Prezydent wręczył nagrody im. Jerzego Giedroycia

Nagrodę im. Giedroycia przyznaje Fundacja Wspierania Współpracy Polsko-Litewskiej im. Adama Mickiewicza. Jak powiedział sekretarz Kapituły Polskiej Edmund Pawlak, nagrodę ustanowiono w rok po śmierci Jerzego Giedroycia (2000 r.).

Prezydent podkreślił, że patron nagrody "był osobą zupełnie szczególną". Powiedział, że to Giedroyc "przekonywał wtedy, kiedy już niemalże wszyscy w Europie byli przekonani, że ZSRR jest tworem wiecznym i będzie istniał zawsze, że istnieją narody, które o swoją suwerenność walczyły, walczą, a wśród nich jest naród litewski, do którego odczuwał szczególny sentyment".

Tacy wizjonerzy jak Jerzy Giedroyc potrzebowali również wykonawców tych wizji - ludzi, którzy wiedzieliby, jak w odpowiednim momencie starać się je urzeczywistnić. Myślę, że do tych wykonawców na pewno należeli prezydenci i Litwy i Polski, także Lech Wałęsa i moja skromna osoba - powiedział prezydent. Dodał, że do "wykonawców testamentu Giedroycia, realizatorów jego myśli" należą laureaci wręczanych we wtorek nagród.

Według prezydenta, Majkowski i Meilunas "osobiście z wielkim zaangażowaniem i przekonaniem wnieśli swój istotny wkład w budowanie relacji polsko-litewskich, umacnianie niepodległości Litwy, wprowadzanie Litwy i Polski do struktur natowskich, Unii Europejskiej i budowania kontaktów międzyludzkich".

Ambasador Litwy Egidius Meilunas powiedział, że polski prezydent był nie tylko wykonawcą wizji Giedroycia, ale też sam należał do grupy wizjonerów. Jak powiedział, był on "kreatorem wizji i strategii współpracy między Litwą a Polską", choć "w tej chwili może nie do końca rozumiemy, jak wiele znaczących rzeczy prezydent (Kwaśniewski) zrobił na rzecz Litwy".

Majkowski zapewnił, że "za niecałe trzy miesiące, kiedy jego praca zakończy się wraz z misją pana prezydenta, będzie nadal przyjacielem Litwy". Jak dodał, będzie wtedy miał więcej czasu i na pewno częściej odwiedzał będzie ten kraj.

Jerzy Giedroyc (1906-2000) był publicystą, politykiem, twórcą i redaktorem paryskiej "Kultury". Studiował prawo i historię na Uniwersytecie Warszawskim. W okresie międzywojennym zajął się czynnie polityką - pracował w Biurze Prasowym Rady Ministrów, był sekretarzem ministra rolnictwa, później ministrem przemysłu i handlu. W obliczu wojny wraz z rządem ewakuował się do Rumunii, kierował m.in. Biurem Polskim w ambasadzie chilijskiej, która przejęła opiekę nad interesami polskimi po likwidacji Ambasady RP w Rumunii. Jako żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich uczestniczył w kampanii libijskiej i walkach w Tobruku.

Po wojnie założył w Rzymie Instytut Literacki. Wraz z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim w 1947 roku wydał pierwszy numer "Kultury". W tym samym roku redakcja przeniosła się do Paryża, skupiając wokół siebie czołowych pisarzy i intelektualistów polskich przebywających na emigracji. Od 1953 roku zaczęły się ukazywać pozycje książkowe w ramach Biblioteki Kultury.

W lipcu Sejm przyjął uchwałę w sprawie ogłoszenia roku 2006 Rokiem Jerzego Giedroycia w związku z 100. rocznicą jego urodzin. Miesiąc wcześniej UNESCO przyjęła patronat nad 100-leciem urodzin Giedroycia.