90. urodziny generała Edwarda L. Rowny'ego
W ambasadzie RP w Waszyngtonie odbył się uroczysty wieczór z okazji 90. rocznicy urodzin emerytowanego generała Edwarda L.Rowny'ego, jednego z najwybitniejszych Amerykanów polskiego pochodzenia, byłego doradcy pięciu prezydentów USA ds. kontroli zbrojeń.
Przemawiali m.in.: republikański senator Chuck Hagel, który wychwalał jubilata i przypominał swoje własne polskie korzenie, oraz jeden z synów Rowny'ego. Radca kulturalny ambasady Mariusz Brymora czytał fragmenty autobiograficznej książki generała "It Takes Two to Tango" (Do tanga trzeba dwojga), która w polskim przekładzie ukazała się pod tytułem "Tango z niedźwiedziem".
Kompozytor i muzykolog Jerzy Sapiejewski odegrał na fortepianie swoje wariacje na temat ulubionych utworów generała, m.in. Ignacego Paderewskiego. Wizualnej oprawy dostarczyły wyświetlane na ekranie zdjęcia z życia Rowny'ego. Sam jubilat grał na organkach hymn polski. Około 200 gości przyjęcia odśpiewało mu chórem "Sto lat".
Generał Rowny urodził się w 1917 r. w Baltimore w rodzinie imigrantów z Polski. Po ukończeniu inżynierii na Uniwersytecie Johnsa Hopkinsa studiował w akademii wojskowej West Point, na Uniwersytecie Yale i na American University, gdzie zrobił dyplom z nauk politycznych.
W czasie II wojny światowej przeszedł kampanię włoską, gdzie dowodził batalionem. Przerzucony na front Pacyfiku, był tam jednym z doradców naczelnego dowódcy generała Douglasa McArthura. Dowodził oddziałami w czasie wojny koreańskiej (1950-1953) i wojny w Wietnamie (1965-1973). W tej ostatniej kampanii był jednym z pionierów zastosowania helikopterów jako pojazdu bojowego do walki z partyzantami.
W latach 70. został przedstawicielem USA na rozmowy z ZSRR o ograniczeniu strategicznych broni nuklearnych (SALT). W 1979 r. odszedł z armii na tle sporu z administracją prezydenta Jimmy Cartera. Po objęciu władzy przez prezydenta Ronalda Reagana objął stanowisko jego głównego negocjatora w rozmowach START (traktat o redukcji broni strategicznych) prowadzonych z Moskwą, a potem jego specjalnego doradcy ds. kontroli zbrojeń. To ostatnie zadanie pełnił też za prezydentury George'a H.W.Busha (ojca obecnego prezydenta), aż do przejścia na emeryturę w 1990 r.
Generał Rowny aktywnie uczestniczy w życiu Polonii amerykańskiej - jest m.in. współzałożycielem American Polish Advisory Council (APAC), powołanej w latach 90. grupy prominentnych działaczy lobbujących na rzecz polskich interesów. (jks)
Tomasz Zalewski