Odkryli szczelinę na dnie Atlantyku. To wiele wyjaśnia
Na dnie Oceanu Atlantyckiego, w płycie tektonicznej, odkryto szczelinę, która odpowiada za silne trzęsienia ziemi. Portugalscy badacze wskazują, że to właśnie tam znajdowało się epicentrum katastrofalnego trzęsienia ziemi z 1755 roku, które niemal zniszczyło Lizbonę.
Szczelina na dnie Atlantyku. To przyczyna historycznego trzęsienia w Portugalii. Zdj. poglądowe
Co musisz wiedzieć?
- Gdzie odkryto szczelinę? Znajduje się ona na dnie Oceanu Atlantyckiego, około 200 km na południowy zachód od Portugalii.
- Dlaczego jest ważna? Szczelina odpowiada za trzęsienia ziemi, które nawiedziły Portugalię w 1755 i 1969 roku.
- Jak powstała? Proces delaminacji płyty tektonicznej trwał co najmniej pięć milionów lat.
Naukowcy z Uniwersytetu Lizbońskiego twierdzą, że rozłam w płycie tektonicznej jest przyczyną zarówno trzęsienia ziemi z 1755 roku, jak i kataklizmu z 1969 roku. W pierwszym przypadku magnituda wyniosła 9 w skali Richtera, a w drugim 8.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Blisko 50 km tras rowerowych. Sprawdzamy, co Białystok ma do zaoferowania rowerzystom
Odkryta szczelina znajduje się około 200 km na południowy zachód od kontynentalnej Portugalii. Geolog Joao Duarte, współautor badań, wyjaśnia, że rozdzielenie płyty tektonicznej nastąpiło w wyniku długotrwałego procesu delaminacji.
Proces ten zachodzi w rejonie abisalnej równiny Ferradura, w pobliżu podwodnego masywu Banco de Gorringe. To tutaj spotykają się granice dwóch płyt tektonicznych: euroazjatyckiej i afrykańskiej.
Powstawała kilka milionów lat
Badacze wskazują, że szczelina powstawała przez co najmniej 5 milionów lat, na skutek nacisku płyty afrykańskiej na płytę euroazjatycką. Duarte zauważa, że rozwarstwienie płyty było trudne do zlokalizowania, ponieważ przebiega poziomo. Dolna część płyty euroazjatyckiej zapadła się już na głębokość co najmniej 200 km w kierunku płaszcza Ziemi, podczas gdy górna część pozostała w niezmienionej pozycji poziomej.
Odkrycia dokonano podczas ośmiomiesięcznych badań z użyciem tomografii sejsmicznej i rejestracji dźwięków trzęsień ziemi na dnie Atlantyku. Duarte dodaje, że zarejestrowano wiele niewielkich trzęsień ziemi na głębokości 30-40 km, co wskazuje na źródło sejsmiczności w tym rejonie.
Historyczne trzęsienie ziemi
Trzęsienie ziemi z 1 listopada 1755 roku w Portugalii jest uznawane za jedno z najsilniejszych w nowożytnej historii. Spowodowało ogromne zniszczenia w Lizbonie i okolicach, a także wywołało tsunami. Historycy szacują, że zginęło około 40 tys. osób.
Odkrycia i wnioski z badań zostały opublikowane w "Nature Geoscience".
