słońce

Teleskop NASA uchwycił największy od lat rozbłysk słoneczny, który tymczasowo zakłócił komunikację radiową na Ziemi. Agencja AP udostępniła właśnie nagranie wyjątkowego zjawiska, do którego doszło 14 grudnia. Widać na nim, jak teleskop NASA uchwycił moment w ultrafioletowym świetle, w którym Słońce wypluwa potężny rozbłysk. Jak wyjaśnili amerykańscy naukowcy, był to największy rozbłysk słoneczny od 2017 r. W niektórych stanach w USA z tego powodu odnotowano nawet dwugodzinne zakłócenia radiowe. Problemy mieli zgłaszać m.in. piloci samolotów pasażerskich. Moment nagrania tego zjawiska nie udałby się, gdyby nie wystrzelenie w 2010 r. specjalnego statku kosmicznego, znajdującego się na niezwykle wysokiej orbicie wokół Ziemi, gdzie stale monitoruje Słońce. Według informacji przekazanych przez NASA, Słońce właśnie zbliża się do szczytu swojego 11-letniego cyklu słonecznego. Maksymalna aktywność plam słonecznych przewidywana jest na rok 2025.

To kolejny przykład niezwykłego widoku na niebie. W Chinach na autostradzie w dzielnicy Nanchuan, kierowca w pewnym momencie zauważył na niebie dwa Słońca i automatycznie włączył kamerkę samochodową. Jego nagranie szybko rozpowszechniło się w chińskich mediach, a także udostępniła je agencja Reutera. Na nagraniu rzeczywiście widać coś, co przypomina drugie Słońce, jednak po dokładnym przyjrzeniu się okazuje się, że jest to zjawisko optyczne w atmosferze nazywane słońcem pobocznym. Szczególnie dobrze jest ono widoczne, gdy Słońce jest nisko nad horyzontem. Wówczas ludzkie oko obserwuje, że w jednym momencie na niebie znajduje się nawet do pięciu takich słońc. Żadne z nich nie będzie jednak w stu procentach przypominać prawdziwego. Jak tłumaczą naukowcy, słońca poboczne są jednym z najczęściej obserwowanych typów halo na niebie. Powstają one w wyniku załamania się promieni słonecznych na kryształach lodu występujących w formie sześciokątnych płytek opadających w pozycji poziomej, podobnie jak opadające liście.

Mieszkańcy północnych Chin zauważyli na niebie aż pięć Słońc jednocześnie. Zaskoczeni nie wiedzieli, co się dzieje. Do sieci trafiły więc amatorskie nagrania nieba. Okazało się, że Chińczycy na północy byli świadkami rzadkiego zjawiska optycznego nazywanego halo, które powstaje w wyniku załamania się promieni słonecznych przenikających przez kryształki lodu w atmosferze Ziemi. Jak wyjaśnili chińscy naukowcy, nazwa zjawiska pochodzi od greckiego słowa halos, które oznacza okrągłą tarczę. Dlatego w północnych Chinach ludzie na niebie mogli zobaczyć tzw. Słońce poboczne (parhelion). Jest to złudzenie występowania więcej niż jednego Słońca na nieboskłonie. Nagrania z tych regionów udostępnione przez agencję Reutera potwierdzają, że na chińskim niebie widoczna była tarcza wokół, której w jednym momencie tworzyło się po kilka Słońc pobocznych. Jedna z kobiet na nagraniu nie kryje swojego zdziwienia, obserwując niebo. - To dla mnie dziwne. Tu jest jedno Słońce. Tu kolejne i następne - powiedziała mieszkanka miasta Tieling w prowincji Liaoning. Niecałe trzy lata temu podobnego zjawiska doświadczyli obywatele Wybrzeża Kości Słoniowej. Wówczas również na niebie można było zobaczyć także pięć Słońc jednocześnie.

Uwaga na barszcz Sosnowskiego – sezon w pełni. To parzący gatunek rośliny z Kaukazu, który od końca lat 50. XX w. inwazyjnie rozprzestrzenił się m.in. w Polsce. Jego nazwa pochodzi od nazwiska rosyjskiego botanika. Barszcz Sosnowskiego potocznie nazywany jest "zemstą Stalina". Pierwotnie roślinę uprawiano jako paszę dla zwierząt. O szkodliwości tego gatunku przypominają leśnicy z Nadleśnictwa Baligród. W krótkim nagraniu opublikowanym w mediach społecznościowych panowie Marcin Scelina i Kazimierz Nóżka pokazali najpierw rodzimy barszcz zwyczajny. Mimo kilku wspólnych cech z groźną odmianą z Kaukazu, rośliny te różnią się od siebie. Rodzima odmiana jest dużo mniejsza, jej kwiatostany osiągają jedynie do kilkunastu centymetrów. Barszcz zwyczajny kwitnie później od barszczu Sosnowskiego. Nie jest też tak groźny. Tuż obok eksperci pokazali gatunek inwazyjny, który jest o wiele wyższy, ma duże liście i grubsze łodygi. Barszcz Sosnowskiego potrafi być mylony ze zwykłym koprem. - Zawarte w nim substancje mogą powodować charakterystyczne poparzenia. Pamiętajcie, aby tej rośliny nie dotykać – zaapelowali leśnicy, pokazując groźny gatunek z bliska. Barszcz Sosnowskiego wydziela soki, które mogą wywoływać poważne oparzenia skóry z pęcherzami. W przypadku kontaktu w pełnym słońcu może dojść do oparzenia II lub nawet III stopnia. Jeśli doszło do kontaktu soków rośliny ze skórą, należy niezwłocznie przemyć podrażnione miejsce wodą z mydłem i unikać jego ekspozycji na słońcu.

To najdalej odkryta egzoplaneta. W dodatku łudząco podobna do innej. Kosmiczny Teleskop Keplera agencji NASA pobił nowy rekord. Astronomowie z brytyjskiej agencji rządowej Science and Technology Facilities Council (STFC) odkryli dzięki niemu nową planetę, bliźniaczo podobną do Jowisza. Znajduje się ona ok. 17 tys. lat świetlnych od Ziemi i nosi nazwę K2-2016-BLG-0005Lb. To najbardziej odległa planeta, jaką udało się wykryć Kosmicznemu Teleskopowi Keplera. Odległość odkrycia jest aż dwukrotnie większa, od dotychczasowego rekordu. Co najciekawsze, nowy obiekt wygląda bliźniaczo do Jowisza, ma podobną masę i krąży w podobnej odległości, co Jowisz od Słońca. Obiekt udało się zlokalizować dzięki analizom zebranych danych. To niezwykłe odkrycie, ponieważ Kepler wykorzystał do tego tzw. technikę mikrosoczewkowania grawitacyjnego, która umożliwiła badaczom zobaczenie bardzo odległych planet dzięki temu, że obiekty znajdujące się między satelitą a planetą, stanowiły pewnego rodzaju ''szkło powiększające''. Kosmiczny Teleskop Keplera znajdował dotąd planety przy użyciu innej metody, tzw. tranzytów. Polega ona na wykrywaniu niewielkich spadków jasności gwiazd spowodowanych właśnie przez planety, które znajdują się między satelitą a gwiazdą. - Kepler nigdy nie był zaprojektowany do znajdowania planet przy użyciu mikrosoczewkowania, więc pod wieloma względami jest to zdumiewające, że to zrobił – powiedział dr Eamonn Kerins, główny badacz STFC. Przez cały okres pracy Kosmicznego Teleskopu Keplera, czyli przez blisko 10 lat, udało się wykryć blisko 3 tys. egzoplanet i kolejne 3 tys. kandydatów do tego tytułu. Szczegóły badania zostały opublikowane w czasopiśmie ''Monthly Notices of the Royal Astronomical Society''.

Firma SpaceX należąca do Elona Muska straciła 40 z 49 satelit Starlink, które zostały wysłane na orbitę okołoziemską kilka dni temu. Zniszczenie satelit spowodowała potężna burza magnetyczna, która miała miejsce w piątek 4 lutego. Astronomom z Karaibskiego Towarzystwa Astronomicznego w Puero Rico udało się nagrać moment upadku Starlinków na Ziemię i ich spalenia. Naukowcy sądzą, że burza słoneczna sprawiła, że ziemska atmosfera stała się gęstsza, co było bezpośrednią przyczyną awarii satelit. SpaceX nadal ma ok. 2000 nadajników* Starlink orbitujących wokół Ziemi. Dostarczają usługi internetowe do najodleglejszych zakątków Ziemi. Krążą wokół Ziemi na wysokości 550 kilometrów. Burze magnetyczne są wywołane silnymi eksplozjami na powierzchni Słońca. Dzięki temu możemy np. zobaczyć m.in. zorze polarne. Silne burze słoneczne mogą jednak być niebezpieczne dla urządzeń elektrycznych, które zostają uszkodzone lub całkiem zniszczone.

NASA opublikowała materiał wideo przedstawiający potężny wybuch słoneczny, który miał miejsce w piątek 21 stycznia. Rozbłysk został wyemitowany chwilę po godzinie 7 czasu polskiego. Zdarzenie zaobserwowało Solar Dynamics Observatory, które bada dynamikę aktywności słonecznej, czyli zmian zachodzących w atmosferze Słońca. "Rozbłyski słoneczne to potężne wybuchy energii. Mogą wpływać na komunikację radiową, sieci energetyczne, sygnały nawigacyjne oraz stanowić zagrożenie dla statków kosmicznych i astronautów" – podała w oświadczeniu NASA. Wydarzenia z piątku doprowadziły do wzrostu promieniowania rentgenowskiego ze Słońca, tworząc niewielkie i krótkie zaciemnienie fal radiowych nad Ameryką Południową i Oceanem Indyjskim. Moc rozbłysków wyraźnie obrazuje uwalnianie dużych wyrzutów plazmy i pola magnetycznego z korony słonecznej. Wygląda to jak jasny błysk światła. NASA stale prowadzi obserwacje Słońca z użyciem Solar Dynamics Observatory. Przechwytuje obrazy pokazujące aktywność gwiazdy centralnej Układu Słonecznego. Takie zjawisko sprzyja powstaniu zorzy polarnej. Większość burz słonecznych jest zwykle nieszkodliwa. W przeszłości mieliśmy do czynienia z intensywniejszymi rozbłyskami. W 1582 r. jeden z nich został nazwany "wielkim pożarem", który był widziany w dziesiątkach miast w Europie i Azji. Ludzie w tamtych czasach nie byli świadomi, że wydarzenie to było potężną burzą słoneczną. Współcześni astronomowie wykorzystują burze do przewidywania przyszłej aktywności słonecznej.