DOMINIUM
Tysiące hektarów, luksusowe hotele, kamienice, mieszkania. Polscy biskupi i majątek diecezji warty pół miliarda złotych
Tysiące hektarów, luksusowe hotele, kamienice, mieszkania. Polscy biskupi i majątek diecezji warty pół miliarda złotych
Źródło zdjęć: © East News
Miesiące pracy, tysiące przeanalizowanych ksiąg wieczystych, godziny żmudnego sprawdzania działek, budynków i właścicieli. Efekt? Wirtualna Polska ujawnia, jakimi nieruchomościami dysponują polskie diecezje i jakim majątkiem zarządzają biskupi.
Polscy biskupi przez lata powtarzali, że diecezje nie mają środków ani struktur, by wypłacać odszkodowania ofiarom księży-sprawców przestępstw seksualnych. Nasz materiał pokazuje, że to nieprawda. Diecezje dysponują majątkiem o ogromnej wartości i mają realne zasoby, by ponosić odpowiedzialność. O tym, dlaczego to instytucja, a nie tylko konkretna osoba, powinna ponosić konsekwencje, piszemy tutaj – KLIKNIJ.
W naszej analizie skupiliśmy się wyłącznie na majątku diecezji i archidiecezji. To one są podstawowymi strukturami Kościoła, mają osobowość prawną i to właśnie one odpowiadają za większość duchownych. Nie analizujemy własności parafii czy zakonów – ale już to, co pokazujemy, daje wyobrażenie o skali posiadania.
Dyskusja o finansowaniu Kościoła z budżetu państwa toczy się od lat bez podstawowej wiedzy o jego majątku. Zanim powiemy, ile dajemy z publicznych pieniędzy, warto sprawdzić, co Kościół już posiada. Pokazujemy to – po raz pierwszy na taką skalę - z precyzją i konkretem.
Stan posiadania polskich diecezji ustalaliśmy na podstawie danych z Elektronicznych Ksiąg Wieczystych, prowadzonych przez Ministerstwo Sprawiedliwości. To publiczna baza - dostępna dla każdego obywatela. Wystarczy wpisać numer księgi, by sprawdzić, kto jest właścicielem konkretnej nieruchomości. W naszym śledztwie przeanalizowaliśmy grubo ponad tysiąc ksiąg.
Świadomie odrzuciliśmy wszystkie nieruchomości sakralne: kościoły, kaplice, cmentarze, grunty w bezpośrednim sąsiedztwie kościołów. Zrezygnowaliśmy też z opisywania nieruchomości o charakterze pomocowym (domów samotnej matki, jadłodajni, noclegowni czy punktów wsparcia) oraz edukacyjnym (żłobki, przedszkola, szkoły każdego szczebla, seminaria duchowne). Skupiliśmy się wyłącznie na tych działkach i budynkach, które mają realną wartość rynkową: ziemi rolnej, działkach z potencjałem budowlanym, mieszkaniach, domach, hotelach, halach przemysłowych i lokalach użytkowych.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Nie twierdzimy, że to pełna lista majątku diecezji - nie mamy odpowiednich narzędzi, by stworzyć takie zestawienie. Ale z całą odpowiedzialnością możemy powiedzieć: polskie diecezje nie mają mniej, niż pokazujemy. Ich rzeczywisty majątek może być — i na pewno jest — większy. To, co publikujemy, to jednak najdokładniejszy i najbardziej uporządkowany obraz, jaki dotąd udało się komukolwiek stworzyć.
Wyceny nieruchomości, które prezentujemy w tym materiale, mają często charakter orientacyjny. W przypadku mieszkań posługiwaliśmy się średnimi cenami za metr kwadratowy w danej lokalizacji, bazując na dostępnych danych rynkowych o transakcjach dokonywanych w przeszłości. Podobnie sprawa wyglądała w przypadku gruntów. Jednak wycena innych kategorii – nieruchomości, takich jak kamienice, pałace biskupie czy zabytki – była znacznie trudniejsza. Tego typu obiekty rzadko pojawiają się w obrocie, a ich wartość zależy od wielu indywidualnych czynników: stanu technicznego, stopnia ochrony konserwatorskiej, lokalizacji czy możliwości komercyjnego wykorzystania. Dlatego w takich przypadkach nasze szacunki opieraliśmy na konsultacjach z rzeczoznawcami i analizie porównawczej, ale wciąż są to tylko (i aż) estymacje i tak należy do tych danych podchodzić. Uznaliśmy jednak, że nawet przy takim marginesie niepewności warto pokazać skalę i strukturę majątku tych podmiotów.
W większości zrezygnowaliśmy z podawania pełnych adresów nieruchomości, by zachować standardy bezpieczeństwa i odpowiedzialności redakcyjnej.
Działka rolna w okolicach miejscowości Bielawy
Źródło zdjęć: © Paweł Kapusta, WP, źródło map: GeoportalWśród nieruchomości należących do Kościoła szczególne miejsce zajmuje ziemia – grunty orne, łąki, pastwiska i nieużytki. Działki typowo rolne, ale też z ogromnym potencjałem inwestycyjnym. W naszym szczegółowym zestawieniu znalazły się wyłącznie te, które mają co najmniej 5 hektarów w ramach jednej księgi wieczystej. Tylko takie przypadki analizowaliśmy szczegółowo - mniejsze traktujemy zbiorczo, ponieważ ich liczba była tak duża, że dokładna analiza i opis każdej z osobna przekroczyłaby możliwości redakcyjne. Łącznie doszukaliśmy się ponad 3500 hektarów ziemi należącej do polskich diecezji, w działkach rozrzuconych po całej Polsce.
Grunty te trafiały do diecezji różnymi drogami: poprzez decyzje Komisji Majątkowej, darowizny, zakupy, a także zamiany - często z udziałem państwa lub samorządów. Wszystkie te operacje widoczne są w analizowanych przez nas księgach. Część tych terenów jest wykorzystywana rolniczo, inne leżą odłogiem, a jeszcze inne przedstawiają dużą wartość inwestycyjną.
Takim przykładem są choćby działki nad jeziorem Łańskim niedaleko Olsztynka, gdzie na malowniczym cyplu Archidiecezja Warmińska we współpracy z prywatnymi podmiotami planowała budowę czterogwiazdkowego hotelu. Inwestycja została jednak czasowo wstrzymana przez sąd. W księgach napotkaliśmy też kilkanaście przypadków transakcji, jakie dokonały polskie diecezje, sprzedając ziemię deweloperom pod inwestycje. Było tak choćby w Lublinie, Kielcach czy Krakowie.
Osobną kategorię stanowią działki faktycznie użytkowane rolniczo. Duża część z nich jest poddzierżawiana, ale są też inne przypadki. Najbardziej znamiennymi przykładami pozostają (bądź do niedawna pozostawały) wielkoobszarowe gospodarstwa należące do Archidiecezji Gnieźnieńskiej (ok. 1500 hektarów) oraz Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej (ponad 500 hektarów) – pojedyncze kompleksy ziemi składające się na profesjonalne gospodarstwa rolne z pełnym zapleczem i nowoczesnym zarządzaniem.
O majątku niektórych z diecezji plotkowano od dawna, a wśród księży krążyły żarty o kamienicach, których niektóre parafie miały więcej niż wiernych. Tajemnicą poliszynela był także fakt, że niektóre z diecezji mają ogromne gospodarstwa rolne, wielkie hotele i intratne działki, które pozwalają im finansowo przetrwać nawet w sytuacji, gdyby wierni w całości odpłynęli z Kościoła. Biskup i kuria biskupia jakoś się wyżywią, a problem będą mieli, co najwyżej szeregowi księża, którzy zazwyczaj nie mają wielkich korzyści z majątku, jakim dysponuje diecezja czy metropolia
Jeszcze niedawno Gospodarstwo Rolne Archidiecezji Gnieźnieńskiej uchodziło za perłę w koronie kościelnych majątków ziemskich. Najnowocześniejszy sprzęt, setki sztuk zwierząt hodowlanych, rozbudowana uprawa roślin – wszystko funkcjonowało na najwyższym poziomie. Dziś grunty nadal pozostają własnością Kościoła, ale całość została wydzierżawiona prywatnemu operatorowi. Zmienił się sposób gospodarowania, ale nie zmieniło się jedno — ziemia wciąż należy do instytucji kościelnych, które nadal czerpią z niej korzyści finansowe. Współwłaścicielami części tych gruntów są także okoliczne parafie. Co istotne, decyzja o dzierżawie wywołała wśród lokalnych rolników ogromne emocje i protesty — liczyli, że grunty zostaną rozparcelowane na mniejsze działki i trafią w ręce miejscowej społeczności. Nic takiego nie miało jednak miejsca.
Dla porównania – średnie gospodarstwo rolne w Polsce ma dziś około 11 hektarów. Tymczasem niektóre kościelne księgi wieczyste obejmują kompleksy ziemi liczące po 200, 300 a nawet 700 hektarów. Ich łączna szacunkowa wartość to około 250 milionów złotych. Wyceny dokonaliśmy we współpracy z rzeczoznawcami majątkowymi, specjalizującymi się w obrocie różnymi kategoriami nieruchomości.
Warto dodać, że podmioty kościelne otrzymują także wielomilionowe dotacje z funduszy unijnych — właśnie z tytułu posiadania i użytkowania ziemi. Przykładowo, w 2022 roku otrzymały one łącznie ponad 16 milionów złotych dopłat.
W warunkach rosnących cen ziemi, takie grunty to nie tylko bieżące źródło przychodu, ale także aktywa o trwałej i stale rosnącej wartości inwestycyjnej.
ZIEMIA, GRUNTY ORNE, PASTWISKA
MIEJSCE | POWIERZCHNIA (ha) | WYCENA (zł) |
---|---|---|
Kwieciszewo, Dzierżążno i okolice | 712,2452 | 43 000 000 |
Dziekanowice i okolice | 301,7281 | 21 000 000 |
Izdebno i okolice | 8,001 | 500 000 |
Izdebno i okolice | 10,003 | 550 000 |
Izdebno i okolice | 8,11 | 450 000 |
Dziekonowice, Fałkowo i okolice | 51,4956 | 3 500 000 |
Braciszewo i okolice | 230,7495 | 16 000 000 |
Łubowo | 187,0286 | 13 000 000 |
Rościenno | 21,6 | 1 200 000 |
Żabów | 9,5 | 500 000 |
Bezrzecze | 13,5 | 5 000 000 |
Żabów | 100,592 | 5 000 000 |
Dziwnów | 5,2281 | 300 000 |
Szczecin i okolice | 5,719 | 3 500 000 |
Szczaniec-Wilenko | 40,5408 | 1 700 000 |
Słubice | 30,3928 | 1 200 000 |
Gmina Santok - Różanki i Warów | 44,9413 | 1 600 000 |
Szczaniec-Myszęcin | 11,2271 | 500 000 |
Racław | 167,3618 | 6 800 000 |
Zarzyń i Wielowieś | 15,3175 | 500 000 |
Zarzyń i Wielowieś | 90,0703 | 3 000 000 |
Stawiguda, Rybaki | 13,5628 | 11 000 000 |
Łęgajny | 10,8811 | 500 000 |
Stawiguda, Bartąg | 11,1788 | 2 000 000 |
Tomaszkowo | 14,8941 | 7 000 000 |
Stare Włóki | 9,1412 | 500 000 |
Bark Wrócikowo | 15 | 1 200 000 |
Książnik | 13,89 | 500 000 |
Wierzbie | 12,7979 | 500 000 |
Budzieszowice | 15 | 600 000 |
Wierzbie | 14,3739 | 570 000 |
Wierzbie | 15 | 600 000 |
Dąbrowa, powiat opolski | 14,5449 | 680 000 |
Dąbrowa, powiat opolski | 14,1303 | 655 000 |
Dąbrowa, powiat opolski | 13,7528 | 640 000 |
Dąbrowa, powiat opolski | 14,83 | 690 000 |
Dąbrowa, powiat opolski | 14,894 | 700 000 |
Dąbrowa, powiat opolski | 14,3129 | 660 000 |
Dąbrowa, powiat opolski | 14,35 | 665 000 |
Dąbrowa, powiat opolski | 14,8659 | 690 000 |
Dąbrowa, powiat opolski | 15 | 700 000 |
Wielkie Łąki, gmina Korfantów | 13,45 | 530 000 |
Niesiebędowice, gmina Korfantów | 14,9839 | 600 000 |
Teresa, gmina Nowe Miasto nad Wartą | 28,18 | 1 830 000 |
Naramowice, Poznań | 5,9197 | 1 200 000 |
Bolechowo | 92,1703 | 5 900 000 |
Bolechowo, Czerwonak | 5,3476 | 340 000 |
Separowo, Bielawy, powiat Grodzisk Wielkopolski | 346,6663 | 20 800 000 |
Porszewice, gmina Pabianice | 8,8415 | 510 000 |
Szczawin Mały | 48,9614 | 3 130 000 |
Szczawin Mały | 7,1932 | 460 000 |
Brzezia Łąka, Długołęka | 10,93 | 1 000 000 |
Zabrodzie, Kąty Wrocławskie | 21,4556 | 3 300 000 |
Gądów, Kąty Wrocławskie | 9,25 | 470 000 |
Ratowo, gmina Radzanów | 5,2781 | 180 000 |
Płock, Wesółka | 10,9537 | 460 000 |
Radzanów, Ratowo | 5,2781 | 180 000 |
Paterek gmina Nakło | 5,47 | 720 000 |
Wiśniewka gmina Sępólno Krajeńskie | 16,5979 | 535 000 |
Kraków, Opatkowice | 31,7862 | 10 000 000 |
Gdańsk-Świbno, Gdańsk-Sobieszewo | 11,5699 | 1 000 000 |
Marianowo, gmina Piątnica | 25,7533 | 1 000 000 |
Stary Wielisław, gmina Kłodzko | 269,8865 | 11 000 000 |
Kielce | 5,9294 | 3 000 000 |
Stare Miasto, gmina Leżajsk | 8,1253 | 260 000 |
Czubin, gmina Brwinów | 51,63 | 3 200 000 |
Łącznie działki < niż 5 ha (wg średniej za ha) | 130 | 9 250 000 |
Łącznie: | 240 705 000 |
Ośrodek wypoczynkowy Emaus nad Pilicą, miejscowość Mikówka
Źródło zdjęć: © WPW naszym zestawieniu znalazły się także nieruchomości wypoczynkowe – działki, na których funkcjonują hotele, pensjonaty, domy wczasowe i ośrodki rekolekcyjne. Część z nich to klasyczne domy gościnne lub miejsca rekolekcji, ale są też obiekty, które wyglądają jak pełnoprawne, luksusowe hotele. Posiadają profesjonalne strony internetowe, pełną ofertę noclegową czy eventową (w tym weselną) i często znajdują się w wyjątkowo atrakcyjnych lokalizacjach – nad jeziorami, w górach, blisko morza. Dla części z nich zachowano charakter rekolekcyjny, inne działają w pełni komercyjnie.
Wśród najbardziej wyróżniających się przypadków są: Kasztanowy Pałac pod Poznaniem – ekskluzywny kompleks z rozległym, zadbanym parkiem; Hotel im. Jana Pawła II we Wrocławiu – czterogwiazdkowy obiekt z restauracją i centrum konferencyjnym (w obu przypadkach właścicielem działki jest Skarb Państwa, a Kościół posiada prawo użytkowania wieczystego); oraz Pleśna Park – nadmorski ośrodek rekolekcyjny z pełną infrastrukturą hotelową. Ich wygląd, standard i oferta nie odbiegają od prywatnych inwestycji hotelarskich – a pozostają w rękach kościelnych instytucji. W większości przypadków podmioty kościelne osiągają z tych obiektów zyski – czy to poprzez samodzielne prowadzenie działalności, czy wynajem nieruchomości komercyjnym operatorom.
Innym interesującym przypadkiem jest Hotel Rzymski w centrum Poznania – symboliczny przykład komercyjnego wykorzystania kościelnej nieruchomości. Budynek należy do kurii archidiecezjalnej i od 2020 roku był zamknięty. Po trzech latach ruszyła gruntowna przebudowa. Jak donosiły media, w zabytkowym gmachu liczącym blisko 200 lat, powstanie czterogwiazdkowy hotel pod marką Tapestry Collection by Hilton – pierwszy taki obiekt tej sieci w Polsce. Znajdzie się tam cocktail-bar z tarasem dachowym, strefa spa, bawialnia oraz nowoczesna restauracja. Hotelem zarządzać będzie prywatna Grupa Polskie Hotele. Kuria, choć unika komentarzy, pozostaje właścicielem budynku – co oznacza, że będzie czerpać korzyści finansowe z jego komercyjnego wykorzystania.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Część tych nieruchomości została odzyskana po czasach PRL, inne przekazano Kościołowi w ramach rekompensat, darowizn lub zakupu. W wielu księgach wieczystych pojawiają się wzmianki o hipotekach, kredytach, a także obecności świeckich podmiotów – co sugeruje realną aktywność gospodarczą i przepływy rynkowe.
Granica między miejscem duchowego wypoczynku a pełnoprawnym hotelem komercyjnym bywa tu rozmyta. Ale niezależnie od sposobu wykorzystania – są to nieruchomości warte miliony, stanowiące bardzo konkretną część majątku Kościoła. Ich wartość stale rośnie, szczególnie ze względu na położenie w turystycznych lokalizacjach. Z naszych szacunków wynika, że poniższe wyszczególnione obiekty mają łączną wartość niespełna 60 milionów złotych.
HOTELE, OŚRODKI WYPOCZYNKOWE
MIEJSCE | WYCENA (ZŁ) |
---|---|
Kasztanowy Pałac, Swadzim | 4 000 000 |
Hotel Rzymski, Poznań | 6 000 000 |
Pleśna Park, Pleśna | 5 000 000 |
Hotel im. Jana Pawła II, Wrocław | 4 000 000 |
Dom rekolekcyjno-wypoczynkowy, Białogóra | 2 000 000 |
Ośrodek wczasowy Warzenko, Warzenko | 2 000 000 |
Ośrodek wypoczynkowy Emaus, Mikówka | 1 600 000 |
Śliczne Nasiczne Ośrodek Wypoczynkowy, Nasiczne | 3 000 000 |
Święta Puszcza Centrum Duchowości, Olsztyn k. Częstochowy | 5 300 000 |
Ośrodek Rekolekcyjny Porszewice, Porszewice | 7 200 000 |
Dom wypoczynkowy Caritas, Kołobrzeg | 900 000 |
Ośrodek Formacyjno - Wypoczynkowy Caritas, Firlej | 1 800 000 |
Ośrodek rekolekcyjny w Suchem "Dom Orłów", Suche | 1 000 000 |
OW Grażyna ośrodek wypoczynkowy, Przesieka | 1 400 000 |
Ośrodek wypoczynkowy Caritas, Pasterka | 720 000 |
Lokal w ośrodku wypoczynkowym, Zakopane | 855 000 |
Ośrodek rekolekcyjno-wypoczynkowy, Zagórze Śląskie | 1 000 000 |
Ośrodek rekolekcyjny, Uherce Mineralne | 800 000 |
Ośrodek Rekolekcyjno - Szkoleniowy, Kotań | 2 800 000 |
Centrum formacyjno - rekolekcyjne Arka, Gródek nad Dunajcem | 4 800 000 |
Łącznie: | 56 175 000 |
Kamienice w Elblągu
Źródło zdjęć: © WPW zestawieniu znalazło się też wiele nieruchomości typowo miejskich: mieszkania, domy, kamienice i zabudowane działki. To zarówno lokale w blokach, jak i całe budynki, nierzadko w bardzo atrakcyjnych lokalizacjach. W niektórych przypadkach to pojedyncze mieszkania przekazane Kościołowi jako darowizna przez wiernych jeszcze za życia, wykreślanych z ksiąg wieczystych po śmierci. W innych – całe wielkomiejskie kamienice.
Część budynków pełni funkcje użytkowe – siedziby fundacji, biur, organizacji katolickich, instytucji edukacyjnych, biur poselskich. Część to lokale, które mogą być i są wykorzystywane jako aktywa mieszkaniowe lub inwestycyjne.
W samym tylko Ełku diecezja kontroluje cały pakiet mieszkań – kilkanaście lokali, często zgrupowanych w jednym budynku. Przy ul. Kościuszki ma na własność całe piętro z lokalami mieszkalnymi i przynależnymi piwnicami, przy 3 Maja – mieszkanie z poddaszem i kotłownią. Łączna wartość tego portfela to ponad pięć milionów złotych – to już poziom profesjonalnego inwestora na rynku mieszkaniowym. Podobnie sytuacja wygląda na przykład w Siedlcach albo Łowiczu.
Inny "worek" to efektowne kamienice, rozrzucone na całej mapie Polski. Taka właśnie stoi w jednej z najbardziej prestiżowych lokalizacji w Poznaniu. Na rogu dwóch reprezentacyjnych ulic znajduje się zabytkowa kamienica należąca do archidiecezji. W środku – kancelarie notarialne, adwokackie, biura. Reprezentacyjny adres, duża wartość rynkowa, zero funkcji duszpasterskiej. W samym tylko Poznaniu odnaleźliśmy pięć takich nieruchomości. Bardzo podobna sytuacja ma miejsce w okolicach toruńskiego rynku. Wśród użytkowanych w zwykły, mieszkalno-usługowy sposób kamienic znalazły się także zabytkowe, charakterystyczne kamienice z ulicy Piekary.
W niektórych księgach pojawiają się wpisy dotyczące hipotek, darowizn od osób prywatnych czy umów użyczenia. W zdecydowanej większości nie ma żadnej wzmianki o wykorzystaniu – formalnie to po prostu własność Kościoła. Nierzadko w dobrych lokalizacjach, z rynkową wartością idącą w setki tysięcy złotych lub więcej.
Dane ujawnione przez Wirtualną Polskę jasno pokazują, że Kościół ma z czego płacić zadośćuczynienie skrzywdzonym seksualnie przez duchownych. Opowieści niektórych z biskupów o tym, że diecezji nie stać (...) można włożyć między bajki. Hotele, ogromne gospodarstwa rolne, dziesiątki, a czasem setki kamienic w prestiżowych lokalizacjach nie należą do wiernych, ale do diecezji, i naprawdę nie są konieczne do sprawowania kultu, ani duszpasterstwa.
Osobną kategorią są pałace biskupie, jak choćby we Włocławku, Bydgoszczy czy Zielonej Górze - efektowne, często o walorach zabytkowych. Szacowanie ich wartości jest czynnością karkołomną, bo ta zależy nie tylko do dokładnego stanu obiektów, ale również choćby kwestii konserwatorskich. Obiekty te jednak mają na pewno wielomilionową wartość – podawane przez nas w zestawieniu wartości mają charakter szacunkowy.
To część majątku, o której rzadko się mówi – bo nie wzbudza emocji jak hotele czy ziemia. Ale to właśnie te nieruchomości budują obecność Kościoła w miejskiej przestrzeni. Z naszych szacunków wynika, że wszystkie nieruchomości opisywane w tym dziale mają wartość około 200 milionów złotych.
MIESZKANIA
MIEJSCE | METRAŻ | WYCENA (zł) |
---|---|---|
Poznań, ul. Łukaszewicza | 61,79 | 620 000,00 |
Kalisz, ul. Korczak | 34,8 | 243 000,00 |
Ełk, ul. Kościuszki | 65,16 | 380 000,00 |
Ełk, ul. Kościuszki | 86,86 | 500 000,00 |
Ełk, ul. Kościuszki | 57,93 | 335 000,00 |
Ełk, ul. 3 maja | 44,52 | 260 000,00 |
Ełk, ul. 3 maja | 59,01 | 340 000,00 |
Ełk, ul. Kościuszki | 58,63 | 340 000,00 |
Ełk, ul. Kościuszki | 18,84 | 110 000,00 |
Ełk, ul. Kościuszki | 36,61 | 210 000,00 |
Ełk, ul. 3 maja | 64,95 | 375 000,00 |
Ełk, ul. Kościuszki | 77,67 | 450 000,00 |
Ełk, ul. Kościuszki | 80,73 | 470 000,00 |
Ełk, ul. Kościuszki | 79,64 | 460 000,00 |
Ełk, ul. Kościuszki | 73,19 | 425 000,00 |
Ełk, ul. Kościuszki | 80 | 470 000,00 |
Ełk, ul. Kościuszki | 33,74 | 195 000,00 |
Siedlce, ul. Floriańska | 61,62 | 400 000,00 |
Siedlce, ul. Floriańska | 40,24 | 260 000,00 |
Siedlce, ul. Floriańska | 42,46 | 275 000,00 |
Siedlce, ul. Floriańska | 42,54 | 276 000,00 |
Siedlce, ul. Floriańska | 42,91 | 280 000,00 |
Siedlce, ul. Floriańska | 43,77 | 285 000,00 |
Siedlce, ul. Floriańska | 47,49 | 310 000,00 |
Siedlce, ul. Floriańska | 47,9 | 310 000,00 |
Siedlce, ul. Floriańska | 49,2 | 320 000,00 |
Siedlce, ul. Floriańska | 51,76 | 337 000,00 |
Siedlce, ul. Floriańska | 95,9 | 625 000,00 |
Siedlce, ul. Floriańska | 35,68 | 232 000,00 |
Lublin, ul. Marii Curie-Skłodowskiej | 66 | 448 800,00 |
Lublin, ul. Marii Curie-Skłodowskiej | 85,84 | 583 712,00 |
Lublin, ul. Marii Curie-Skłodowskiej | 66,5 | 452 200,00 |
Lublin, ul. Marii Curie-Skłodowskiej | 66,33 | 451 044,00 |
Lublin, ul. Marii Curie-Skłodowskiej | 39,39 | 267 852,00 |
Lublin, ul. Marii Curie-Skłodowskiej | 46,75 | 317 900,00 |
Lublin, ul. Marii Curie-Skłodowskiej | 66,12 | 449 616,00 |
Lublin, ul. Marii Curie-Skłodowskiej | 42,3 | 287 640,00 |
Łowicz, ul. Kwiatowa | 38,29 | 240 000,00 |
Łowicz, ul. Kwiatowa | 51,45 | 325 000,00 |
Łowicz, ul. Kwiatowa | 65,49 | 410 000,00 |
Łowicz, ul. Kwiatowa | 65,49 | 410 000,00 |
Łowicz, ul. Kwiatowa | 51,45 | 324 000,00 |
Łomża, ul. Mikołaja Kopernika | 63,17 | 391 000,00 |
Polanica Zdrój, ul. Dębowa | 145,43 | 872 000,00 |
Polanica Zdrój, ul. Dębowa | 124,97 | 750 000,00 |
Wadowice, aleja Matki Bożej Fatimskiej | 30,7 | 190 000,00 |
Wadowice, aleja Matki Bożej Fatimskiej | 44,77 | 273 000,00 |
Wadowice, aleja Matki Bożej Fatimskiej | 43,76 | 266 000,00 |
Wadowice, aleja Matki Bożej Fatimskiej | 46 | 285 000,00 |
Kraków, ul. Rusznikarska | 38 | 456 000,00 |
Kraków, ul. Kolberga | 66,1 | 891 000,00 |
Kraków, ul. Kolberga - garaż | 14,8 | 20 000,00 |
Rzeszów, ul. Targowa | 130,25 | 1 000 000,00 |
Rzeszów, ul. Mickiewicza | 39,08 | 312 000,00 |
Elbląg, ul. Władysława IV | 17,01 | 90 000,00 |
Sopot, ul. Sienkiewicza | 45,09 | 607 000,00 |
Polanica Zdrój, ul. Bystrzycka | 83,5 | 590 000,00 |
Gniezno, ul. Świętego Jana | 70 | 441 000,00 |
Koszalin, ul. Krzywoustago | 37,57 | 243 000,00 |
Koszalin, ul. Biskupa Czesława Domina | 57,58 | 346 000,00 |
Przemyśl, ul. Kosynierów | 39,2 | 200 000,00 |
Żary, Ogrodowa | 76,9 | 400 000,00 |
Łącznie: | 23 683 764 |
KAMIENICE, DOMY, BUDYNKI
MIEJSCE | RODZAJ | DZIAŁKA (ha) | WYCENA (zł) |
---|---|---|---|
Białystok, ul. Warszawska | Kamienica | 0,1367 | 1 800 000,00 |
Buk, Plac Reszki | Stary szpital | 0,0649 | 1 000 000,00 |
Poznań, ul. Chociszewskiego | Kamienica | 0,0247 | 3 500 000,00 |
Poznań, ul. Zielona | Kamienica | 0,1122 | 4 000 000,00 |
Poznań, ul. Noskowskiego | Kamienica | 0,066 | 4 000 000,00 |
Poznań, ul. Marcinkowskiego | Kamienica | 0,1439 | 5 000 000,00 |
Poznań, ul. Miełżyńskiego | Kamienica/budynek | 0,4662 | 10 000 000,00 |
Suwałki, ul. Piłsudskiego | Kamienica | 0,0542 | 1 000 000,00 |
Częstochowa, Aleja Najśwętszej Marii Panny | Kamienica | 0,038 | 1 850 000,00 |
Częstochowa, ul. Kazimierza | Kamienica | 0,1284 | 650 000,00 |
Częstochowa, ul. Marynarki Wojennej | Dom z podwórkiem | 0,0305 | 500 000,00 |
Częstochowa, ul. 3 maja | Kamienice z dużą działką | 1,0684 | 6 000 000,00 |
Toruń, ul. Słowackiego / ul. Konopnickiej | Dom | 0,2168 | 5 000 000,00 |
Toruń, ul. Podmurna | Kamienica | 0,0525 | 3 000 000,00 |
Toruń, ul. Piekary | Kamienice x 3 | 0,0385 | 3 000 000,00 |
Toruń, ul. Żeglarska / ul. Rabiańska | Kamienica | 0,0314 | 3 000 000,00 |
Toruń, ul. Łazienna | Kamienica | 0,0543 | 3 000 000,00 |
Toruń, ul. Szczytna | Kamienica | 0,0179 | 4 000 000,00 |
Siedlce, ul. Szkolna | Kamienica | 0,0443 | 1 000 000,00 |
Lublin, ul. Krakowskie Przedmieście | Kamienica | 0,0353 | 5 000 000,00 |
Ochotnica Dolna | Dom | 0,0271 | 350 000,00 |
Łódź, ul. Piotrkowska | Kamienica | 0,0267 | 3 000 000,00 |
Łódź, ul. Skorupki | Budynek | 0,0919 | 5 000 000,00 |
Skierniewice, ul. Sienkiewicza | Kamienica | 0,0109 | 700 000,00 |
Rawa Mazowiecka, ul. Jana III Sobieskiego | Bliźniak | 0,03 | 600 000,00 |
Świdnica, ul. Długa | Kamienica | 0,0301 | 450 000,00 |
Świdnica, ul. Kotlarska | Kamienica | 0,0745 | 4 000 000,00 |
Sandomierz, ul. Marii Curie-Skłodowskiej | Dom | 0,0599 | 700 000,00 |
Tarnów, ul. Katerdalna | Kamienica | 0,0458 | 1 500 000,00 |
Tarnów, ul. Asnyka | Kamienica | 0,0993 | 4 000 000,00 |
Kraków, ul. Jabłonkowska | Dom | 0,0447 | 2 000 000,00 |
Otwock, ul. Geislera | Budynek | 1,4465 | 9 000 000,00 |
Józefów, ul. 3 maja | Dom | 0,022 | 600 000,00 |
Zielonka, ul. Mickiewicza | Dom | 0,2379 | 3 000 000,00 |
Warszawa, ul. Floriańska | Budynek | 0,2123 | 20 000 000,00 |
Rzeszów, ul. Józefa Jałowego | Pałac Biskupów | 0,2705 | 4 000 000,00 |
Rzeszów, ul. Słocińska | Dom księży seniorów | 1,1607 | 11 000 000,00 |
Sierpc, ul. Wojska Polskiego | Kamienica | 0,0836 | 400 000,00 |
Magnuszew Duży | Dom | 0,4138 | 500 000,00 |
Winów | Dom | 0,1229 | 700 000,00 |
Elbląg, ul. Mostowa | Kamienice x 4 | 0,0984 | 6 000 000,00 |
Elbląg, ul. Wiejska | Dom | 0,0743 | 3 000 000,00 |
Olsztyn, ul. Barbary | Kamienica | 0,017 | 1 500 000,00 |
Bydgoszcz, ul. Farna | Kamienica | 0,038 | 2 400 000,00 |
Bydgoszcz, ul. Sanatoryjna | Dom | 0,1037 | 750 000,00 |
Bydgoszcz, ul. Malczewskiego | Budynek, siedziba Kurii | 0,2101 | 6 500 000,00 |
Włocławek, ul. Brzeska | Kamienica | 0,0155 | 450 000,00 |
Włocławek, ul. Gdańska | Budynek | 0,38 | 750 000,00 |
Włocławek, ul. Gdańska | Pałac Biskupi | 1,244 | 10 000 000,00 |
Ciechocinek, ul. Kościuszki | Dom | 0,0828 | 1 400 000,00 |
Zielona Góra, ul. Jana Kilińskiego | Rezydencja Biskupia | 0,6812 | 2 500 000,00 |
Legnica, ul. Radosna | Dom | 0,0562 | 850 000,00 |
Łącznie: | 173 900 000 |
Źródło zdjęć: © East News
Zanim zamkniemy to zestawienie, warto postawić sprawę jasno: Kościół katolicki w Polsce to nie tylko właściciel ziemi, budynków i hoteli. To także instytucja, która prowadzi i utrzymuje dziesiątki nieruchomości o charakterze wyłącznie pomocowym – często we współpracy z państwem, ale niekiedy również zamiast niego. Wśród nich są domy samotnej matki, okna życia, jadłodajnie, noclegownie dla osób w kryzysie bezdomności, hospicja, ośrodki opieki, domy dziecka, poradnie, świetlice środowiskowe.
Te nieruchomości również pojawiały się w księgach wieczystych, które analizowaliśmy. Ale świadomie zrezygnowaliśmy z ich opisywania i wyceniania – ich funkcja jest jasna i nie budzi wątpliwości. To nieruchomości, które służą ludziom w potrzebie – i właśnie dlatego nie ma sensu traktować ich jak aktywów majątkowych. Mowa o takich miejscach, jak kameralny, ale niezbędny punkt pomocy dla kobiet w trudnej sytuacji w podwarszawskiej Zielonce – często w ciąży lub z małymi dziećmi, bez zaplecza finansowego ani wsparcia bliskich, Zakład Opiekuńczo-Leczniczy w Będzinie czy Dom Nadziei w Dylakach - miejsce dla osób w kryzysie bezdomności, walczących o wyjście z kłopotów. Z kolei w Poznaniu przy ulicy Jarochowskiego na wielkich działkach będących własnością kościelną znajduje się Szpital św. Rodziny.
Kościół pełni w Polsce bardzo ważną funkcję społeczną – często działa tam, gdzie państwo działa zbyt wolno lub zbyt słabo. I niezależnie od tego, jak patrzymy na majątek kościelny, tej roli pomijać się nie da. Dlatego tę kategorię zostawiamy nie jako wyliczenie, ale jako przypomnienie – że mówimy o instytucji, która ma różne twarze. I różne formy obecności.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
To nie jest pełna ewidencja. Ale to najbardziej precyzyjny i przejrzysty obraz, jaki udało się dotąd stworzyć na temat majątku diecezji w Polsce. Opieramy go na faktach, rejestrach, analizie, nie na emocjach.
W tle pozostaje pytanie, które nie przestaje być aktualne: jak instytucja, która zarządza nieruchomościami wartymi setki milionów złotych, może równocześnie twierdzić, że nie jest w stanie współfinansować odszkodowań dla ofiar przemocy? Debata o odpowiedzialności – moralnej, finansowej i systemowej – nie może pomijać tych liczb, struktur i własności. Tylko znając skalę, możemy uczciwie pytać o zasady.