II wojna światowa(strona 5/1)

II wojna światowa całkowicie zaburzyła rytm życia Polaków i obchodzenie Wielkanocy. Cały artykuł przeczytasz na WielkaHistoria.pl. Nawet w tak dramatycznym czasie starano się świętować. Z powodu drożyzny i sklepowych niedoborów nie dało się wywołać atmosfery samymi potrawami. Zamiast tego, stawiano na dekoracje, co dawało złudne poczucie normalności. Materiał powstał we współpracy z portalem WielkaHistoria.pl.

Archeolodzy ze stowarzyszenia POMOST odnaleźli w zapomnianym grobie szczątki trzech żołnierzy z czasów II wojny światowej. Okazało się, że to Niemcy, którzy zginęli w 1945 roku. Prace ekshumacyjne prowadzone były w środę (6 kwietnia) w Brzegu Dolnym na Dolnym Śląsku. Mogiła znajdowała się blisko przydrożnej kapliczki przy Alejach Jerozolimskich. Obok kości żołnierzy Wehrmachtu specjaliści znaleźli dwa nieprzełamane znaki tożsamości oraz liczne elementy wojskowego ekwipunku. Były to m.in. czarne odznaki za odniesione rany. Odkryto też amunicję. Na miejsce wezwano policję. Broń zabezpieczyli funkcjonariusze z Komisariatu Policji w Brzegu Dolnym. Odnalezione przy Niemcach przedmioty zostaną przekazane Izbie Pamięci prowadzonej przez Stowarzyszenie Osadników Ziemi Dolnobrzeskiej. Z kolei szczątki trafią na cmentarz żołnierzy niemieckich z II wojny światowej w Nadolicach Wielkich w gminie Czernica. Archeolodzy ze stowarzyszenia POMOST zajmują się poszukiwaniem grobów i mogił żołnierskich oraz cywilnych z okresu II wojny światowej. Poszukiwania dotyczą wszystkich narodowości i są prowadzone głównie w zachodniej części Polski.

Przypadkowe odkrycie w Gdańsku. 24 marca, podczas budowy toru sportowo-rekreacyjnego przy Szkole Podstawowej nr 72 w dzielnicy Stogi, natrafiono na poszukiwany od kilku lat masowy grób z końca II wojny światowej. O niecodziennym odkryciu na budowie właśnie poinformował Urząd Miejski w Gdańsku. Kości udowe, piszczelowe i czaszka spoczywały płytko, około 20 cm pod powierzchnią, co może być wynikiem zmarzniętej ziemi w marcu 1945 roku, kiedy doszło do szybkiego pochówku ciał. Szczątki zostały też częściowo przemieszane podczas budowy szkoły. Ciała należały do kilkunastu osób, przede wszystkim mężczyzn, dzięki czemu mamy pewność, że jest to mogiła wojenna. Jak przypominają historycy, Stogi były jedną z najbardziej zniszczonych wojną dzielnic Gdańska. W 2015 roku została odkryta pierwsza mogiła skrywająca szczątki z marca 1945 roku, należące do 187 osób. Już wtedy wiedziano, że w pobliżu jest ich więcej, niestety nie udało się ich wówczas zlokalizować. - Mogę zdecydowanie powiedzieć, że najnowsze odkrycie to sukces. Udało się rozwiązać zagadkę z przeszłości, którą staraliśmy się przez lata rozwikłać - podsumował archeolog Maciej Stromski. Do tej pory zabezpieczono szczątki ok. 10 osób, ale jest ich więcej. To prawdopodobnie niemieccy żołnierze i ludność cywilna z Gdańska lub Prus Wschodnich. Po ekshumacji szczątki trafią na cmentarz wojenny w miejscowości Glinna koło Szczecina. Do momentu zakończenia badań archeologicznych nie będzie też możliwa kontynuacja prac związanych z budową toru sportowo-rekreacyjnego.

Jak poinformowało na swoim Facebooku Stowarzyszenie Templum, grupa archeologów prowadzona przez dr Przemysława Kołosowskiego dokonała niecodziennego odkrycia w woj. zachodniopomorskim. Przeszukując pole uprawne w poszukiwaniu śladów osady, odkrytej w listopadzie 2021 roku, badacze natrafili na mogiłę z końca II wojny światowej. W dole, który w przeszłości służył jako rów strzelecki, znaleziono szczątki pięciu lub sześciu niemieckich żołnierzy i liczne artefakty. Kości były rozczłonkowane i płytko pochowane. To efekt wybuchu moździerza lub innego pocisku. Ku zaskoczeniu ekspertów, rolnicy mimo orki pola, przez 77 lat na nic w tym miejscu nie natrafili. - Na owym polu i w jego okolicy "okopały" się wojska Kriegsmarine. Żołnierze niemieckiej marynarki wojennej ulokowani w dołkach strzeleckich, mieli ochraniać drogę, którą niemieccy uchodźcy - cywile uciekali w stronę Wolina - przekazał lokalny regionalista. Podejrzewa się, że zabitych Niemców pochowała ludność cywilna, lokalni rolnicy. Zrobiono to szybko i dość powierzchownie. Potwierdza to fakt, że przy szczątkach, oprócz rzeczy osobistych, znaleziono kompletne oporządzenie: buty, hełmy, pasy, ładownice, maski gazowe, bagnety, granaty, amunicję czy karabiny. Były wśród nich też dwa nieprzełamane wojskowe znaki tożsamości. Na miejsce wezwano policję i saperów, którzy przejęli nadzór nad zawartością wykopanej mogiły. Późniejszym badaniem szczątków zajmie się specjalista od antropologii sądowej dr hab. Andrzej Ossowski. Jego ekipa ustali również czy zidentyfikowani żołnierze z II wojny światowej mają jeszcze żyjących krewnych, którym można byłoby zwrócić znalezione przy nich przedmioty osobiste.

Firma archeologiczna POMOST odkryła w środę (2 marca) w Szklarce Trzcielskiej w Wielkopolsce szczątki trzech osób z czasów II wojny światowej. Prace ekshumacyjne wykonano u podnóża nasypu kolejowego nieczynnej linii Zbąszyn-Międzychód. Odnalezione szczątki znajdowały się w grobie wojennym i należą do osób narodowości niemieckiej. Szczątki dwóch z nich to najprawdopodobniej kolejarze, kości trzeciej należą najprawdopodobniej do członka formacji SA. Badacze mogli określić ich pochodzenie na podstawie przedmiotów, które znaleźli w grobie. Odnaleziono m.in. znaki tożsamości Dyrekcji Kolei Rzeszy w Poznaniu (Reichsbahndirektion Posen). Kości miały na sobie ślady licznych złamań, co może świadczyć o śmierci w wyniku fali uderzeniowej powstałej po silnym wybuchu lub np. upadku z dużej wysokości. Na części potylicznej czaszki członka SA odkryto dziurę po postrzale, co sugeruje, że została wykonana na nim egzekucja.

Na plaży Piaski niedaleko Krynicy Morskiej spacerowicz odkrył przypadkiem 600-kilogramowy niewybuch z II wojny światowej. Ogromnych rozmiarów minę morską typu M-26, wyłonił się z powodu sztormu, który nawiedził wybrzeże pod koniec lutego. Osoba, która natrafiła na znalezisko, zawiadomiła od razu policję. Funkcjonariusze z posterunku w Krynicy Morskiej przeprowadzili ewakuację turystów na odległość 2 kilometrów. Policjantom w zabezpieczeniu miejsca pomagali również strażacy, Urząd Morski oraz Straż Graniczna. Na miejsce wezwani zostali saperzy z 15 Gołdapskiego Pułku Przeciwlotniczego. Zdecydowali o konieczności detonacji niewybuchu na plaży, ponieważ próby przeniesienia go w inne miejsce mogłyby spowodować jego wybuch. Mina morska M-26 była rzadko spotykana. Wprowadziła ją do użycia armia ZSRR w 1927 roku. Waga miny to ok. 600 kg, posiadała ona ładunek wybuchowy złożony z TNT, pikrotrotylu i pikrobenzenu, o masie 250 kg.

Kilkanaście niewybuchów z okresu II wojny światowej, broń i amunicję przypadkowo odkrył pewien operator koparki, w trakcie prac ziemnych na jednej z działek w Sopocie. O odkryciu mężczyzna natychmiast poinformował sopocką policję. Na miejsce przybył policyjny pirotechnik, który potwierdził zagrożenie. Skład broni sprzed ok. 80 lat okazał się być imponujący. Granaty, karabiny, amunicja, trotyl, pociski rakietowe, wyrzutnie rakiet oraz miny przeciwpiechotne – to wszystko zabezpieczyli i zneutralizowali saperzy. Policjanci z Sopotu opublikowali zdjęcia odkopanej broni. Przy okazji zaapelowali o przestrzeganie kilku zasad. Odnalezionych niewybuchów nie wolno dotykać lub przenosić. O znalezisku natychmiast należy poinformować właściwe służby – np. policję. Miejsce odkrycia powinno zostać szczegółowo opisane funkcjonariuszom, a następnie zabezpieczone przed dostępem osób postronnych. Policjanci przypominają, że wojskowe materiały wybuchowe niezależnie od daty produkcji zachowują swoje właściwości, mogą być odporne na działanie czasu i warunków atmosferycznych.

W Ministerstwie Kultury znajduje się specjalny departament, który zajmuje się poszukiwaniami utraconych przez Polskę dzieł kultury. Aktualnie ich liczba przekracza 60 tysięcy. O postępach w poszukiwaniach zapytaliśmy wiceministra kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Jarosława Sellina. - To jest zadanie, które niestety będziemy wykonywać przez dziesięciolecia, jak sądzę, ale właściwie co dwa tygodnie mamy jakąś optymistyczną informację, że jakieś dzieło udało się odzyskać, wynikające ze strat wojennych właśnie – powiedział. - Choćby w ubiegłym tygodniu odzyskaliśmy wybitny obraz XIX-wieczny znanego malarza fińskiego, który został ukradziony z siedziby prezydenckiej w Spale przez okupantów w czasie II wojny światowej i jesteśmy tutaj skuteczni – dodał Sellin. Podkreślił jednak, że z uwagi na długą listę ponad 60 tysięcy zagrabionych dzieł sztuki, które przed wojną należały do Polski, odzyskiwanie ich zajmie jeszcze mnóstwo czasu. - To jest zadanie na wiele lat, ale staramy się, nie ustajemy w wysiłkach, żeby te dzieła odzyskiwać na całym świecie. I w Polsce również, bo czasami je odnajdujemy w Polsce – powiedział gość programu "Newsroom" WP.