Hołd dla zabitych pod berlińskim murem
Burmistrz Berlina Klaus Wowereit oddał hołd ofiarom zastrzelonym przez służby graniczne NRD pod
berlińskim murem podczas prób ucieczki do Berlina Zachodniego.
Wzniesiony 13 sierpnia 1961 roku mur oddzielał przez 28 lat
Berlin Wschodni od należących do RFN zachodnich dzielnic miasta.
Wowereit złożył w imieniu władz stolicy Niemiec wieniec pod pomnikiem poświęconym Peterowi Fechterowi. Postrzelony w sierpniu 1962 roku podczas forsowania zasieków 18-latek wykrwawił się, leżąc ponad godzinę bez pomocy medycznej w strefie przygranicznej.
Burmistrz Berlina powiedział dziennikarzom, że pielęgnowanie pamięci o ofiarach NRD-owskiego reżimu jest konieczne jako przestroga, dzięki której żaden dyktatorski system nie ma szans na dojście do władzy w Niemczech. Wowereit podziękował Węgrom, Polakom i Czechom za ich wkład w obalenie komunistycznego systemu, co umożliwiło likwidację muru i otworzyło drogę do przezwyciężenia podziału Niemiec.
Według najnowszych danych, przedstawionych przez stowarzyszenie "Grupa Robocza 13 sierpnia", pod berlińskim murem śmierć poniosło 190 osób. Na wszystkich granicach NRD zginęło 1065 osób, o 57 więcej niż dotychczas przyjmowano. Liczba ofiar obejmuje nie tylko osoby zastrzelone podczas ucieczki, ale także utonięcia, inne nieszczęśliwe wypadki oraz przypadki samobójstw wśród NRD-owskich żołnierzy służb granicznych, przeciwnych rozkazowi strzelania do uciekinierów. 72 tysiące obywateli NRD było więzionych za przygotowywanie ucieczki na Zachód.
Władze NRD rozpoczęły w nocy z 12 na 13 sierpnia 1961 roku wznoszenie zasieków i muru na granicy z Berlinem Zachodnim, zaskakując całkowicie mieszkańców miasta. Prowizoryczne początkowo umocnienia rozbudowano, tworząc dwie linie muru. Pomiędzy nimi znajdował się zaorany i oświetlony pas ziemi z wieżami wartowniczymi oraz urządzeniami samostrzelającymi. Zewnętrzny mur miał 3,6 metra wysokości. Górna krawędź była półokrągła, co miało uniemożliwić ewentualnym uciekinierom podciągnięcie się.
Oficjalna propaganda nazywała mur "socjalistycznym wałem pokoju". W rzeczywistości odcięcie Berlina Wschodniego od zachodnich sektorów miasta miało uniemożliwić mieszkańcom NRD masową emigrację do RFN. W latach 1958-61 z NRD do RFN wyjechało 3 mln osób. Swobodny ruch między obiema częściami miasta przywrócono 9 listopada 1989 roku.
Większość długiego na 43 km muru zlikwidowano wkrótce po zjednoczeniu Niemiec. Dziewięć niewielkich zachowanych odcinków uznano za zabytek architektury podlegający ochronie. Dawny przebieg muru markuje wbudowany w ulice pas cegieł. Fragment muru znajduje się m.in. przed siedzibą Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku.
W ostatnim procesie przeciwko członkom władz NRD, oskarżonym o współudział w zabójstwach uciekinierów, sąd krajowy w Berlinie skazał w ubiegłym tygodniu członków biura politycznego Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec (SED) Hansa-Joachima Boehme i Siegfrieda Lorenza na kary 15 miesięcy więzienia w zawieszeniu.