Elia Kazan nie żyje
Wybitny amerykański reżyser filmowy i teatralny Elia Kazan nie żyje. Zmarł w niedzielę w swoim domu na Manhattanie. Miał 94 lata - podał dziennik "New York Times".
29.09.2003 | aktual.: 29.09.2003 08:42
"Opuścił nas geniusz. On był jednym z najlepszych" - powiedziała o dwukrotnym laureacie Oscara jego prawniczka Floria Lasky.
Elia Kazan (prawdziwe nazwisko Elia Kazanjoglus) był z pochodzenia Turkiem. Urodził się w Stambule, do USA przybył mając 4 lata. W latach 30. zatrudnił się na Broadwayu. Szybko zdobył tam uznanie dzięki doskonałej reżyserii takich spektakli jak: "Tramwaj zwany pożądaniem", "Śmierć komiwojażera", czy "Kotka na gorącym blaszanym dachu".
Sukcesy teatralne otworzyły mu drogę do kariery filmowej. W 1945 r. powstał jego debiutancki film pełnometrażowy "Drzewko na Brooklynie". Trzy lata później otrzymał swojego pierwszego Oscara za obraz "Dżentelmeńska umowa". W latach 50. i 60. stworzył swe najsłynniejsze filmy: "Tramwaj zwany pożądaniem", "Na nabrzeżach" (otrzymał za niego drugiego Oscara), "Na wschód od Edenu", "Układ".
W 1952 r. Kazan złożył zeznania przed Komisją ds. Działalności Antyamerykańskiej i wyjawił nazwiska swoich współpracowników, podejrzanych o działalność komunistyczną. Od tamtej pory Hollywood odwróciło się od niego. Gdy Kazan odbierał honorowego Oscara za całokształt twórczości w 1999 roku, wielu z obecnych na sali aktorów nie wstało z miejsc wyrażając w ten sposób swoją dezaprobatę.
W 1947 r. Kazan wraz z Cheryl Crawford i Robertem Lewisem założył jedną z najważniejszych amerykańskich szkół filmowych Actor's Studio, która odwoływała się głównie do teatralnych metod Stanisławskiego. Wśród wychowanków szkoły byli m.in. Marlon Brando, Rod Steiger, Karl Malden czy Lee Remick - aktorzy, z którymi Kazan często pracował na planie filmowym.
