Strachy na Lachy
Od wielu miesięcy, a już zwłaszcza teraz, przed referendum unijnym, przeciwnicy wstąpienia Polski do Unii Europejskiej wieszczą katastrofę. Straszą, iż utracimy najpierw suwerenność, a potem Ziemie Odzyskane, rolnicy zbankrutują, przyjdą obcy i nas wykupią. Straszenie w III RP ma jednak długą historię. Gdyby spełniły się wszystkie przepowiednie samozwańczych wróżbitów, na Polskę powinno spaść nie siedem, ale tysiąc plag egipskich. Na szczęście rzeczywistość nie poszła złym prorokom na rękę. Z większości kryzysów jakoś wybrnęliśmy, nie rozdziobały nas kruki i wrony.
04.06.2003 | aktual.: 04.06.2003 08:39
Zanim wejdziemy (a właściwie wyjdziemy) do Unii, przypomnijmy sobie naszą czternastoletnią wędrówkę przez polski Gabinet Strachów.
W prapoczątkach III RP na przełomie 1988 i 1989 r. tkwił lęk podstawowy - czy komuna odda władzę, a przynajmniej czy się nią podzieli. Jakoś podejrzanie łatwo to szło: Okrągły Stół zapowiadał przełom. Czy jednak PZPR dotrzyma obietnic, czy wojsko i służby MSW nie wyjdą nagle z koszar i pięknej bajki nie zamienią w dramat - zastanawialiśmy się w kolejkach i autobusach. Ileż było przestróg, nawet ze strony opozycyjnych legend, aby nie wycinać tzw. listy krajowej, z której do kontraktowego Sejmu mieli kandydować partyjni bonzowie. Janusz Reykowski, wówczas członek władz partyjnych, wprost stwierdził na łamach "Trybuny Ludu", że ustroju nie zmienia się kartką wyborczą. Mieczysław F. Rakowski, ówczesny I sekretarz KC PZPR, zaś na łamach świeżo założonej "Gazety Wyborczej" wciąż wyrażał mgliste nadzieje: "...społeczeństwo w pewnym momencie może osiągnąć taki sposób zmęczenia, przy którym przestaje się interesować demokracją i chce już tylko spokoju, porządku, silnej władzy".
Społeczeństwo się nie zmęczyło. Listę krajową wycięło w pień (ostał się tylko nieżyjący już Mikołaj Kozakiewicz) i żadnej kary za to nie było. Co prawda w KC szybko ułożono nową listę, aby utrzymać jednak przyjęty przy Okrągłym Stole parytet między stroną opozycyjną a władzą, ale wyborcy pokazali, co myślą o takim sposobie wchodzenia do parlamentu. Zaraz po pamiętnych czerwcowych wyborach radość ze zdobycia prawie wszystkich (bez jednego) możliwych foteli w parlamencie mieszała się z obawą, czy PZPR i jej sojusznicy taką porażkę przełkną, czy przypadkiem nie przewrócą nagle szachownicy i powiedzą, że nie tak sobie wyobrażali stabilizację.
