Lista zadań Baracka Obamy

W ostatnich tygodniach odchodzący prezydent może mieć pełne ręce roboty

Obraz
Adam Parfieniuk

/ 8Co może zrobić Barack Obama do 20 stycznia 2017 roku?

Obraz
© AFP

Choć wybory w USA odbędą się już w najbliższy wtorek, Barack Obama pozostanie prezydentem tego kraju dokładnie do godziny 12.00 20 stycznia 2017 roku.

Zwykle ostatnie miesiące i tygodnie prezydenci USA wykorzystują do scementowania swojego dziedzictwa. Barack Obama zapisze się w historii jako prezydent, który odnowił stosunki dyplomatyczne z Kubą. Jednak w polityce międzynarodowej i bezpieczeństwa jest jeszcze wiele "rozgrzebanych" spraw, które prezydent USA może zechcieć poruszyć.

Sam Obama w ostatnich wypowiedziach ogłaszał, że nie zamierza być "kulawą kaczką" (ang. lame duck). Tym określeniem Amerykanie określają polityków, którzy odchodzą ze swoich stanowisk, choć piastują je jeszcze do czasu zaprzysiężenia następców. Czym więc zajmie się Barack Obama w ostatnich dniach w Białym Domu?

(oprac. Adam Parfieniuk)

/ 8Rosja i hakerzy

Obraz
© AFP

Dużym wyzwaniem dla bezpieczeństwa USA na ostatniej prostej Baracka Obamy będzie stawienie czoła atakom kremlowskich hakerów. Z ostatnich medialnych doniesień ze Stanów Zjednoczonych wynika, że Rosja próbuje wpłynąć na wynik wyborów prezydenckich za pomocą hakerskich ataków.

Administracja Obamy lakonicznie zapowiedziała w tym tygodniu "proporcjonalną odpowiedź". Na razie zdawkowy komunikat jest wszystkim, co przygotował Biały Dom. Nie wiadomo, w jaki sposób chcą odpowiedzieć Amerykanie, choć spekuluje się, że w grę wchodzą sankcje finansowe.

Na zdjęciu: minister spraw zagranicznych Rosji Siergiej Ławrow i Władimir Putin, prezydent.

/ 8Syria

Obraz
© AFP

Zakończenie wojny w Syrii byłoby wydarzeniem, które scementowałoby historyczną sylwetkę Baracka Obamy. Na to jest już prawie na pewno za późno, choć możliwa jest próba stworzenia pewnych fundamentów, które mogłyby stanowić podbudowę przyszłego pokoju.

Podobnego ruchu próbował Bill Clinton, gdy na pół roku przed końcem prezydentury zaprosił do prezydenckiej rezydencji w Camp David Jasera Arafata i premiera Ehuda Baraka. Wówczas nie udało osiągnąć postępów w procesie pokojowym między Izraelem a Palestyną.

W przypadku Syrii może to być jeszcze trudniejsze. Trzeba byłoby bowiem dogadać się Władimirem Putinem, Baszarem al-Asadem i różnymi frakcjami rebeliantów. A to wszystko w czasie, gdy w Aleppo trwa wyniszczająca bitwa, która być może zadecyduje o wyniku całej wojny.

Na zdjęciu: ruiny w Aleppo, 24 września 2016 r.

/ 8Izrael i Palestyna

Obraz
© AFP

Tu ewentualny scenariusz jest podobny jak w Syrii - próba stworzenia w środowiska, w którym walczące ze sobą narody będą mogły w kolejnych latach wypracować rozwiązanie konfliktu ciągnącego się od dekad.

Nie należy się jednak spodziewać olśniewających rezultatów. Do przezwyciężenia jest nie tylko wzajemna niechęć Izraelczyków i Palestyńczyków, ale także animozje pomiędzy Obamą a premierem Benjaminem Netanjahu, który będzie wolał raczej poczekać na kolejnego prezydenta USA niż rozmawiać z Obamą.

Prawdopodobnie szczytem możliwości Obamy byłoby zainspirowanie powstania i lobbowanie na rzecz rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ, która wyznaczyłaby wstępne ramy przyszłych rozmów pokojowych.

Na zdjęciu: Palestyńczycy rzucają kamieniami w izraelskich osadników w Hebronie, styczeń 2016 r.

/ 8Umowa nuklearna z Iranem

Obraz
© AFP

Obok wznowienia stosunków z Kubą, umowa nuklearna z Iranem w przyszłości może się pojawić w podręcznikach do historii jako jeden z dwóch elementów "dziedzictwa" Obamy w dziedzinie polityki międzynarodowej. Może, ale nie musi, bo odchodzący prezydent musi dołożyć starań, by była ona wykonywana.

Tylko szybkie "rozruszanie" umowy może sprawić, że kolejna administracja w Białym Domu będzie miała problemy z uchyleniem porozumienia. Wiadomo, że Hillary Clinton ma pewne zastrzeżenia odnośnie jej kształtu i terminów wykonywania, a Trump raz po raz nazywa ją "katastrofą".

Sprawna implementacja umowy może nie być łatwa z uwagi na antyirańskie nastawienie, które narasta w Kongresie. Wśród parlamentarzystów z obu partii pojawiła się jednolita grupa zwolenników nałożenia na Teheran dodatkowych sankcji.

Ewentualne nowe sankcje mogą mieć niekorzystne skutki dla prezydenta Rouhaniego, który w przyszłym roku będzie się ubiegał o reelekcję. Dla lidera Iranu najważniejszym czynnikiem jest wykazanie, że przestrzeganie umowy faktycznie ma zbawienny wpływ na gospodarkę. Przy kolejnych sankcjach może to być niemożliwe, wówczas szanse wyborcze Rouhaniego zmaleją, tak samo jak motywacja do trzymania się postanowień porozumienia.

Na zdjęciu: prezydent Hassan Rouhani, w tle portret założyciela Islamskiej Republiki Iranu, ajatollaha Chomeiniego.

/ 8Wojna z terroryzmem

Obraz
© AFP / Getty Images North America

W połowie tego roku Barack Obama ujawnił wytyczne, którymi kieruje się przy podejmowaniu decyzji o ataku dronów. Bezzałogowe samoloty są dziś podstawowym orężem do atakowania kryjówek terrorystów i likwidacji liderów ugrupowań.

Wiele z prezydenckich decyzji jest uznaniowych, nie mają umocowania prawnego. Dlatego "Foreign Policy" zaleca, by Obama usankcjonował reguły gry, a kolejny prezydent odziedziczył jasny system.

Think tank Brookings Institution ocenił, że obecne zasady są "mocno pobłażliwe" i pozostawiają "dużo przestrzeni" do ewentualnych nadużyć w przypadku planowania kolejnych bombardowań przez następnego prezydenta. Instytucja przestrzega, że dalsze utrzymywanie tak luźnych procedur może doprowadzić do autorytarnych i "putinowskich" decyzji w przyszłości.

Na zdjęciu: dron MQ-9 Reaper na ćwiczeniach w bazie w Indian Springs w Nevadzie.

/ 8Cyberbezpieczeństwo

Obraz
© AFP

Barack Obama jest pierwszym prezydentem USA, który na poważnie musiał zmierzyć się z problemem cyberbezpieczeństwa. Przedstawiony na zdjęciu admirał Michael S. Rogers jest dziś w jednej osobie szefem Narodowej Agencji Bezpieczeństwa (NSA) oraz United States Cyber Command, które w 2009 roku zostało wydzielone z tej agencji.

Oznacza to, że adm Rogers stoi zarazem na czele struktur, które są odpowiedzialne za gromadzenie danych z wywiadu elektronicznego oraz dowodzi wojskowymi operacjami w cyberprzestrzeni. Krytycy podnoszą, że w coraz mocniej zinformatyzowanym świecie te dwie funkcje powinny być jak najszybciej rozdzielone.

Mówi się o tym od co najmniej kilku lat, bo już w 2013 roku Obama próbował dokonać tego podziału, ale został od tego odwiedziony przez Keitha Alexandra, ówczesnego szefa NSA. Wiadomo, że obecnie za rozdziałem lobbuje gen. James Clapper, Dyrektor Wywiadu Narodowego, a wiec osoba piastująca najwyższe stanowisko w strukturach wywiadowych USA.

/ 8Umowa TTP

Obraz
© AFP

Barack Obama chciał pozostawić po sobie dwa globalne układy ekonomiczne: Partnerstwo Transpacyficzne (TPP) oraz Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie Handlu i Inwestycji (TTIP). Prawdopodobnie nie uda mu się wykonać nawet połowy planu.

Obie te umowy wzbudziły wiele kontrowersji i uruchomiły falę protestów na całym świecie. Wydaje się, że szczególnie umowa TTIP, tworząca strefę wolnego handlu między USA a UE, nie ma szans na wejście w życie.

Z kolei w przypadku traktatu TTP, regulującego zasady handlu w gronie 12 państw Azji i Pacyfiku, eksperci wskazują, że może on próbować skierować go do Kongresu przed zaprzysiężeniem nowego prezydenta. Jednocześnie chcąc zyskać poparcie dla umowy, odbywając jedną z ostatnich podróży zagranicznych do Peru (18-20 listopada), które także jest sygnatariuszem.

Będzie to prawdopodobnie ostatnia desperacka i mało prawdopodobna szansa na wprowadzenie TTP, bo wiadomo, że Trump i Clinton nie popierają umowy w obecnym wymiarze.

Na zdjęciu: demonstracja przeciwko TTP w Chile, luty 2016 r.

(oprac. Adam Parfieniuk)

Wybrane dla Ciebie
600 tys. złotych w zaliczkach. Stolarz oszukał kilkadziesiąt osób
600 tys. złotych w zaliczkach. Stolarz oszukał kilkadziesiąt osób
Dwie jasne komety najbliżej Ziemi. Rozświetlą niebo nad Polską
Dwie jasne komety najbliżej Ziemi. Rozświetlą niebo nad Polską
Obłuda Kremla. "To najbardziej kruchy moment od II wojny światowej"
Obłuda Kremla. "To najbardziej kruchy moment od II wojny światowej"
"Rosjanie żądali zbyt wiele". Do spotkania Trump-Putin nie dojdzie?
"Rosjanie żądali zbyt wiele". Do spotkania Trump-Putin nie dojdzie?
Niemiecka prasa o rosyjskiej dezinformacji przeciw Polsce
Niemiecka prasa o rosyjskiej dezinformacji przeciw Polsce
Trump jednak nie spotka się z Putinem w Budapeszcie? "Nie ma planu"
Trump jednak nie spotka się z Putinem w Budapeszcie? "Nie ma planu"
Ukraińcy zatrzymani w Rumunii. Mają związek ze sprawą w Polsce
Ukraińcy zatrzymani w Rumunii. Mają związek ze sprawą w Polsce
Kradzież w Luwrze. Media: Klejnoty nie były ubezpieczone
Kradzież w Luwrze. Media: Klejnoty nie były ubezpieczone
Śmierć 15-miesięcznej dziewczynki. Placówka miała za dużo dzieci
Śmierć 15-miesięcznej dziewczynki. Placówka miała za dużo dzieci
Tragiczny finał policyjnej interwencji w Bydgoszczy
Tragiczny finał policyjnej interwencji w Bydgoszczy
Incydent przed biurem PO. 44-latek z zarzutami
Incydent przed biurem PO. 44-latek z zarzutami
Akt oskarżenia wobec Wosia. Prokuratura podaje szczegóły
Akt oskarżenia wobec Wosia. Prokuratura podaje szczegóły