Pogrzeb Borysa Niemcowa

Na Cmentarzu Trojekurowskim w Moskwie spoczęła trumna z ciałem Borysa Niemcowa.

Przed południem na uroczystość pożegnania Borysa Niemcowa do Centrum Sacharowa przyszły tysiące mieszkańców Moskwy. Obecni byli zarówno wysocy przedstawiciele władz jak i opozycji. Michaił Prochorow, miliarder i były kandydat na prezydenta powiedział, że znał Niemcowa i to jest dla niego osobista tragedia.

Gdy samochód z trumną odjeżdżał na cmentarz ludzie zaczęli skandować "Rosja będzie wolna" oraz klaskać w dłonie i rzucać kwiaty pod koła żałobnego auta.

Borysa Niemcowa, jednego z liderów opozycji demokratycznej w Rosji, zastrzelonego w piątek późnym wieczorem przed Kremlem, żegnały tysiące ludzi. Hołd Niemcowowi złożyli m.in. przedstawiciele Polski, USA i Unii Europejskiej.

Cmentarz Trojekurowski, na którym spoczął Niemcow to jedna z najbardziej prestiżowych nekropolii w Moskwie. Znajduje się w zachodniej części stolicy Rosji, nieopodal autostrady Moskwa-Mińsk-Warszawa. Są tam pochowani m.in. Anna Politkowska, dziennikarka niezależnej "Nowej Gaziety" i krytyk Władimira Putina, zastrzelona w październiku 2006 roku na klatce schodowej swojego domu w centrum stolicy Rosji, a także reporter dziennika "Moskowskij Komsomolec" Dmitrij Chołodow, zamordowany w październiku 1994 roku również w centrum Moskwy.

Trumna z ciałem polityka wystawiona była na widok publiczny w Muzeum i Centrum Społecznego im. Andrieja Sacharowa, które jest symbolicznym miejscem dla rosyjskiej opozycji.

Przy trumnie - obok najbliżej rodziny Niemcowa, w tym jego matki, 87-letniej Diny Ejdman - czuwali najbliżsi sojusznicy polityczni Niemcowa, w tym były premier Rosji Michaił Kasjanow i lider ruchu Solidarność Ilja Jaszyn.

W imieniu rządu Rosji zamordowanego przywódcę opozycji żegnali wicepremierzy Arkadij Dworkowicz i Siergiej Prichodźko. Do Centrum Sacharowa przybyła też Natalia Timakowa, sekretarz prasowa premiera Dmitrija Miedwiediewa i przewodniczący Rady ds. rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i praw człowieka przy prezydencie Rosji Michaił Fiedotow.

- Zabiła go atmosfera nienawiści. Musimy to powstrzymać. Wspólnie - władze i społeczeństwo - oświadczył Fiedotow.

Głowę nad trumną Niemcowa pochylili również wdowa po pierwszym pokomunistycznym prezydencie Borysie Jelcynie, Naina (na zdjęciu razem z córką), były premier Rosji Siergiej Kirijenko, a także byli wicepremierzy - Anatolij Czubajs, Oleg Sysujew, Aleksiej Kudrin i Grigorij Jawliński. Ten ostatni oznajmił, że "nie ma przyszłości kraj, w którym zabijani są tacy ludzie".

Pożegnanie trwało cztery godziny. W kolejce do budynku ustawiła się kilometrowa kolejka.

55-letni Niemcow, jeden z przywódców Republikańskiej Partii Rosji - Partii Wolności Narodowej (Parnas), był zagorzałym krytykiem Kremla, a ostatnio polityki prezydenta Władimira Putina wobec Ukrainy. Otwarcie wspierał prozachodnie władze w Kijowie i - jak przypomniały media zachodnie - był atakowany za tę postawę przez rosyjskie media państwowe.

Były deputowany do Dumy Władimir Ryżkow po wyjściu z Centrum nie krył wzburzenia. Zabójstwo nazwał politycznym. - To zbrodnia na skalę państwową - mówił.

Znany polityk Oleg Mitwol wspominał zamordowanego Niemcowa jako rzetelnego działacza i skromnego człowieka. "Z gruntu uczciwy polityk. Profesjonalista z zasadami. Pół roku temu widziałem go jak wracał z wakacji nad morzem. To chyba jedyny były wicepremier, który podróżował rejsowym samolotem klasą turystyczną." - mówił Mitwol.

Hołd Borysowi Niemcowowi złożyła również delegacja z Polski - przedstawiciel prezydenta RP Jan Lityński i wiceminister spraw zagranicznych Konrad Pawlik. Pawlik wygłosił "kilka słów w imieniu premier" Ewy Kopacz i przekazał wyrazy szczerego współczucia rodzinie, bliskim i przyjaciołom zamordowanego polityka.

"Rzecznik Komitetu Śledczego Rosji (SKR) Władimir Markin sformułował kilka hipotez zabójstwa. Oświadczenie Markina jest o tyle istotne, że zawiera polityczne tropy, jakimi będzie posługiwał się Kreml w grze śmiercią Niemcowa, bo że taka nastąpi nie ma wątpliwości. I tak, pierwszym oficjalnym śladem są według SKR, anonimowe groźby wobec Niemcowa ze strony równie anonimowych grup ekstremistów islamskich. Ofiara potępiła publicznie paryski zamach na redakcję "Charlie Hebdo", w którym zginęli francuscy dziennikarze i policjanci. Ponadto, jako motyw rozpatrywane jest podłoże biznesowe i życie prywatne Niemcowa.

Kolejna hipoteza typuje sprawców wśród osób i sił zaangażowanych w konflikt na Ukrainie. Borys Niemcow należał niewątpliwie do grona polityków nazywanych przez Kreml "V kolumną", a mówiąc jaśniej krytykował otwarcie rosyjskie zaangażowanie, nazywając je bez ogródek agresją. Zważywszy na udział Rosji w wojnie oraz wewnątrzukraińskie podziały na obóz rządowy i separatystyczny, jest to ślad wielowątkowy" - napisał dla Wirtualnej Polski publicysta Robert Cheda.