Żydzi prosili, papież nie posłuchał - będzie skandal?

Dekret papieża to przełomowa decyzja Watykanu na drodze ku pojednaniu z lefebrystami, zbliżająca ich moment powrotu do Kościoła katolickiego.

Po 21 latach od wyświęcenia biskupów przez arcybiskupa Lefebvre'a, nałożona 1 lipca 1988 roku ekskomunika została zdjęta z ich obecnego przełożonego Bernarda Fellaya oraz trzech innych biskupów: Alfonso de Gallarety, Tissier de Mallerais i Richarda Williamsona.

W dekrecie wydanym przez Kongregację Biskupów podkreślono, że w liście z 15 grudnia 2008 roku biskup Bernard Fellay "prosił usilnie o zdjęcie ekskomuniki" stwierdzając między innymi: "Zawsze mocno trwaliśmy w woli pozostawania katolikami i oddawania wszystkich sił" Kościołowi rzymskokatolickiemu.

"Jego Świątobliwość Benedykt XVI - po ojcowsku uwrażliwiony na dolegliwości duchowe, okazywane przez zainteresowanych z powodu sankcji ekskomuniki oraz ufając zobowiązaniom wyrażonym przez nich w cytowanym liście, że nie będą szczędzić wszelkich wysiłków, aby pogłębiać w toku niezbędnych rozmów z władzami Stolicy Apostolskiej otwartych jeszcze kwestii, by móc osiągnąć wkrótce pełne i zadowalające rozwiązanie problemu (...) - postanowił rozważyć na nowo sytuację kanoniczną" czterech biskupów - stwierdzono w dokumencie.

Jego najważniejsze zdanie, dotyczące przyszłości wzajemnych relacji brzmi: "Akt niniejszy pragnie umocnić wzajemne stosunki zaufania oraz nasilić i ustabilizować stosunki Bractwa świętego Piusa X ze Stolicą Apostolską".

Mowa też jest o pragnieniu "zakończenia skandalu podziału".

Wcześniej, w pierwszym znaczącym geście wobec tradycjonalistów, Benedykt XVI przywrócił w 2007 roku mszał trydencki, a zatem mszę łacińską, której są oni wierni. W reakcji na to historyczne wydarzenie w dziejach Kościoła, lefebryści oświadczyli jednak, że to za mało i przypomnieli o konieczności zniesienia ekskomuniki.

Krzysztof Gołębiowski z Katolickiej Agencji Informacyjnej uważa, że jest to wielkie wydarzenie i bardzo pozytywna wiadomość. Jego zdaniem, decyzja Benedykta XVI kładzie kres - przynajmniej do pewnego stopnia - rozłamowi w łonie Kościoła katolickiego. Jak podkreśla dziennikarz KAI, przyczyny rozłamu nie były materialne, lecz duchowe.

Krzysztof Gołębiowski podkreślił, że liczba biskupów przyjętych na nowo do Kościoła nie jest znacząca, lecz sam fakt przyjęcia ich z powrotem jest bardzo istotny.

Zdaniem dziennikarza dla liberalnych katolików decyzja Benedykta XVI jest powrotem do czasów przedsoborowych.

Jednym z "przywróconych" biskupów jest Richard Williamson, który otwarcie neguje prawdę o Holokauście. Twierdzi np., że hitlerowcy nie zabijali Żydów w komorach gazowych. Z tego powodu środowiska żydowskie apelowały do papieża, aby nie zdejmował z Williamsona ekskomuniki, bo może to spowodować poważne zakłócenia w relacjach katolików z Żydami i "poważny cios" w prowadzony od pół wieku dialog.

Rzecznik prasowy Watykanu ksiądz Federico Lombardi oświadczył, że zniesienie ekskomuniki nałożonej 20 lat temu na biskupa Richarda Williamsona nie oznacza w żadnej mierze, iż Watykan podziela jego opinie i deklaracje na temat Holokaustu.

Biskup nadal z rezerwą wobec Soboru

W reakcji na decyzję Benedykta XVI o zdjęciu ekskomuniki z czterech biskupów-lefebrystów, jeden z nich - przełożony bractwa biskup Bernard Fellay w liście do swych wiernych podtrzymał rezerwę wobec Soboru Watykańskiego II.

Wyraził ponadto nadzieję na rehabilitację arcybiskupa Marcela Lefebvre'a, założyciela bractwa, który w 1988 roku wyświęcił bez zgody Jana Pawła II czterech biskupów, czym ściągnął na nich wszystkich ekskomunikę.

W przesłaniu, rozpowszechnionym na stronie internetowej lefebrystów biskup Fellay wyjaśnił znaczenie decyzji papieża o zdjęciu ekskomuniki, nałożonej 1 lipca 1988 roku, a następnie napisał: "Akceptujemy i uważamy za własne wszystkie sobory aż do Soboru Watykańskiego II, wobec którego zachowujemy rezerwę".

"W tej postawie przekonani jesteśmy, że dochowujemy wierności linii postępowania, wytyczonej przez naszego założyciela arcybiskupa Marcela Lefebvre'a, na którego rychłą rehabilitację mamy nadzieję".