okragły stół

Prof. Marcin Król nie żyje - naukowiec zmarł, przeżywszy 76 lat. Instytut Stosowanych Nauk Społecznych UW pożegnał w internecie swojego wieloletniego pracownika. "Będzie nam Ciebie Marcinie bardzo brakowało" - napisano w komunikacie.

- Nie chcemy się spieszyć z komentarzami. Zależy nam głównie na tym, by prawda wreszcie wyszła na jaw. Prezydent Wałęsa chciał brać udział w debacie, więc on się nie boi - mówi WP Anna Domińska, córka Lecha Wałęsy oraz dyrektor jego gdańskiego biura.

Polacy biorący udział w częściowo wolnych wyborach parlamentarnych 4 czerwca 1989 r. powiedzieli: "tak, chcemy zmian" - powiedziała marszałek sejmu Ewa Kopacz w warszawskiej bibliotece przy ul. Koszykowej, gdzie dokładnie 25 lat temu, o godz. 6 rano otwarto lokal wyborczy.

Wojsko strzela do ludzi. Padają trupy. Milicja bezlitośnie bije, niezależnie od wieku i płci. Także strzela. Ludzie, którzy domagają się wolności, umierają na ulicach w kałużach krwi. Brzmi znajomo? Ale to niekoniecznie Ukraina AD 2014. To także Polska Rzeczpospolita Ludowa AD 1970 czy 1981 - pisze Łukasz Warzecha w WP.PL.

25 lat temu w podparyskim miasteczku nasłuchiwałem wieści z Warszawy. Tak, jak chyba nigdy wcześniej nie nasłuchiwałem wieści skądkolwiek. Zaczęły się obrady Okrągłego Stołu. Już wtedy wiedziałem, że idą zmiany ogromne, choć finał przeszedł moje największe nadzieje. Od połowy 1986 roku czułem, że gigantyczne koło historii ruszyło i to w ZSRR - pisze Waldemar Kuczyński w felietonie dla WP.PL.

- Okrągły Stół miał nogi pożyczone od wojska z jakiegoś mebla używanego do obrad Układu Warszawskiego. Polakierowany był tylko z wierzchu, a od spodu zabezpieczony jedynie orzechową bejcą - opowiada reporterowi telewizji Superstacja Andrzej Ślesik, stolarz, który ćwierć wieku temu pracował przy produkcji historycznego mebla.

"Należy oczekiwać, że zwycięstwo 'Solidarności' w nadchodzących wyborach do senatu będzie druzgocące" - stwierdzali autorzy sondażu przedwyborczego dla "Le Journal des Elections" z maja 1989 r., przygotowanego z ominięciem cenzury. Francuska redakcja uznała jednak wynik za zbyt optymistyczny i napisała, że "Solidarności" przypadnie 2/3 głosów, a 1/3 PZPR. Tymczasem już po pierwszej turze głosowania okazało się, że opozycja zdobyła prawie wszystkie mandaty, które podlegały wolnym wyborom. Totalna klęska komunistycznej władzy była ogromnym zaskoczeniem tak dla rządzących, jak i dla "S".

29 grudnia 1989 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, przywracając historyczną nazwę państwa - Rzeczpospolita Polska oraz dawne godło - orła w koronie. Za nowelizacją głosowało 374 posłów, 11 wstrzymało się odgłosu, a tylko jeden był przeciwny - poseł z PZPR.

Upadek komunizmu był zwycięstwem społeczeństw w krajach obozu moskiewskiego, a nie zwycięstwem Zachodu nad Wschodem - powiedział na seminarium w prestiżowej London School of Economics Markus Meckel - luterański pastor, dawny opozycjonista NRD, były minister spraw zagranicznych NRD, do niedawna poseł Bundestagu.

Były prezydent Lech Wałęsa uroczyście otworzył na zamku w Turynie wystawę poświęconą 20. rocznicy wyborów 4 czerwca w Polsce i upadku komunizmu. Legendarnego przywódcę Solidarności podejmowali w stolicy Piemontu politycy, wśród nich były burmistrz Diego Novelli, którzy w 1982 roku przyznali mu honorowe obywatelstwo tego miasta.

Odsłonięcie tablicy pamiątkowej przy dawnej kawiarni "Niespodzianka", quizy na tematy związane z przemianami 1989 roku, ale przede wszystkim spotkanie Tadeusza Mazowieckiego z mieszkańcami stolicy wypełniły sobotnie obchody 20. rocznicy powołania pierwszego niekomunistycznego rządu RP.

Mija 20. rocznica powstania rządu Tadeusza Mazowieckiego. - Rząd Mazowieckiego to najlepszy rząd w wolnej Polsce - ocenił były prezydent Lech Wałęsa.

Z urzędowania Tadeusza Mazowieckiego najbardziej pamiętam "grubą kreskę", która miała oznaczać początek nowego życia. Tadeusz Mazowiecki to premier który dużo chciał, ale mało mógł - mówią uczestnicy sondy Wirtualnej Polski. Równo 20 lat temu Mazowiecki został wybrany pierwszym niekomunistycznym premierem III Rzeczpospolitej.

- W sierpniu 1989 roku nie zauważyłem, że Lech Wałęsa od początku myślał o prezydenturze - powiedział w TVP 1 Tadeusz Mazowiecki, premier pierwszego niekomunistycznego rządu w Europie Wschodniej. Równo 20 lat temu, 24 sierpnia Mazowiecki został desygnowany na prezesa Rady Ministrów. Propozycję objęcia tego stanowiska złożył mu wówczas Wałęsa.

Równo 20 lat temu, 24 sierpnia 1989 roku, Tadeusz Mazowiecki został wybrany pierwszym niekomunistycznym premierem III Rzeczpospolitej.

Objąłem urząd premiera i pierwszego sekretarza w najtrudniejszym momencie, jaki można sobie wyobrazić. To zakrawało na masochizm - powiedział na antenie TVP Info gen. Wojciech Jaruzelski. Dodał, że dostał list od Michaiła Gorbaczowa, w którym radziecki przywódca podziękował mu za wkład w przełom z 1989 roku.

Na warszawskim Placu Konstytucji setki osób wzniosło toast za 20 lat wolności. Rocznicę pierwszych wolnych wyborów świętowali między innymi pierwszy niekomunistyczny premier Tadeusz Mazowiecki, a także znani opozycjoniści z czasów PRL - Henryk Wujec i Jan Lityński.