Święta za kratami
W wielu aresztach i więzieniach osadzeni
zasiądą w środę do wigilijnej kolacji. Służby więzienne zezwalały
im na widzenia z rodzinami, niewielu w nagrodę otrzymało
przepustki. Według danych z końca października, w zakładach
karnych i aresztach śledczych przebywa ponad 80 tys. osadzonych.
"Nie ma przepisów regulujących w szczególny sposób obchodzenie świąt w zakładach penitencjarnych, jednak nie ulega wątpliwości, że w każdym więzieniu czy areszcie jest to okres szczególny pod wieloma względami: od intensywnej w tym czasie posługi duchowej po urozmaicony jadłospis" - powiedzieli pracownicy służby więziennej.
W te dni w więzieniach odbywają się dodatkowe msze święte; wielu osadzonych idzie do spowiedzi, przyjmuje komunię. Boże Narodzenie i Wielkanoc to okresy, w których osadzeni częściej niż zwykle korzystają z opieki kapelanów więziennych.
Obecna liczba osadzonych to o 20 tys. więcej, niż przewidują limity i rzeczywista liczba miejsc w więzieniach. W tej sprawie wielokrotnie apelował do kolejnych ministrów sprawiedliwości rzecznik praw obywatelskich prof. Andrzej Zoll. Wskazuje on na tendencję wzrostową liczby więźniów i niską - w porównaniu do krajów europejskich - normę metrażową na osobę - 3 metry kwadratowe - która zresztą jest już przekroczona.
Prof. Zoll mówi, że otrzymał wiele zbiorowych skarg osadzonych na warunki odbywania kary i przestrzega, że "w najbliższym czasie skargi polskich więźniów na skutki, jakie niesie przeludnienie, wpłyną do Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu". RPO dodaje, że taka sytuacja sprzyja konfliktom i grozi buntem więźniów.
Niewielu z osadzonych - w formie nagrody - otrzyma na święta przepustki do domów. Więziennicy wyjaśniają, że przepustki nie są przydzielane "w formie akcji", np. na Boże Narodzenie czy Wielkanoc, lecz odbywa się to normalnym trybem.
Uprawnienia do przepustek to rodzaj nagrody. Przepisy mówią, że termin przepustki wynosi od 30 godzin do 14 dni. Nie każdy więzień ma do niej prawo - nie przysługują one m.in. aresztowanym, skazanym szczególnie niebezpiecznym oraz tym, którym sądy ograniczyły możliwości ubiegania się o nie.
W niektórych jednostkach penitencjarnych organizowane są - najczęściej przez więziennych kapelanów - świąteczne widzenia osadzonych z ich rodzinami. W białostockich więzieniach na tydzień przed świętami więźniowie spotkali się ze swoimi rodzinami w jadalni, przy świątecznie nakrytych stołach.
Również jadłospis w te dni nawiązuje do świątecznych potraw. Więziennicy starają się, aby w wigilię podano rybę czy barszcz z uszkami. Stawka żywnościowa dla osadzonego wynosi 4,20 zł dziennie. Dyrektorzy placówek penitencjarnych korzystają w święta z możliwości podniesienia jej o 30%.