fałszuję - żartował.

- Jacek był moim mistrzem. Nie uczył mnie malarstwa, ale uczył mnie myślenia i odczuwania tego, jak zamienić te uczucia w piękną frazę. To jest pisarz i myśliciel - mówił podczas tej samej uroczystości rzeźbiarz Grzegorz Kowalski.

Sempoliński uważał, że określenia "mistrz" czy "arcydzieło" są czysto konwencjonalne, prowadzą do klasyfikacji, które w sztuce są zawodne i należy ich unikać. - Powiem więcej, świadomość i przymus, że ma się być dobrym, są dla artysty zabójcze. Artysta nie ma być dobrym, tylko mówić to, co ma do przekazania - opowiadał w 2011 r. "Dziennikowi Łódzkiemu".

- Jacek Sempoliński należał do Arsenału, formacji, która działała m.in. pomiędzy kolorem a koloryzmem. Jego ucieczka od koloryzmu do koloru wydaje mi się najbardziej wartościową pracą, jaką wykonał - powiedział o artyście malarz Marek Sobczyk. Zwrócił też uwagę na "upartą pracę Sempolińskiego w pejzażu, bycie w tej przestrzeni".

Jacek Sempoliński urodził się 27 marca 1927 r. w Warszawie. W latach 1943-44 uczył się malarstwa w konspiracyjnej szkole im. Konrada Krzyżanowskiego w Warszawie. Po wojnie ukończył malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie pod kierunkiem m.in. Eugeniusza Eibischa. Od 1956 r. pracował jako pedagog na macierzystej uczelni, przechodząc wszystkie szczeble kariery, od asystenta do profesora.

Obok malarstwa sztalugowego początkowo uprawiał też scenografię i fresk. W latach 1953-57 wykonywał polichromie odbudowywanych kamieniczek Nowego i Starego Miasta w Warszawie. Jego twórczość malarska wpisuje się w kontekst dwu zjawisk polskiej sztuki powojennej: tradycji koloryzmu i etosu pokolenia Arsenału 55.

W cyklach z drugiej połowy lat 50. "Organy", "Viola da Gamba", "Kompozycja z trąbką" artysta nawiązywał do muzyki. Od lat 60. łączył motywy zaczerpnięte ze studiów pejzażu i architektury z rozwiązaniami kolorystycznymi i fakturowymi, bliskimi abstrakcji aluzyjnej; były to cykle "Łysica" i "Wiązy w Mąchocicach". W latach 70. skupiał uwagę na problemach koloru, światła, przestrzeni malarskiej, faktury np. w cyklach "Światło i mrok", "Łąka - zachód słońca", "Studium przestrzeni".

Od końca lat 70. w malarstwie Sempolińskiego zaczęły uwypuklać się wątki egzystencjalne, wyrażane przez zmianę kolorystyki, używanie ciemnych błękitów, fioletów i zimnych szarości oraz dokonywanie fizycznej destrukcji płócien. Jego cykle: "Twarz" (od 1971), "Ukrzyżowanie" (od 1975), "Moc przeznaczenia Verdiego" (1977) i "Czaszka" (od lat 80.) dotykają problemów z zakresu religii, kultury, filozofii.

W okresie stanu wojennego artysta był związany z ruchem kultury niezależnej, znajdującej oparcie w Kościele. Uczestniczył w wielu wystawach tego nurtu, w tym w aranżacjach m.in. Janusza Boguckiego, Niny Smolarz i Marka Rostworowskiego.

W 2002 r. odbyła się duża wystawa retrospektywna jego malarstwa zatytułowana "A me stesso" ("Sobie samemu") w Narodowej Galerii Sztuki Zachęta w Warszawie.